Vũng Tàu thí điểm mô hình 'phường du lịch': Kỳ vọng bứt phá từ cơ chế đặc thù

Lợi thế tự nhiên và nền tảng sẵn có

Vũng Tàu có lợi thế biển đẹp, khoảng cách gần TP.HCM, hạ tầng kết nối thuận tiện. Tuy nhiên, du lịch địa phương nhiều năm nay vẫn đối mặt với bài toán quen thuộc: Dịch vụ chưa đồng đều, tình trạng quá tải cuối tuần, sản phẩm thiếu sự khác biệt. Trong bối cảnh đó, chính quyền đưa ra đề xuất thí điểm mô hình “phường du lịch” nhằm phân cấp mạnh hơn cho cơ sở, tạo cơ chế linh hoạt để khai thác hiệu quả không gian ven biển và kinh tế ban đêm.

Vũng Tàu cách TP.HCM khoảng 100km, một lợi thế hiếm có để trở thành “sân sau nghỉ dưỡng” của đô thị hơn 10 triệu dân. Nơi này hội tụ nhiều yếu tố đặc biệt, từ những bãi biển trải dài dễ tiếp cận như Bãi Trước, Bãi Sau, Bãi Dứa, Bãi Dâu - mỗi nơi mang một vẻ đẹp riêng, đáp ứng nhu cầu nghỉ dưỡng của gia đình cũng như trải nghiệm thể thao biển.

Một góc bờ biển tại phường Vũng Tàu. (Ảnh: Thạc Hiếu)

Ngoài ra, hệ thống giao thông kết nối thuận lợi với cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây, Quốc lộ 51 và sắp tới là cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, giúp rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển. Bên cạnh đó, Vũng Tàu còn sở hữu kho tàng di sản văn hóa - tín ngưỡng biển như lễ hội Nghinh Ông, miếu Hòn Bà, di tích Bạch Dinh hay Tượng Chúa Kitô Vua gắn liền với đời sống tinh thần của cộng đồng ngư dân.

Hạ tầng đô thị cũng được đầu tư đồng bộ với quảng trường, công viên ven biển, hệ thống chiếu sáng và bãi tắm hiện đại. Tất cả đã tạo nền móng quan trọng để thành phố không chỉ đón khách trong ngày mà còn hướng đến khai thác du lịch cả ngày lẫn đêm.

Theo định hướng đến năm 2030, phường Vũng Tàu sẽ tổ chức lại không gian ven biển, trong đó quảng trường Thùy Vân và tuyến phố đi bộ ven biển được xác định là điểm nhấn quan trọng.

Các hoạt động giải trí và thể thao được thiết kế để diễn ra cả ban ngày lẫn ban đêm, từ những đường chạy bộ có ánh sáng, dịch vụ dù lượn về đêm, đến kayak phát sáng hay lướt ván ban đêm.

Thành phố cũng chú trọng xây dựng các tuyến phố chuyên đề như Công viên Bia tại Công viên Tam Giác, phố ẩm thực Đồ Chiểu, phố mua sắm - giải trí Trưng Trắc - Trưng Nhị và những không gian check-in, rooftop ven biển dành cho giới trẻ và khách quốc tế.

Đặc biệt, Công viên Bãi Sau hiện đang được thi công sẽ đóng vai trò “lá phổi xanh” mới, kết hợp tổ chức sự kiện nghệ thuật, thể thao biển và đua thuyền để tăng trải nghiệm, kéo dài thời gian lưu trú của du khách.

Người dân là “đại sứ du lịch”

Điểm khác biệt trong cách tiếp cận mới là việc đặt người dân vào vị trí trung tâm của phát triển du lịch. UBND phường Vũng Tàu dự kiến triển khai các mô hình “Hộ kinh doanh thân thiện” với quy định rõ ràng về niêm yết giá, an toàn vệ sinh thực phẩm và phong cách phục vụ.

Chương trình “Người dân là đại sứ du lịch” khuyến khích mỗi cá nhân tham gia quảng bá, giữ gìn hình ảnh thành phố văn minh, thân thiện. Đồng thời thúc đẩy chuyển đổi số và truyền thông số để đưa thông tin đến du khách nhanh chóng, kịp thời.

Sự tham gia của cộng đồng không chỉ giúp tạo ra bầu không khí gần gũi, chân thành mà còn nuôi dưỡng niềm tự hào địa phương, vốn là yếu tố cốt lõi để phát triển du lịch bền vững.

