Vũ điệu ballet trong khu ổ chuột

Sống theo quy tắc của ông trùm ma túy địa phương

Maysa Barbosa Aben-Athar, 11 tuổi, đi học về và đi vào phòng ngủ. Cô đi qua chiếc giường tầng mà cô chia sẻ với hai chị gái và ngồi xuống trước gương. Cô xoa kem chải lên tóc, chải mượt và thắt lại thành búi thật chặt.

Từ dưới gầm giường, cô ấy lôi ra một chiếc váy vàng được trang trí bằng lông vũ. Nó có giá 2.000 real của Brazil (483 USD) - nhiều hơn mẹ của Maysa kiếm được trong một tháng với công việc dọn dẹp. “Muộn rồi,” Maysa nói khi rời khỏi căn hộ nhỏ. Cô tiến về phía Bulhoes Leopoldo, được người dân địa phương gọi là “Dải Gaza”.

Các cô gái trẻ mặc trang phục khiêu vũ trên đường đến lớp học múa ballet ở Manguinho, Rio de Janeiro.

Đó là con đường chính ở khu ổ chuột Manguinhos ở Rio de Janeiro mà Maysa gọi là ngôi nhà cả đời của mình. Rác chất đống dọc theo hai bên con đường Bulhoes Leopoldo.

Người vô gia cư ngủ trong lán gỗ. Những người khác, dường như nghiện ma túy, trông bối rối; họ la hét hoặc nằm lăn lóc trên mặt đường nhựa. “Chúng tôi đã từng phải nhảy xuống bùn ở đằng kia”, Maysa nói. Đó là để tránh bị trúng đạn lạc trong một vụ nổ súng. Bạo lực là bình thường ở đây. Manguinhos được biết đến với tỷ lệ tội phạm bạo lực cao.

Trên đường đi, Maysa gặp gỡ với những cô gái khác - tất cả trong độ tuổi từ 10 đến 13 - cũng đang mặc váy xòe tutu (cho nghệ sĩ múa ballet). Cùng nhau, họ đi ngang qua các chàng trai, lỗ đạn và rác - và tìm đường đi qua những con đường hẹp của khu ổ chuột đến nơi hẹn với Daiana Ferreira de Oliveira - người phụ nữ giúp họ có được sự dũng cảm đến gặp bà hai lần một tuần.

Manguinhos thực sự là tập hợp của một số khu ổ chuột, chúng mọc lên và đan vào nhau đến mức không thể phân biệt được. Các đường phố ở đây đều trông giống nhau.

Tất cả đều bắt đầu ở độ tuổi của Maysa: con trai giao dịch ma túy còn con gái có thai từ cùng một gã nào đó. Bạo lực, vô vọng và khốn khổ trong khu ổ chuột ở Rio de Janeiro đều là kết quả trực tiếp của việc thiếu hướng dẫn cũng như hình mẫu tốt hoặc triển vọng trong tương lai - ngoại trừ buôn bán ma túy - đối với những người trẻ tuổi.

Maysa Aben-Athar, 11 tuổi.

Đó là lý do tại sao Daiana, 31 tuổi, bắt đầu cung cấp cho các cô gái trẻ một lựa chọn thay thế: một trường múa ballet ở khu ổ chuột. Sự đến trường muộn không được dung thứ và có một quy định trang phục nghiêm ngặt. Tất cả đều được thiết kế để dạy cho trẻ em kỷ luật. Daiana nói: “Chúng tôi khiến những đứa trẻ không có thời gian rỗi để thở. Đối với tôi, đó là một cách huấn luyện tốt”.

Ban đầu, Daiana chỉ dạy 6 nữ diễn viên múa ballet. Nhưng ngày nay, số “học trò” trẻ con nằm trong danh sách chờ tăng từ 250 đến 400. Ngôi trường độc đáo được một nhà từ thiện người Mỹ giúp đỡ đồng tài trợ cho nó. Một trong những người thầy của Daiana tốt nghiệp Trường Sân khấu Bolshoi ở thành phố Joinville của Brazil và là nữ diễn viên ballet nổi tiếng nhất của Brazil bảo trợ ngôi trường.

Daiana Ferreira de Oliveira lớn lên ở Manguinhos và thành lập một trường múa ballet. Bà cố gắng giữ học sinh của mình bận rộn và cung cấp cho chúng một mục đích để giữ cho chúng khỏi trở thành nạn nhân của nghèo đói và tội phạm.

Nhưng ngôi trường vẫn không thay đổi được thực tế khắc nghiệt. Daiana phải liên tục cúi đầu trước các quy tắc của khu ổ chuột do bọn buôn bán ma túy áp đặt. Daiana phải thường xuyên yêu cầu các thành viên các băng đảng ma túy cho phép để thay đổi thời gian trong lớp hoặc thay đổi tuyến đường.

Trường học của Daiana nhằm mục đích kéo trẻ em ra khỏi môi trường buôn bán ma túy. Daiana phải xin phép một ông trùm ma túy địa phương để đi dạo trên phố với các cô gái mặc váy xòe tutu. Người ta không bao giờ biết những gì có thể chọc giận ông. Cũng như Daiana, các cô gái nhỏ đều nổi tiếng ở khu ổ chuột Manguinhos.

