WHO cảnh báo bùng nổ các ca nhiễm khuẩn kháng thuốc trên toàn cầu
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vừa công bố báo cáo cho thấy, tình trạng kháng kháng sinh trong các bệnh viện đang tăng nhanh và trở nên đáng lo ngại, đe dọa đẩy thế giới vào một cuộc khủng hoảng y tế mới.
WHO cảnh báo mức độ kháng thuốc ngày càng nghiêm trọng.
Theo dữ liệu thu thập từ hơn 23 triệu ca nhiễm khuẩn tại 104 quốc gia, cứ 6 ca nhiễm khuẩn được xét nghiệm thì có 1 ca kháng thuốc điều trị. Giai đoạn 2018-2023, hơn 40% loại kháng sinh phổ biến đã giảm hiệu quả trong việc điều trị các bệnh nhiễm khuẩn máu, đường ruột hay tiết niệu.
WHO cho biết tình hình đặc biệt nghiêm trọng tại các nước thu nhập thấp và trung bình, nơi có hệ thống y tế yếu kém, việc kiểm soát nhiễm khuẩn và tiếp cận thuốc hiệu quả còn hạn chế. “Kháng kháng sinh gia tăng khiến hàng triệu người có nguy cơ mất mạng, đặc biệt ở những nước thiếu khả năng chẩn đoán và điều trị” - ông Yvan Hutin, Giám đốc bộ phận kháng thuốc của WHO, cảnh báo.
Theo WHO, 1/3 ca nhiễm khuẩn ở Đông Nam Á và Trung Đông đã kháng thuốc, trong khi tỷ lệ này tại châu Phi là 1/5. Riêng tại khu vực châu Phi, 70% vi khuẩn E. coli và Klebsiella pneumoniae (2 tác nhân gây nhiễm khuẩn huyết và suy đa tạng) đã kháng với nhóm kháng sinh cephalosporin thế hệ 3, vốn được xem là thuốc điều trị hàng đầu.
Kháng thuốc cũng đang tăng mạnh với các loại kháng sinh dự phòng cuối cùng như carbapenem và fluoroquinolone, khiến khả năng điều trị các ca bệnh nặng ngày càng thu hẹp. WHO cảnh báo, các vi khuẩn “Gram âm” (nhóm có lớp màng bảo vệ ngoài, thường gây nhiễm trùng nặng) đang vượt xa tốc độ phát triển thuốc mới.
Theo ước tính, năm 2021 có 7,7 triệu người tử vong do nhiễm khuẩn, trong đó, 4,7 triệu ca có liên quan đến kháng thuốc và 1,14 triệu người tử vong vì không còn thuốc đặc trị. Nếu xu hướng này tiếp tục, các chuyên gia dự đoán số ca tử vong do kháng thuốc có thể tăng 70% vào năm 2050.
Giáo sư Sanjib Bhakta (Đại học College London) nhấn mạnh, để ngăn chặn kháng thuốc, cần hành động toàn cầu đồng bộ: tăng cường giám sát, cải thiện vệ sinh, nước sạch, tiêm chủng và đầu tư vào các nghiên cứu phát triển thuốc mới.
WHO kêu gọi các chính phủ khẩn trương hành động, tăng đầu tư cho nghiên cứu và bảo vệ hiệu quả các loại kháng sinh hiện có, trước khi “kỷ nguyên hậu kháng sinh” - thời kỳ mà ngay cả những ca nhiễm khuẩn thông thường cũng có thể gây tử vong, trở thành hiện thực.
