'Vua vaccine' của Trung Quốc từng vướng vào bê bối hối lộ

Việc hãng dược phẩm AstraZeneca (liên doanh Thụy Điển - Anh) hợp tác với công ty Shenzhen Kangtai Biological Products của tỉ phú Trung Quốc Du Weimin để sản xuất vaccine ngừa virus SARS-CoV-2 đang làm dấy lên lo ngại về mức độ an toàn của chương trình sản xuất vaccine COVID-19.

New York Times cho biết, Shenzhen Kangtai Biological Products có không ít tiền án sản xuất vaccine gây chết người và cá nhân tỉ phú Du Weimin cũng không ít tai tiếng.

Theo đó, New York Times tiết lộ, nhiều năm trước, Giám đốc điều hành, Du Weimin, rất muốn vaccine của công ty mình được duyệt, nhà điều hành dược phẩm Trung Quốc trao một một túi giấy chứa đầy tiền mặt cho một nhà quản lý chính phủ.

Ông Du Weimin mệnh danh “vua vaccine”, là một trong những người giàu nhất Trung Quốc. (Ảnh: New York Times)

Vài tháng sau, công ty Du Weimin được bật đèn xanh để thử nghiệm lâm sàng hai loại vaccine. Cuối cùng chúng được chấp thuận, mang lại hàng chục triệu USD cho ông Du Weimin. Tay quan chức tham nhũng bị bỏ tù năm 2016 tội nhận hối lộ từ ông Du Weimin và một số nhà sản xuất vaccine khác.

Trong khi đó, ông Du Weimin chẳng hề hấn gì. Đương sự còn dựng nên một đế chế. Công ty của ông Du Weimin - Shenzhen Kangtai Biological Products, hiện là một trong những nhà sản xuất vaccine lớn nhất Trung Quốc. Ông Du Weimin mệnh danh “vua vaccine”, là một trong những người giàu nhất Trung Quốc.

Tận dụng thành công đó, ông Du Weimin và công ty của ông đang đi đầu trong cuộc đua sản xuất vaccine COVID-19. Shenzhen Kangtai hiện là nhà sản xuất độc quyền ở Trung Quốc đại lục cho vaccine COVID-19 do tập đoàn dược AstraZeneca phát triển.

AstraZeneca cho biết họ đã “tiến hành thẩm định kỹ lưỡng và phù hợp trước khi ký thỏa thuận với bất kỳ tổ chức nào”, rằng “an toàn, hiệu quả và chất lượng của vaccine là điều quan trọng hàng đầu và AstraZeneca đã hợp tác với các tổ chức có năng lực, được thành lập để giúp đảm bảo khả năng tiếp cận rộng rãi và công bằng trên toàn cầu, phi lợi nhuận trong thời kỳ đại dịch”.

Tiến sĩ Ray Yip, cựu giám đốc Quỹ Bill và Melinda Gates tại Trung Quốc, cho biết ông coi Shenzhen Kangtai là một trong những công ty vaccine hàng đầu của Trung Quốc, cho rằng "không có vấn đề gì" với các tiêu chuẩn sản xuất và công nghệ của đối tác.

“Vấn đề đối với nhiều người trong số họ là hoạt động kinh doanh. Họ đều muốn bán cho chính quyền địa phương, vì vậy họ phải làm lại quả, họ phải hối lộ", Tiến sĩ Ray Yip nói.

Việc giám sát yếu kém của các cơ quan chức năng tại Trung Quốc góp phần dẫn đến các vụ bê bối về vaccine kém chất lượng. Sau mỗi vụ bê bối, Chính phủ Trung Quốc tuyên bố sẽ làm nhiều hơn nữa để làm trong sạch ngành công nghiệp, song các cơ quan quản lý hiếm khi cung cấp thông tin về những gì đã xảy ra. Các công ty dính bê bối tiếp tục được phép hoạt động.

Sự thiếu minh bạch cộng với các hoạt động kinh doanh không rõ ràng đã làm lung lay niềm tin của công chúng đối với vaccine do Trung Quốc sản xuất, mặc dù chúng đã được chứng minh là an toàn. Nhiều người Trung Quốc khá giả nghi ngờ chất lượng vaccine do Trung Quốc sản xuất, chuộng sản phẩm nguồn gốc từ phương Tây.

Kông Anh (Nguồn: The New York Times)