Mô hình “phường du lịch” cũng đi kèm cơ chế hành chính và tài chính linh hoạt. Theo đề xuất, UBND phường sẽ được phân cấp quản lý các tuyến phố, bãi biển, không gian công cộng, đồng thời chủ động tổ chức lễ hội, sự kiện và khai thác các dịch vụ chợ đêm, phố đi bộ.

Dự án chỉnh trang đường Thùy Vân giúp bãi biển phường Vũng Tàu trở nên hiện đại, thân thiện, mở rộng không gian du lịch ven biển. (Ảnh: Thạc Hiếu)

Quan trọng hơn, nguồn thu từ du lịch sẽ được cân đối và tái đầu tư trực tiếp cho hạ tầng, dịch vụ, an ninh trật tự và vệ sinh môi trường ngay tại địa phương. Cơ chế này được kỳ vọng sẽ khắc phục tình trạng “xin - cho” và hạn chế chậm trễ trong triển khai, đồng thời khuyến khích chính quyền cơ sở năng động, sáng tạo hơn.

Trong khi đó, doanh nghiệp du lịch đánh giá Vũng Tàu có tiềm năng lớn để hình thành sản phẩm mới hấp dẫn, song cũng chỉ rõ những hạn chế cần giải quyết.

Chất lượng dịch vụ hiện chưa đồng đều, tình trạng “chặt chém” vẫn còn diễn ra ở một số cơ sở nhỏ lẻ; vấn đề an toàn thực phẩm và quản lý giá cả cần được siết chặt, đặc biệt vào mùa cao điểm; giao thông vào cuối tuần thường xuyên ùn tắc, bãi giữ xe lại thiếu.

Doanh nghiệp đề xuất thành phố cần tăng cường tổ chức các lễ hội biển, sự kiện thể thao tầm quốc tế để tạo thương hiệu riêng, đồng thời có chính sách ưu đãi để thu hút nhà đầu tư dịch vụ mới, chất lượng cao.

Bài toán hạ tầng và quản lý đô thị cũng được đặt ra như điều kiện tiên quyết. Ngoài việc nâng cấp quảng trường, công viên, thành phố được khuyến nghị phải sớm bổ sung bãi đỗ xe tập trung để hạn chế tình trạng xe đậu tràn lan, mở rộng các tour tuyến liên kết giữa các phường, kết nối nội đô với di tích, làng nghề và không gian sinh thái lân cận.

Việc ứng dụng công nghệ trong quản lý đô thị, từ hệ thống camera giám sát đến các kênh phản ánh hiện trường, sẽ giúp chính quyền xử lý nhanh vi phạm, tạo niềm tin cho người dân và du khách.

Song song đó, cần quản lý chặt chẽ an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, đồng thời hình thành thêm không gian nghệ thuật đường phố và biểu diễn cộng đồng, để Vũng Tàu trở thành thành phố du lịch sống động, an toàn và đáng nhớ.

Kỳ vọng trở thành “phường du lịch thông minh”

Theo Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM Nguyễn Thị Ánh Hoa, việc xây dựng phường Vũng Tàu trở thành điểm đến quốc tế là mục tiêu đầy thách thức, đòi hỏi vừa phát huy diện mạo vốn có, vừa kiến tạo môi trường du lịch thân thiện và hấp dẫn.

Tháp Tam Thắng - điểm check in mới toanh của giới trẻ ở Vũng Tàu. (Ảnh: Thiên Tân)

Thành công, theo bà, sẽ phụ thuộc vào sự chung tay của chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư. Các chuyên gia cũng nhận định, nếu làm tốt, mô hình này hoàn toàn có thể nhân rộng sang những địa phương ven biển khác, từ đó tạo ra chuỗi phường du lịch gắn kết, nâng cao sức cạnh tranh của cả khu vực.

Mục tiêu cuối cùng không chỉ dừng lại ở phát triển kinh tế mà còn hướng tới nâng tầm hình ảnh của Vũng Tàu. Thành phố kỳ vọng sẽ trở thành điểm đến du lịch thông minh, ứng dụng công nghệ trong quản lý, quảng bá, thanh toán và phản hồi du khách.

Bên cạnh đó là xây dựng thương hiệu quốc tế với các sản phẩm đặc trưng, lễ hội tầm vóc, dịch vụ chuyên nghiệp, để cộng đồng địa phương cùng được hưởng lợi thông qua nguồn thu tái đầu tư trực tiếp, nâng cao đời sống dân cư.

Hoàng Thọ