Vụ hơn 2,15 ha đất biến thành 'ao hoang vô chủ': Chủ tịch tỉnh chỉ đạo xử lý

Từ thanh tra tỉnh vào cuộc...

Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai tại văn bản số 8164/UBND-TCD ngày 04-8-2022, Thanh tra tỉnh đã mời ông Phan Hồng Đức (SN 1949, trú P.Tăng Nhơn Phú B, TP.Thủ Đức, TPHCM), làm việc chiều 11-8-2022. Ông Đức xác định có đơn đề ngày 08-7-2022, gửi lãnh đạo tỉnh Đồng Nai cùng các cơ quan chức năng, đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo Sở TNMT kiểm tra việc cấp GCN số CE 201600 ngày 26-10-2016 cho Ban QLRPH Long Thành.

Ông Đức trình bày: Ngày 30-9-1996 và ngày 03-10-1996, vợ chồng bà Nguyễn Thị Lệ Hoa ký giấy tay bán cho ông 2 khu đất khoảng 49.000m2 tại xã Long Phước, H.Long Thành với giá 4 lượng vàng và 10 triệu đồng. Để có vốn đầu tư nuôi tôm quản canh, ngày 02-9-2000, ông đã cắt khoảng 13.000m2 đất bán cho ông Nguyễn Phát Đạt với giá 19,5 triệu đồng. Ngày 29-9-2001, ông cắt tiếp khoảng 10.500m2 bán cho ông La Văn Lớn với giá 15 triệu đồng. Cả hai người mua đất của ông để nuôi tôm sú. Phần đất còn lại 21.598m2, trong đó có thửa đất 73 tờ bản đồ 76 (diện tích 12.607m2) ông nuôi tôm sú, cua nhưng thua lỗ do dịch bệnh kéo dài nhiều năm...

Năm 2005, ông Đức đăng ký xin cấp GCN đối với phần đất đang sử dụng. Sở TNMT và UBND H.Long Thành tiến hành đo đạc, xác định diện tích xin cấp là 20.053m2 gồm bốn thửa số 73, 42, 43, 47. Ngoài ra, còn hai thửa số 44 và 45 là đất ao với 1.545m2, ông Đức cho ông La Văn Lớn mượn để dẫn nước, nuôi tôm nên chưa đăng ký. Năm 2008, ông Lớn trả 2 thửa này cho ông sử dụng.

Được sự ủy quyền của UBND tỉnh Đồng Nai, Sở TNMT đã cấp GCN số CE 201600 cho Ban QLRPH Long Thành, bao gồm thửa đất 73 là không đúng quy định của pháp luật.

Đoàn liên ngành xác minh thực địa

Ngày 18-8-2022, Thanh tra tỉnh có văn bản báo cáo đề xuất gửi Chủ tịch UBND tỉnh liên quan đến đơn kiến nghị của ông Đức. Ngày 29-8-2022, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai có văn bản số 9052/UBND-TCD, giao Sở TNMT nghiên cứu kiến nghị của ông Đức, tiến hành kiểm tra, làm rõ; rà soát toàn bộ hồ sơ, tài liệu liên quan đến việc cấp GCN số CE 201600 ngày 26-10-2016; báo cáo tham mưu đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh xử lý theo đúng quy định pháp luật và có văn bản thông tin kết quả đến công dân.

... Đến đoàn khảo sát thực địa

Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, sáng 14-9-2022, Sở TNMT đã phối hợp với các sở, ngành và địa phương tổ chức buổi làm việc, rà soát hồ sơ, kiểm tra hiện trạng, thu thập tài liệu và ghi nhận ý kiến của ông Đức liên quan đến thửa đất số 73, tờ bản đồ 76, xã Long Phước.

Tại buổi làm việc, ông Đức có đơn trình bày về nguồn gốc, quá trình sử dụng thửa đất số 73, kèm các tài liệu liên quan. Cụ thể: Đơn xin khai phá ruộng ngày 31-12-1990; đơn xin đăng ký sổ nông nghiệp do bà Nguyễn Thị Lệ Hoa đứng tên ngày 08-3-1993, được UBND xã Long Phước xác nhận ngày 15-3-1993; hợp đồng chuyển nhượng đất giữa bà Hoa và ông Đức năm 1996... Quá trình sử dụng đất, ông Đức đã hai lần đăng ký cấp GCN ngày 08-12-2005 và ngày 14-6-2017 theo hướng dẫn Sở TNMT, có biên nhận kèm theo.

Đại diện UBND xã Long Phước nêu ý kiến: Qua rà soát hồ sơ, năm 2006, xã đo đạc, lập bản đồ địa chính, theo sổ mục kê đất đai thửa đất 73 do ông Đức đăng ký với diện tích 12.607m2...

Phòng TNMT H.Long Thành: Thống nhất với ý kiến UBND xã Long Phước, ghi nhận hiện trạng sử dụng đất theo ý kiến của đoàn kiểm tra.

Ban QLRPH Long Thành: Việc kiến nghị liên quan đến thửa đất 73, Ban QLRPH Long Thành đã làm việc với ông Đức; kết quả thể hiện tại văn bản số 317/BQLRPHLT-LN ngày 09-8-2002.

Đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Đồng Nai: Đề nghị Ban QLRPH Long Thành rà soát lại nguồn gốc, báo cáo quá trình sử dụng thửa đất 73, gửi Sở TNMT và Sở NN&PTNT trước ngày 20-9-2022.

Thanh tra tỉnh Đồng Nai: Đề nghị cơ quan có thẩm quyền rà soát việc giao diện tích rừng, đất lâm nghiệp cho Lâm trường Long Thành trước đây (nay là Ban QLRPH Long Thành) để làm rõ việc sử dụng đất, việc cấp GCN liên quan đến đơn kiến nghị của ông Đức.

Cần giải quyết thấu tình, đạt lý

Trao đổi với phóng viên sáng 26-10-2022, ông Đức bày tỏ: "Tôi rất cảm kích Chuyên đề CATP, luôn đồng hành với bạn đọc nhất là dân nghèo như gia đình tôi. Từ phản ánh của quý báo, tôi tiếp tục gửi đơn đến lãnh đạo tỉnh Đồng Nai, cùng các cơ quan chức năng ở Trung ương, đến nay đã có kết quả bước đầu, đáng khích lệ. Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo quyết liệt, để các cơ quan chức năng vào cuộc. Trong đó, Đoàn liên ngành đã đến tận nơi kiểm tra hiện trạng và ghi nhận ý kiến của tôi. Trước đó, khi được Thanh tra tỉnh và Ban QLRPH Long Thành mời làm việc, tôi cũng đã trình bày chi tiết vụ việc, kèm các tài liệu, chứng cứ liên quan".

Ông Đức (bìa phải) trong căn nhà cất trên thửa đất 73

Trong đơn kiến nghị mới nhất, ông Đức trình bày 5 vấn đề cụ thể như sau:

Thứ nhất, việc ông Đức sang nhượng 2 lô đất tại ấp Phước Hòa (nay là ấp Tập Phước), xã Long Phước, H.Long Thành năm 1996 là có thật; sau đó, ông chuyển nhượng một phần diện tích cho ông Đạt năm 2000 và ông Lớn năm 2001. Phần đất còn lại, ông sử dụng nuôi tôm sú, đầu tư nhiều công sức, vốn liếng cũng là sự thật.

Thứ hai, phần đất ông Lớn mua của ông Đức đã được công nhận quyền sử dụng và cấp GCN năm 2016. Lẽ đương nhiên, khi "ngọn" đã được duyệt thì "gốc" cũng phải được công nhận, không thể bác quyền sử dụng đất của ông Đức. Việc biến thửa đất 73 thành "ao hoang vô chủ”, để cấp GCN cho Ban QLRPH Long Thành là không có căn cứ pháp lý.

Thứ ba, đại diện UBND xã Long Phước xác định, theo sổ mục kê đất đai thửa đất 73 do ông Đức đăng ký sử dụng. Khi đăng ký cấp GCN, ông được hướng dẫn nộp 3 bộ hồ sơ tại Sở TNMT, H.Long Thành và UBND xã Long Phước (hiện còn lưu trữ).

Thứ tư, Đoàn liên ngành đã kiểm tra thực địa ngày 14-9-2022, tất cả thành viên đều nhìn thấy căn nhà do ông Đức cất trên thửa đất 73, chứng minh sự hiện diện, quản lý, sử dụng đất của ông Đức xuyên suốt từ năm 1996. Bản thân ông Đức không lấn chiếm đất rừng phòng hộ, bởi nếu có thì đã bị xử lý.

Thứ năm, tại văn bản số 317/BQLRPHLT-LN ngày 09-8-2022, Giám đốc Ban QLRPH Long Thành Võ Văn Cường xác định: "Năm 2016, Ban QLRPH Long Thành đã rà soát tất cả các thửa đất nằm trong ranh giới của Ban Quản lý chưa được cấp GCN đồng thời phối hợp với UBND các xã xác nhận các thửa đất đủ điều kiện cấp GCN, và nộp hồ sơ đề nghị. Ngày 26-10-2016, Sở TNMT cấp GCN số CE 201600 cho Ban QLRPH Long Thành tại xã Long Phước với tổng diện tích là 713.539m2, trong đó có thửa đất 73...". Nội dung này không đúng với sự thật khách quan cũng như mâu thuẫn với ý kiến của UBND xã Long Phước xác nhận thửa đất 73 do ông Đức đăng ký sử dụng.

Ông Đức lên tiếng: "Những tài liệu, chứng cứ xác thực liên quan đến khu đất đã rõ. Do đó, tôi khẩn thiết đề nghị lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Nai xem xét, chỉ đạo Sở TNMT thu hồi GCN số CE 201600 cấp cho Ban QLRPH Long Thành đối với thửa đất 73; đồng thời duyệt cấp GCN thửa đất này cùng 5 thửa đất còn lại (tổng cộng 21.598m2) cho gia đình tôi sử dụng, theo quy định pháp luật, để sớm ổn định cuộc sống...".

HUY CƯƠNG