Vũ khí siêu vượt âm LRHW Dark Eagle của Mỹ

LRHW Dark Eagle là một trong những tổ hợp vũ khí siêu vượt âm đầu tiên được Lầu Năm Góc đưa vào trực chiến, đồng thời được xem là vũ khí cấp chiến thuật - chiến lược mới của Lục quân Mỹ. Theo Trung tướng Francisco Lozano, hệ thống này có tầm bắn tối đa khoảng 3.500 km, sử dụng đầu đạn lượn siêu vượt âm C-HGB đạt tốc độ xấp xỉ Mach 5, song hiệu quả chiến đấu thực tế vẫn còn là dấu hỏi lớn do tiến độ thử nghiệm, sản xuất và chi phí cao.

Bối cảnh ra đời và tầm bắn của LRHW Dark Eagle

Toàn bộ thông tin chính về LRHW Dark Eagle được công bố trong chuyến thăm của Bộ trưởng Bộ Chiến tranh Mỹ Pete Hegseth tới Bộ tư lệnh Hàng không và Tên lửa Lục quân ở Redstone Arsenal (bang Alabama). Đây là tổ hợp vũ khí siêu vượt âm đầu tiên được Mỹ triển khai sau khi rút khỏi hiệp ước INF.

Tạp chí The War Zone dẫn lời Trung tướng Francisco Lozano cho biết, LRHW Dark Eagle có tầm bắn tối đa lên tới 3.500 km, cao hơn đáng kể so với thông tin do Lầu Năm Góc cung cấp trước đó là 2.700 km. Ông Francisco Lozano nêu ví dụ, nếu bố trí tổ hợp này tại Qatar, đạn tên lửa có thể vươn tới Tehran (Iran).

Các thành phần bệ phóng được đặt trên khung gầm xe dã chiến hạng nặng, cho phép triển khai và thu hồi nhanh, tăng khả năng cơ động và sống còn trên chiến trường.

Tổ hợp LRHW Dark Eagle là vũ khí siêu vượt âm đầu tiên được Mỹ triển khai sau khi rút khỏi INF.

Cấu trúc tổ hợp và đầu đạn lượn C-HGB

Tổ hợp LRHW Dark Eagle bao gồm bệ phóng đặt trên khung gầm xe dã chiến hạng nặng và đạn tên lửa hai tầng sử dụng nhiên liệu rắn. Tên lửa này mang theo đầu đạn siêu thanh đa năng C-HGB (Common Hypersonic Glide Body).

Sau khi rời bệ phóng, tầng đẩy của tên lửa đưa C-HGB lên độ cao ở tầng bình lưu. Khi tách khỏi tên lửa đẩy, thiết bị lượn siêu vượt âm C-HGB sẽ lướt trong khí quyển để tiếp cận mục tiêu. Với cơ chế tấn công dựa trên vận tốc rất cao kết hợp khối lượng đầu đạn, C-HGB tạo ra sức công phá động năng lớn.

C-HGB được phát triển dựa trên nguyên mẫu Thí nghiệm Phương tiện hồi quyển có cánh Sandia (SWERVE) ra đời vào thập niên 1980. Dự án SWERVE tập trung thử nghiệm khả năng điều khiển phương tiện bay siêu thanh khi chuyển từ môi trường không gian vũ trụ vào khí quyển Trái đất, tạo nền tảng công nghệ cho các đầu đạn lượn siêu vượt âm như C-HGB.

Một sĩ quan Mỹ giấu tên cho biết tên lửa LRHW có thể bay tới mục tiêu trong khoảng 20 phút. Theo dữ liệu công khai, thiết bị lượn siêu vượt âm của Dark Eagle đạt tốc độ xấp xỉ Mach 5 (hơn 6.100 km/giờ).

Đầu đạn cỡ nhỏ 13 kg và mục tiêu tấn công

Một điểm đáng chú ý là LRHW Dark Eagle mang theo đầu đạn cỡ nhỏ nặng khoảng 13 kg. Loại đầu đạn này được mô tả là nhỏ và nhẹ hơn cả đầu đạn của tên lửa không đối không AIM-120.

Theo The War Zone, mục tiêu của đầu đạn cỡ nhỏ là tấn công các đối tượng không được bảo vệ kiên cố, như hệ thống radar và các thành phần khác của mạng phòng không. Báo này nhận định: “Tác động động năng do loại vũ khí này tạo ra làm tăng sức phá hủy của nó lên mức độ lớn hơn so với đầu đạn thông thường được lắp đặt trong không gian chật hẹp của một thiết bị siêu vượt âm hình nón”.

Bệ phóng của tổ hợp LRHW Dark Eagle trên phương tiện vận chuyển đặc chủng.

