Vừa hoạt động, đài thiên văn Mỹ chụp được thứ khó giải thích

Một nhóm khoa học gia đã phân tích dữ liệu ngoạn mục mà đài thiên văn Vera C. Rubin chụp được trong vài tháng hoạt động thử. Ngay từ những hình ảnh đầu tiên, nó đã ghi lại một cấu trúc vô cùng kỳ lạ mà các kính thiên văn khác không "nhìn" ra.

Theo Live Science, thứ mà Vera C. Rubin ghi nhận được là một dòng sao ẩn dài đến 163.000 năm ánh sáng - hơn cả đường kính ước tính của thiên hà Milky Way (Ngân Hà) chúng ta - như tuôn ra từ thiên hà Messier 61 (M61).

Các hình ảnh mới từ đài thiên văn tối tân của Mỹ cho thấy một dòng sao ẩn như phát ra từ thiên hà M61 - Ảnh: RNAAS

M61 là một thành viên của cụm thiên hà Virgo, là cụm thiên hà ở gần chúng ta nhất và được nghiên cứu nhiều nhất.

M61 đã được nghiên cứu trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, chỉ có độ nhạy đặc biệt của Vera C. Rubin đối với các vật thể có độ sáng bề mặt thấp mới phơi bày nổi dòng sao bí ẩn nói trên.

Trong bài báo vừa được đăng dưới dạng bản in trước trên arXiv, dự kiến công bố chính thức trên tạp chí Notes of the American Astronomical Society số sắp tới, nhóm tác giả từ Mỹ, Tây Ban Nha, Ý và Hà Lan - dẫn đầu bởi GS Aaron Romanowsky (ĐH San José State, Mỹ) - cho biết dòng sao ẩn có thể phơi bày quá khứ khốc liệt của M61.

Nó có thể là những gì còn sót lại của một thiên hà lùn bị lực hấp dẫn của M61 xé toạc trong một vụ va chạm cổ xưa.

Sự kiện khốc liệt này có thể chính là chất xúc tác cho một vụ bùng nổ hình thành sao bắt đầu trong M61 khoảng 10 triệu năm trước.

Phát hiện về dòng sao ẩn này cũng là minh chứng cho sức mạnh tiềm tàng của chiến binh Vera C. Rubin, được đầu tư bởi Quỹ Khoa học quốc gia Mỹ và Bộ Năng lượng Mỹ và đặt trên đỉnh núi Cerro Pachón của Chile, nơi có điều kiện phù hợp cho các quan sát thiên văn.

Sở hữu camera năng lượng tối mạnh nhất thế giới và nhiều thiết bị khoa học tiên tiến khác, Vera C. Rubin có nhiệm vụ thực hiện Khảo sát Di sản về không gian và Thời gian (LSST) kéo dài 10 năm để tạo ra một bộ phim tua nhanh độ nét cao về vũ trụ.

Đài thiên văn này được kỳ vọng sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho thiên văn học thông qua việc khám phá bản chất của vật chất và năng lượng tối, theo dõi các vật thể thoáng qua như siêu tân tinh và tiểu hành tinh, hé lộ quá trình tiến hóa của các thiên hà...

Anh Thư