Vụ cấp đất chồng lấn Dinh Bảo Đại, vì sao phải tạm đình chỉ điều tra?

Ngày 23-10, Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng đã có báo cáo gởi UBND tỉnh về việc đẩy nhanh tiến độ giám định, định giá tài sản liên quan đến các vụ việc, vụ án, đặc biệt là vụ sai phạm trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN) tại khu nhà ở Dinh I (Dinh Bảo Đại), phường Xuân Hương Đà Lạt.

Dinh 1 Đà Lạt (Dinh Bảo Đại).

Vướng mắc trong giám định

Việc điều tra, xử lý vi phạm trong vụ việc này đang gặp vướng mắc và kéo dài do những bất cập trong quy trình trưng cầu giám định và Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lâm Đồng đã phải tạm đình chỉ giải quyết nguồn tin về tội phạm.

Cụ thể, ngày 26-6-2025, Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Lâm Đồng nhận được quyết định trưng cầu giám định của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lâm Đồng với 9 nội dung: Hồ sơ, quy trình, nguồn gốc, thẩm quyền, chồng lấn quy hoạch, hậu quả thiệt hại và trách nhiệm. Tuy nhiên đến nay vẫn chưa ban hành được kết luận giám định hoặc văn bản về kết quả xử lý đối với vụ việc này.

Về tiến độ, Văn phòng Đăng ký đất đai đã triển khai giao tổ, nhóm chuyên môn để nghiên cứu tài liệu, hồ sơ làm cơ sở thực hiện xử lý việc giám định theo đề nghị của cơ quan CSĐT; đang tiến hành rà soát các thông tin về hồ sơ địa chính, hồ sơ kỹ thuật, hồ sơ cấp GCN của 8 trường hợp.

Đã hoàn thành việc phân loại các nội dung trưng cầu theo chuyên môn và thẩm quyền; đã dự thảo phân tích, đánh giá đối với 3/9 nội dung phù hợp theo chuyên môn, nghiệp vụ của Văn phòng Đăng ký đất đai về hồ sơ, quy trình thẩm tra, đối chiếu tài liệu.

Sáu nội dung còn lại là vấn đề về định giá tài sản và những nội dung khác như việc xác định hậu quả thiệt hại có liên quan đến định giá đất tại thời điểm xảy ra sai phạm... Văn phòng Đăng ký đất đai nhận thấy không có chức năng, thẩm quyền và không có giám định viên chuyên ngành về định giá tài sản tư pháp để thực hiện giám định. Do đó, Văn phòng Đăng ký đất đai đang xem xét để từ chối hoặc đề xuất xử lý các nội dung này cho đảm bảo phù hợp theo quy định của pháp luật.

Văn phòng Đăng ký đất đai là đơn vị sự nghiệp, cơ quan đăng ký hành chính về đất đai, không phải là cơ quan giám định tư pháp chuyên sâu, nên có các nội dung như việc đánh giá, nhận định về trách nhiệm hình sự hay mức độ thiệt hại kinh tế vượt quá thẩm quyền và chuyên môn.

Vụ sai phạm trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại khu nhà ở Dinh I (Dinh Bảo Đại), phường Xuân Hương Đà Lạt dư luận rất quan tâm.

Kiến nghị gia hạn thời gian giám định

Ngoài ra nội dung giám định bao hàm nhiều lĩnh vực vượt ngoài khả năng chuyên môn như pháp lý, rừng, định giá, quản lý quy hoạch cấp tỉnh... Văn phòng Đăng ký đất đai không đủ thẩm quyền kết luận đối với các nội dung về pháp lý chồng lấn quy hoạch (rừng phòng hộ, đất công sản Dinh Bảo Đại…); đánh giá tính hợp pháp của các quyết định hành chính và định giá thiệt hại; đồng thời việc thiếu giám định viên tư pháp chuyên ngành nên chưa thể phân tích, triển khai thực hiện nhiều nội dung liên quan được kịp thời.

Ngoài ra các hồ sơ cấp GCN kéo dài từ năm 2011 đến 2020, liên quan đến nhiều quyết định, quy hoạch và các văn bản pháp luật về đất đai thay đổi qua các thời kỳ...

Điều này cho thấy sự kéo dài của quy trình trưng cầu và thực hiện giám định đã và đang là rào cản lớn ảnh hưởng đến tiến độ điều tra, xử lý vi phạm vụ việc mà dư luận quan tâm.

Để tháo gỡ vướng mắc, Văn phòng Đăng ký đất đai đã đề xuất UBND tỉnh chấp thuận cho gia hạn thời gian giám định, dự kiến hoàn thành vào ngày 15-11-2025.

PHƯƠNG NAM