Thông số chính và chi phí vận hành

Các thông số quan trọng của LRHW Dark Eagle được công bố, chủ yếu từ The War Zone và các dữ liệu chính thức, có thể tóm tắt như sau:

Tiến độ thử nghiệm và mức độ sẵn sàng chiến đấu

Theo hãng tin Bloomberg (tháng 3-2025), tên lửa LRHW Dark Eagle chưa sẵn sàng cho các hoạt động chiến đấu, khi quá trình hoàn thiện và triển khai chậm hơn kế hoạch ban đầu. Tổ hợp LRHW Dark Eagle đầu tiên được dự kiến triển khai vào năm 2023, nhưng những khó khăn kỹ thuật trong quá trình thử nghiệm đã khiến tiến độ bị lùi lại.

Cụ thể, vụ phóng thử nghiệm dự kiến diễn ra ngày 7-9-2023 đã bị hủy bỏ do trục trặc kỹ thuật. Việc hoàn thành các thử nghiệm được công bố vào mùa hè năm 2024. Trong khi đó, từ năm 2018, Lầu Năm Góc đã chi khoảng 12 tỷ USD để phát triển LRHW Dark Eagle.

Với giá thành mỗi đạn tên lửa siêu vượt âm lên tới 41 triệu USD/đạn (theo thời giá năm 2023), tốc độ sản xuất hiện tại chỉ ở mức khoảng 1 tên lửa mỗi tháng. Lục quân Mỹ đặt mục tiêu tăng gấp đôi tốc độ này trong thời gian tới, song năng lực cung cấp vũ khí mới nói chung và chi phí đơn vị quá cao tiếp tục là thách thức.

Đạn tên lửa siêu vượt âm của LRHW Dark Eagle có giá tới 41 triệu USD/đạn.

The War Zone dẫn ý kiến cho rằng một số người coi LRHW Dark Eagle như một “viên đạn bạc” có chi phí quá cao và số lượng có thể quá ít để tạo ra tác động đáng kể trong một cuộc xung đột kéo dài. Cùng lúc, phía Washington cũng được cho là đang nghi ngại về khả năng xuyên thủng các hệ thống phòng thủ tên lửa hiện nay của các vũ khí siêu vượt âm tương lai.

Đe dọa mới và hệ thống phòng thủ S-500

Trao đổi với tờ Gazeta.ru, nhà quan sát quân sự, Đại tá Mikhail Khodarenok nhận định, sự xuất hiện của các loại vũ khí siêu vượt âm sẵn sàng chiến đấu trong kho vũ khí của Mỹ sẽ tạo ra những mối đe dọa mới đối với Nga. Theo ông, các hệ thống này đặt ra yêu cầu tăng cường năng lực phòng thủ tên lửa để bảo vệ các cơ sở trọng yếu.

Đại tá Mikhail Khodarenok cho rằng tổ hợp phòng không tầm xa - phòng thủ tên lửa S-500 Prometheus của Nga có khả năng bắn hạ tên lửa siêu vượt âm Dark Eagle. Ông nói: “Có lý do để tin rằng hệ thống tên lửa phòng không tiên tiến S-500 Prometheus, vốn có khả năng phòng thủ tên lửa chiến lược, có thể đối phó với vũ khí siêu thanh của Mỹ”.

Tuy nhiên, chính ông Khodarenok cũng nhấn mạnh việc đánh chặn tên lửa, đặc biệt là vũ khí siêu vượt âm, không bao giờ là dễ dàng. Câu hỏi đặt ra không chỉ là liệu có đánh chặn được hay không, mà còn là tỷ lệ đánh chặn thành công và chi phí cần thiết để xây dựng một “lá chắn tên lửa” tương ứng, cũng như việc đối phó vũ khí siêu vượt âm có trở thành một cuộc chiến bất đối xứng về chi phí hay không.

Đánh giá tổng quan

Dựa trên các dữ liệu công khai hiện có, LRHW Dark Eagle thể hiện bước tiến của Lục quân Mỹ trong lĩnh vực vũ khí siêu vượt âm tầm xa: tầm bắn tới 3.500 km, thời gian bay tới mục tiêu khoảng 20 phút, đầu đạn lượn C-HGB tốc độ xấp xỉ Mach 5 và khả năng tấn công mục tiêu phòng không, radar từ khoảng cách lớn.

Tuy vậy, hiệu quả chiến đấu tổng thể của hệ thống vẫn là ẩn số bởi tiến độ thử nghiệm chậm, chi phí phát triển và giá thành mỗi đạn rất cao, cùng tốc độ sản xuất còn hạn chế. Song song, các hệ thống phòng thủ tên lửa mới như S-500 được quảng bá là có khả năng đánh chặn mục tiêu siêu vượt âm, khiến cán cân giữa tấn công và phòng thủ trong lĩnh vực này tiếp tục là chủ đề được các chuyên gia quân sự theo dõi chặt chẽ.

Tuệ Nhân