Vụ bê bối trốn thuế của tỷ phú từng 3 lần làm Thủ tướng Italy

Silvio Berlusconi (1936-2023), cựu Thủ tướng Italy và một trong những tỷ phú nổi tiếng nhất thế giới, không chỉ nổi tiếng với sự nghiệp chính trị đầy màu sắc và quyền lực trong ngành truyền thông, mà còn vì những bê bối pháp lý, đặc biệt là vụ án trốn thuế liên quan đến tập đoàn truyền thông của ông, Mediaset. Bê bối trốn thuế này đã gây chấn động dư luận Italy và châu Âu, tạo nên một chương đen tối trong cuộc đời đầy thăng trầm của Berlusconi.

Là một nhà tài phiệt, Silvio Berlusconi đã sáng lập và điều hành tập đoàn truyền thông Mediaset, một trong những đế chế truyền thông lớn nhất châu Âu. Ông cũng là người sáng lập đảng Forza Italia và giữ chức Thủ tướng Italy trong ba nhiệm kỳ. Với sự kiểm soát mạnh mẽ đối với các kênh truyền thông, Berlusconi trở thành một trong những nhân vật quyền lực nhất của Italy, không chỉ trong lĩnh vực kinh doanh mà còn trong chính trị.

Cùng với sự nghiệp thành công, Berlusconi liên tục đối mặt cáo buộc dính líu hàng loạt vụ án tham nhũng, hối lộ và gian lận tài chính. Trong suốt nhiều năm, ông luôn thoát khỏi những phán quyết pháp lý nhờ vào các điều luật được sửa đổi bởi chính phủ mà ông lãnh đạo. Dù vậy, bê bối trốn thuế liên quan đến Mediaset đã trở thành một trong những bê bối lớn nhất và không thể tránh khỏi đối với cố thủ tướng.

Vụ án trốn thuế Mediaset

Bê bối trốn thuế bắt đầu vào những năm 1990 khi Berlusconi và các cộng sự bị cáo buộc tham gia vào các hoạt động gian lận tài chính nhằm tránh nộp thuế. Cụ thể, Mediaset, công ty do Berlusconi kiểm soát, đã mua, bán quyền phát sóng phim với các công ty "ma" ở nước ngoài để thổi phồng giá trị giao dịch. Họ đã thực hiện những hành vi trốn thuế quy mô lớn bằng cách khai báo giảm giá trị thực sự của những giao dịch này, giúp Berlusconi và các cộng sự giảm số tiền thuế họ phải nộp.

Năm 2012, Berlusconi bị cáo buộc trốn thuế khoảng 7,3 triệu euro trong khoảng thời gian từ 1994 đến 1998. Tòa án đã xét xử ông về tội danh này và kết án 4 năm tù giam vào năm 2013. Tuy nhiên, nhờ chính sách ân xá dành cho những người bị kết án không có tiền án trước đó, thời gian tù của ông được giảm xuống chỉ còn một năm, và Berlusconi đã thực hiện án phạt này dưới hình thức lao động công ích, thay vì chấp hành án tù.

Hệ quả chính trị và pháp lý

Bê bối trốn thuế không chỉ ảnh hưởng đến sự nghiệp kinh doanh mà còn gây thiệt hại lớn cho sự nghiệp chính trị của Berlusconi. Sau khi lĩnh án vào năm 2013, Berlusconi bị cấm giữ chức vụ công tới năm 2018. Tuy nhiên, với ảnh hưởng và sự ủng hộ mạnh mẽ từ người dân, ông vẫn tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong nền chính trị Italy, dù không còn chính thức giữ chức vụ.

Ngoài án phạt tù, Berlusconi còn bị buộc phải trả tiền phạt và khoản tiền lớn để bồi thường cho chính phủ Italy. Vụ án đã gây xôn xao trong dư luận Ý và châu Âu, làm dấy lên câu hỏi về đạo đức kinh doanh và quyền lực của những người nắm giữ các vị trí cao trong chính quyền.

Vụ bê bối của Berlusconi đã chia rẽ dư luận. Nhiều người ủng hộ ông cho rằng Berlusconi là nạn nhân của một hệ thống tư pháp chính trị hóa, khi mà các đối thủ chính trị của ông đã sử dụng pháp luật như một công cụ để tấn công và hạ bệ ông. Ngược lại, những người chỉ trích lại cho rằng bản án là một minh chứng rõ ràng cho việc ông đã lạm dụng quyền lực và tài sản của mình để né tránh trách nhiệm pháp lý.

Vụ án để lại một dấu ấn không thể phai mờ trong sự nghiệp của Berlusconi. Nó không chỉ phơi bày những khía cạnh tiêu cực trong cuộc đời của một trong những chính trị gia giàu có nhất thế giới mà còn cho thấy sự thiếu minh bạch và những vấn đề tồn tại trong hệ thống chính trị và tư pháp của Italy.

Bảo Long/Reuters