Vụ 'bị giam oan, tòa né bồi thường' ở Cà Mau: TAND TP Cà Mau thiếu thiện chí?

Ngày 6/4, TAND TP Cà Mau có công văn số 170/TA để trả lời Sở Tư pháp và Sở này đã chuyển cho báo Kinh tế & Đô thị.

Nội dung công văn số 170 của TAND TP Cà Mau thêm lần nữa khẳng định chưa có kết luận cuối cùng của cơ quan có thẩm quyền xác định Nguyễn Anh Duy không phạm tội, để từ đó khẳng định chưa đủ cơ sở bồi thường thiệt hại cho Duy.

Công văn 170 của TAND TP Cà Mau trả lời Sở Tư pháp tỉnh Cà Mau về bài viết ''Cà Mau: Bị giam oan, tòa né bồi thường''.

Về việc này, trao đổi với phóng viên báo Kinh tế & Đô thị, nhiều luật sư khẳng định TAND TP Cà Mau… thiếu thiện chí, làm trái với các quy định của pháp luật.

Luật sư Nguyễn Minh Cảnh (nguyên Chánh án TAND huyện Bình Chánh và quận 12 - TP Hồ Chí Minh) nhận định, tại khoản 3 điều 18 Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (TNBTCNN) số 10/2017/QH14 của Quốc hội thông qua ngày 20/6/2017, nêu rõ về phạm vi TNBTCNN trong hoạt động tố tụng hình sự.

Cụ thể: “Người bị tạm giam mà có bản án, quyết định của cơ quan, người có thẩm quyền trong hoạt động tố tụng hình sự xác định không có sự việc phạm tội hoặc hành vi không cấu thành tội phạm hoặc đã hết thời hạn điều tra vụ án mà không chứng minh được bị can đã thực hiện tội phạm”.

Tại quyết định đình chỉ vụ án của Viện KSND TP Cà Mau đã nêu rõ căn cứ đình chỉ vụ án theo khoản 1 điều 157 Bộ luật tố tụng Hình sự năm 2015. Điều này có nghĩa đã xác định Nguyễn Anh Duy không có sự việc phạm tội.

“Việc Nguyễn Anh Duy tham gia tố tụng trong vụ án “Đặng Hữu Thời” với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, không có nghĩa là Duy liên quan vụ án hình sự này. Vì vậy, TAND TP Cà Mau trả đơn yêu cầu bồi thường của Duy chờ kết quả xét xử phúc thẩm vụ án khác là trái với quy định tại các điều luật nêu trên”, luật sư Nguyễn Minh Cảnh khẳng định.

Còn luật sư Huỳnh Phước Hiệp (Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh) phân tích: “Quyết định đình chỉ vụ án đối với bị can Nguyễn Anh Duy số 01/QĐ-VKS ngày 1/8/2019 của Viện trưởng Viện KSND TP Cà Mau đã chứng minh TAND TP Cà Mau sai khi kết án Duy phạm tội. Khi Duy có đơn yêu cầu xin lỗi, bồi thường, thì TAND TP Cà Mau phải thụ lý để giải quyết. Nếu có căn cứ để xác định không thuộc trường hợp bồi thường, phải trả lời bằng văn bản và nếu hồ sơ chưa đầy đủ thì yêu cầu Duy bổ sung”.

Anh Nguyễn Anh Duy nộp đơn ''đề nghị phục hồi danh dự...'', và TAND TP Cà Mau ra thông báo thụ lý đơn kiện vào ngày 21/11/2019, chứ không phải sau phiên tòa 25/11/2019 Duy mới nộp đơn.

Cũng theo luật sư Hiệp, việc TAND TP Cà Mau xác định chưa có kết luận cuối cùng của cơ quan có thẩm quyền xác định Nguyễn Anh Duy không phạm tội là việc làm không có thiện chí. Lý lịch tư pháp do Sở Tư pháp cấp là văn bản chứng minh một người đã thực hiện hành vi phạm tội hay chưa. Để xác định Duy có tội hay không, TAND TP Cà Mau có thể gửi văn bản qua Sở Tư pháp tỉnh Cà Mau để xác minh hoặc yêu cầu Duy bổ sung lý lịch tư pháp cho đầy đủ hồ sơ.

“Một người tham gia phiên tòa với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan thì không bao giờ bị kết tội, không bao giờ là tội phạm. Vì vậy, thông báo trả lời đơn yêu cầu của TAND TP Cà Mau cho rằng chưa có kết luận cuối cùng của cơ quan có thẩm quyền xác định Nguyễn Anh Duy không phạm tội và chưa đủ cơ sở bồi thường thiệt hại và phục hồi danh dự theo yêu cầu của Duy là có dấu hiệu lẩn tránh việc giải quyết hồ sơ yêu cầu xin lỗi, bồi thường của Duy”, luật sư Huỳnh Phước Hiệp khẳng định.

Ngoài ra, việc Nguyễn Anh Duy nộp đơn “Đề nghị phục hồi danh dự và bồi thường thiệt hại” với 824 ngày bị tạm giữ, tạm giam… cùng các vấn đề khác và được TAND TP Cà Mau thụ lý đơn vào ngày 21/11/2019. Việc Duy nộp đơn "đề nghị..." trước khi diễn ra phiên tòa sơ thẩm lần 2 vào ngày 25/11/2019, đối với 4 bị cáo Đặng Hữu Thời, Lâm Hải Long, Nguyễn Hoài Nam và Lê Phước Trung (cả 4 bị cáo đã nộp đơn kháng cáo kêu oan - PV), chứ không phải như công văn 170/TA ngày 6/4, của TAND TP Cà Mau phúc đáp Sở Tư pháp tỉnh Cà Mau.

Tân Tiến