Vụ Gang thép Thái Nguyên: Một luật sư là F2 bị cách ly, không thể đến tòa

Sáng nay 9-11, TAND Cấp cao tại Hà Nội xét kháng cáo của ông Trần Trọng Mừng (nguyên tổng giám đốc Công ty Gang thép Thái Nguyên - TISCO) và 11 bị cáo liên quan đại án xảy ra tại doanh nghiệp này.

Các bị cáo tại phiên tòa cấp phúc thẩm sáng 9-11

Phiên tòa do thẩm phán Mã Anh Tài làm chủ tọa sẽ làm việc trong nhiều ngày. Trong vụ án, TISCO là nguyên đơn dân sự. Bên có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan là Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS).

Chủ tọa cho biết đã triệu tập đại diện các Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính và phía Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Người đại diện của các cơ quan này đều có mặt.

Trong 12 người kháng án, bị cáo Đậu Văn Hùng (nguyên tổng giám đốc VNS), lĩnh án sơ thẩm 3 năm tù) có đơn xin xử vắng mặt, chỉ có luật sư của bị cáo này tham dự. Trước đó, bị cáo xin giảm nhẹ hình phạt và mong được cải tạo ngoài xã hội.

Ông Trần Trọng Mừng xin giảm nhẹ hình phạt 9 năm 6 tháng tù và giảm mức bồi thường trách nhiệm dân sự 130 tỉ đồng. Các bị cáo còn lại, gồm các cựu lãnh đạo và cán bộ TISCO hoặc VNS, xin tòa phúc thẩm xem xét giảm án và giảm hoặc miễn bồi thường dân sự so với bản án sơ thẩm.

Tại phần làm thủ tục phiên tòa sáng 9-11, bị cáo Đỗ Xuân Hòa (nguyên kế toán trưởng TISCO, bị cấp sơ thẩm tuyên án 5 năm tù) đề nghị HĐXX cho hoãn tòa do luật sư của bị cáo đang là F2, bị cách ly, không thể có mặt tại phiên tòa.

Trình bày quan điểm của mình về đề nghị của bị cáo Hòa, đại diện VKS cho rằng, luật sư của bị cáo có thể gửi bản bào chữa đến tòa, hoặc thực hiện bào chữa trực tuyến cho bị cáo. Tuy nhiên, cựu Kế toán trưởng TISCO không đồng ý với đề nghị này của phía đại diện VKS.

Trước thái độ của bị cáo, vị thẩm phán đề nghị bị cáo hỗ trợ, tạo điều kiện để phiên tòa được tiếp tục, bởi mở được phiên tòa mất rất nhiều công khi nhiều luật sư từ TP HCM ra Hà Nội dự tòa đã phải cách ly nhiều ngày mới có thể có mặt tại phiên xử. Bên cạnh đó, bị cáo không kêu oan, chỉ kháng cáo xin giảm nhẹ tội, miễn trách nhiệm dân sự... nên vị thẩm phán đề nghị bị cáo hợp tác để phiên tòa được tiếp tục.

Đại diện VKS đề nghị HĐXX cho tạm dừng phiên tòa để bị cáo được suy nghĩ 30 phút. Đề nghị này được HĐXX chấp nhận.

Sau 30 phút quy nghĩ, bị cáo Đỗ Xuân Hòa trình bày vì bị cáo chỉ có 1 luật sư bào chữa nên việc vắng mặt của luật sư khiến bị cáo rất thiệt thòi. Tuy nhiên, bị cáo cũng chia sẻ với tòa, chấp nhận để luật sư gửi bản bào chữa cho tòa. Trong trường hợp luật sư có thể đến tòa, mong HĐXX bố trí cho luật sư của bị cáo được trình bày phần bào chữa, nhưng đảm bảo giãn cách. "Việc vắng mặt luật sư là thiệt thòi cho bị cáo, mong HĐXX xem xét giảm nhẹ tội cho bị cáo" - ông Hòa nói.

Trước đó, ngày 20-4, TAND Hà Nội tuyên phạt Mai Văn Tinh (cựu Chủ tịch HĐQT VNS) 6 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và buộc bồi thường 80 tỉ đồng. 18 bị cáo còn lại lĩnh các mức án từ 18 tháng tù treo đến 8 năm 6 tháng tù.

Theo bản án sơ thẩm, Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Công ty Gang thép Thái Nguyên do TISCO làm chủ đầu tư, cấp quyết định đầu tư là VNS. Năm 2007, đơn vị trúng thầu xây dựng là Tập đoàn Khoa học, công nghệ và thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC). Giá trị hợp đồng trọn gói hơn 160 triệu USD.

Bị cáo Trần Trọng Mừng (áo khoác màu tím than) tại phiên tòa hôm nay

Sau hơn 11 tháng khởi công, MCC chưa hoàn thành thiết kế chi tiết các hạng mục, chưa lựa chọn và ký được hợp đồng với nhà thầu phụ, chưa thi công bất kỳ hạng mục nào của gói thầu nhưng đề nghị kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng. MCC còn đề nghị điều chỉnh giá hợp đồng EPC.

Trong đó, bị cáo Trần Trọng Mừng không chỉ đạo áp dụng điều khoản để dừng hợp đồng, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét hủy đấu thầu, thu hồi tiền tạm ứng mà quyết tâm thực hiện dự án. Bị cáo Mai Văn Tinh có các hành vi sai phạm khiến TISCO không kiểm soát được chi phí đầu tư vào dự án, không ràng buộc trách nhiệm của nhà thầu về tiến độ, giá trị hợp đồng. Hành vi của bị cáo Tinh, Mừng đã khiến dự án phải dừng thi công, gây thất thoát, lãng phí trên 830 tỉ đồng.

Hai bị cáo Mừng và Tinh đã chỉ đạo các cá nhân có liên quan thuộc TISCO và VNS tổ chức, thực hiện việc điều chỉnh dự toán chi phí phần C, tham gia ký hợp đồng thầu phụ thực hiện phần C của Hợp đồng EPC số 01 theo hình thức hợp đồng theo đơn giá…, tạo điều kiện để MCC có lý do chối bỏ trách nhiệm thực hiện hợp đồng trên, chấp thuận không có căn cứ Vinaincon làm nhà thầu phụ thực hiện phần C của Hợp đồng EPC số 01 trong khi Vinaincon không đủ năng lực.

Nguyễn Hưởng