Daiana quen mặt hầu hết cư dân của khu ổ chuột kể từ khi bà còn là một đứa trẻ. Daiana sinh ra ở Manguinhos và, như bà mô tả, từ “một gia đình khu ổ chuột điển hình”.

Cha của Daiana có đến 3 người vợ; Daiana lớn lên với hai chị em gái và có 15 chị em cùng cha khác mẹ, tất cả đều sống rải rác khắp khu ổ chuột. Đó là một trong những lý do mà Daiana biết rõ mọi ngóc ngách của Manguinhos. Daiana chỉ mới 7 tuổi khi lần đầu tiên đến Teatro Municipal – nhà hát ballet nổi tiếng nhất Brazil, nằm ở trung tâm của Rio. Sau đó, một người quen đã cho cô học ballet riêng trong thời gian rảnh rỗi.

Trường múa ballet trong khu ổ chuột đầu tiên trên thế giới

Daiana cũng từng làm giảng viên nhạc jazz và múa ballet cho các gia đình giàu có ở Khu Nam của thành phố Rio. Daiana bắt đầu dạy học miễn phí cho trẻ em từ chính khu phố của mình vào năm 2012. Mẹ của Daiana, một gia sư, đã gửi học sinh của mình đến lớp học múa ballet của con gái mình.

Mối quan tâm chính của mẹ cô là giữ cho những đứa trẻ không phải la cà trong khu ổ chuột. Một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp từ câu lạc bộ FC Botafogo tên là Jairzinho nghe về dự án của Daiana vào năm 2014 và trả cho bà một mức lương trong 2 năm để bà có thể tập trung vào những đứa trẻ ở Manguinhos.

Một trong những nữ diễn viên ballet của trường.

Với sự giúp đỡ của Jairzinho, Daiana tìm được một căn phòng đủ lớn để chứa các lớp học tăng đến 180 học sinh của bà. Đó là trong một thư viện tại Viện Nhiệt đới, một tòa nhà được nhà nước bảo trợ. Daiana cũng nhận được sự đóng góp từ nhiều nguồn khác nhau.

Cô bé Maysa thường hay nhút nhát đã ở trong nhóm chọn lọc của trường múa ballet trong 4 năm. Họ là những vũ công ưu tú của trường múa ballet Manguinho. Và khi Maysa nhảy múa, cô bé trở thành trung tâm của sự chú ý. Vũ điệu ballet đã mang đến cho Maysa những cơ hội mà vốn dĩ không phải là một phần của cuộc sống ở Manguinho.

Sau buổi biểu diễn tại Teatro Municipal, Maysa được gặp thần tượng của mình là nữ diễn viên Claudia Mota.

Nhưng giống như bất cứ nơi nào khác trên thế giới, cơ hội kiếm sống từ múa ballet rất mong manh. Tuy nhiên, một bàn đạp để thành công là Teatro Municipal, trường múa ballet tốt nhất Brazil. Hai nữ diễn viên ballet từ Manguinhos đã vượt qua kỳ thi tuyển sinh năm 2018. Maysa muốn thử vận may trong 4 năm. Ngay cả khi cô ấy được chấp nhận, cuộc sống cũng sẽ không dễ dàng.

Claudia Mota, nữ diễn viên ballet tại Teatro Municipal và là một trong những vũ công nổi tiếng nhất Brazil, bình luận: “Trong số 250 cô gái, có lẽ khoảng chục người sẽ kiếm được tiền bằng múa ballet”.

Các cô gái tạo dáng dọc theo một trong những con đường của khu ổ chuột Manguinhos.

Không phải mọi cô gái ở trường Manguinhos một ngày nào đó sẽ trở thành một vũ công nổi tiếng, nhưng mỗi người trong số họ là một câu chuyện thành công. Mota nhận định: “Nhiều cô gái xuất thân từ trường múa tiếp tục làm những việc khác trong cuộc sống sau này. Nhưng những gì còn lại là kỷ luật, sức mạnh, sự tự tin và sự hiện diện của tâm trí”.

Daiana tiếp lời: “Đây là những phẩm chất bị thiếu trong khu ổ chuột, đặc biệt là ở các cô gái trẻ. Văn hóa khu ổ chuột đã bị đầu độc”. Bạo lực, sự bỏ bê của xã hội và lao động trẻ em là tiêu chuẩn. Daiana liên tục xử lý các trường hợp khẩn cấp. Hai cô gái đã không xuất hiện trong tuần.

Các cô gái trong nhà của một học viên ballet đồng hương Thyffanny Almeida Ribeiro.

Daiana nhận được một đoạn video trong đó hai người họ, chỉ mới 13 và 14 tuổi, có thể được nhìn thấy đang sử dụng cocaine với một số cậu bé hành nghề bán lẻ ma túy. Daiana thú nhận: “Chúng tôi không thể cứu Rio hoặc Manguinhos. Tất cả những gì chúng ta có thể làm là tạo khoảng cách với tội ác”.

Đó là lý do tại sao Daiana đưa bọn trẻ đến Teatro Municipal 4 lần một tháng. Mẹ của một cô gái từng nói với Daiana: “Con gái tôi hầu như không bao giờ ở nhà nữa”. Daiana nói rằng khi các cô gái bước sang tuổi 14 hoặc 15, đó là lúc họ có nguy cơ cao nhất. Đây là lý do tại sao trường múa ballet có kỷ luật rất nghiêm ngặt, Daiana nói.

Trang Thuần (tổng hợp)