Vượt cú sốc tuổi 24, Huyền Chip gia nhập NVIDIA, khởi nghiệp AI

Thiết kế hệ thống học máy: Quy trình lặp cho các ứng dụng hoàn chỉnh dịch từ bản gốc tiếng Anh Designing Machine Learning Systems: An Iterative Process for Production-Ready Applications xuất bản lần đầu năm 2022. Theo đơn vị liên kết xuất bản tiếng Việt, cuốn sách tái bản chỉ sau 10 ngày phát hành.

Bản tiếng Việt sách Thiết kế hệ thống học máy: Quy trình lặp cho các ứng dụng hoàn chỉnh của tác giả Huyền Chip. Ảnh: Nhã Nam.

Các hệ thống học máy (Machine Learning - ML) cấu thành từ nhiều thành phần, liên quan đến nhiều bên khác nhau, lại phụ thuộc vào nguồn dữ liệu có thể thay đổi tùy vào trường hợp sử dụng cụ thể. Do đó mỗi hệ thống học máy vừa phức tạp vừa độc đáo. Trong cuốn sách, Huyền Chip xem xét từng quyết định thiết kế: làm cách nào xử lý và tạo dữ liệu huấn luyện, cần sử dụng đặc trưng nào, tần suất huấn luyện lại mô hình là bao nhiêu và giám sát những gì để hệ thống đạt mục tiêu tổng thể.

Sách sử dụng các nghiên cứu tình huống thực tế kèm theo nguồn tham khảo phong phú, mang đến cách tiếp cận toàn diện để thiết kế các hệ thống học máy đáng tin cậy, có khả năng mở rộng, dễ bảo trì và thích ứng với các môi trường và yêu cầu kinh doanh thay đổi.

Cuốn sách đề xuất giải pháp cho các kịch bản: Xử lý kỹ thuật dữ liệu và lựa chọn các độ đo phù hợp để giải quyết vấn đề kinh doanh; Tự động hóa quy trình phát triển, đánh giá, triển khai và cập nhật mô hình một cách liên tục; Phát triển hệ thống giám sát để nhanh chóng phát hiện và giải quyết những vấn đề mà mô hình có thể gặp phải trong môi trường sản xuất; Kiến thiết một nền tảng ML phục vụ hàng loạt trường hợp sử dụng; Phát triển các hệ thống ML có trách nhiệm.

Từ viết sách đến viết code

Huyền Chip là bút danh của Nguyễn Thị Khánh Huyền, sinh năm 1990 tại Ninh Bình (trước đây là Nam Định). Cô từng gây bão với các cuốn sách du ký Xách ba lô lên và đi - Tập 1: Châu Á là nhà. Đừng khóc! (2012). Tuy nhiên, trong hai buổi họp báo ra mắt Tập 2: Đừng chết ở châu Phi (2013) tại Hà Nội, trước hàng trăm khán giả tham dự, Huyền Chip - khi ấy 23 tuổi, đã đối mặt với những câu hỏi về tính xác thực của các chi tiết trong cuốn sách du ký trước đó.

Trong nhiều tháng tiếp theo, cô liên tục bị chất vấn về cuốn sách, với hàng loạt bài phân tích, chỉ trích những đoạn ghi âm,... xuất hiện trên mặt báo, các diễn đàn, mạng xã hội... Cú sốc này đã khiến Huyền Chip đi đến quyết định đến Mỹ học đại học ở tuổi 24.

Huyền Chip và bản tiếng Anh sách Thiết kế hệ thống học máy. Ảnh: N.N.

Nhập học Stanford năm 2014, Huyền Chip mang theo giấc mơ văn chương. Nhưng trường yêu cầu sinh viên học cả những môn ngoài dự định, trong đó có lập trình. Mang tâm thế học nhanh cho xong, nào ngờ chính những dòng code đầu tiên viết game đã thu hút Huyền, thôi thúc cô rẽ hướng. Chuyển từ văn chương sang công nghệ không mấy dễ dàng. Tự ti vì học lập trình muộn khi xung quanh là bạn bè có nền tảng rất tốt, Huyền Chip từng giấu nhẹm quá khứ viết sách, sợ không ai tin người viết văn lại biết lập trình.

Nhưng rồi cô phát hiện ra chính kỹ năng kể chuyện đã giúp mình: giải thích công nghệ một cách dễ hiểu, gần gũi là điều mà không phải kỹ sư nào cũng làm được. Huyền Chip thường xuyên chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức trên blog cá nhân, giúp nhiều người tiếp cận với lĩnh vực AI.

Cô gái ưa xê dịch năm xưa liên tục gặt hái thành công trên đất Mỹ. Sau khi tốt nghiệp đại học và thạc sĩ ngành Khoa học máy tính tại Đại học Stanford vào năm 2018, Huyền Chip làm việc tại Snorkel AI và NVIDIA, thành lập một công ty khởi nghiệp về cơ sở hạ tầng AI và giảng dạy về Thiết kế hệ thống học máy tại Stanford. Cô hiện làm công việc phân tích dữ liệu tại Voltron Data.

Nhìn lại ồn ào trước kia, năm 2017, Huyền Chip thừa nhận "đã phạm phải nhiều lỗi lầm ngốc nghếch, và đã nhận được nhiều bài học". Cô tiếp tục xuất bản các tác phẩm Giấc mơ Mỹ - Đường đến Stanford (2016), Tuổi trẻ không hối tiếc (2018) trải lòng những tâm sự của một người trẻ trên hành trình trưởng thành và theo đuổi ước mơ.

Đầu năm 2025, Huyền Chip ra mắt cuốn sách AI Engineering: Building Applications with Foundation Models (tạm dịch: Kỹ thuật AI: Xây dựng ứng dụng với các mô hình nền tảng) thảo luận về quy trình xây dựng các ứng dụng với các mô hình nền tảng có sẵn, được xây dựng dựa trên Thiết kế hệ thống học máy.

Linkedln từng đưa cô vào danh sách 10 tiếng nói hàng đầu trong lĩnh vực phát triển phần mềm vào năm 2019 (10 Top Voices in Software Development in 2019), và Những tiếng nói hàng đầu trong lĩnh vực Khoa học dữ liệu và AI vào năm 2020. Huyền Chip cũng đã có cơ hội làm việc ở các tập đoàn lớn như NVIDIA, Netflix và Snorkel AI, đồng thời là đồng sáng lập của Claypot AI - một nền tảng dành cho ML thời gian thực.

Phong Khang