WHO cảnh báo nguy cơ dịch tả lan rộng
WHO cảnh báo dịch tả có nguy cơ lan rộng toàn cầu do số ca mắc và tử vong tăng mạnh, đặc biệt tại khu vực Hạ Sahara và các quốc gia nghèo.
Theo Tổ chức y tế thế giới (WHO), tính đến giữa tháng 10/2025, bệnh tả đã xuất hiện tại 32 quốc gia, cướp đi sinh mạng của hơn 6.800 người, vượt qua tổng số 6.000 ca tử vong của cả năm 2024 - vốn đã tăng 50% so với năm 2023.
WHO cho biết, các ổ dịch nghiêm trọng nhất hiện nay nằm tại khu vực Hạ Sahara, nơi xung đột vũ trang và khủng hoảng nhân đạo khiến hàng triệu người phải di dời, sống trong điều kiện mất vệ sinh nghiêm trọng. Đầu tháng 8/2025, WHO đã phối hợp với Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh châu Phi (Africa CDC) khởi động Kế hoạch Ứng phó Khẩn cấp về dịch tả toàn châu Phi, nhằm tăng cường giám sát, cung ứng vaccine và cải thiện hệ thống nước sạch.
Nguồn cung vaccine tả hiện vẫn thiếu hụt nghiêm trọng (Ảnh: MSF)
Từ năm 2013, WHO cùng các đối tác đã thiết lập kho dự trữ toàn cầu vaccine phòng tả để đảm bảo khả năng ứng phó nhanh trong tình huống khẩn cấp. Tính đến nay, gần 255 triệu liều đã được phân phối tới 34 quốc gia, trong đó 75% số liều được sử dụng chỉ từ năm 2021 đến nay - phản ánh làn sóng tái bùng phát mạnh mẽ của dịch bệnh.
Tuy nhiên, nguồn cung vaccine hiện vẫn thiếu hụt nghiêm trọng. Toàn thế giới hiện chỉ có một nhà sản xuất - EUBiologics (Hàn Quốc) - đủ năng lực cung ứng quy mô lớn. Do nguồn dự trữ liên tục ở mức thấp hơn ngưỡng khuyến nghị 5 triệu liều, WHO buộc phải rút ngắn phác đồ từ 2 liều xuống còn 1 liều từ năm 2022 để kéo dài khả năng cung ứng.
Theo WHO, dịch tả hoàn toàn có thể được ngăn chặn bằng các biện pháp cơ bản như nước sạch, vệ sinh và tiêm phòng đầy đủ. Tuy nhiên, việc chấm dứt căn bệnh từng bị coi là "bóng ma của thế kỷ 19" này vẫn xa vời nếu thế giới không có hành động quyết liệt hơn, đặc biệt là trong việc mở rộng sản xuất vaccine và đầu tư cho hạ tầng y tế cơ bản tại các nước nghèo.
"Dịch tả là phép thử của lương tâm toàn cầu. Quan trọng là chúng ta có sẵn sàng hành động để chấm dứt căn bệnh của người nghèo hay không" - Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nhấn mạnh.
Để phòng chống bệnh tả, Bộ Y tế khuyến cáo người dân: Giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch; Ăn chín, uống sôi, đảm bảo an toàn thực phẩm; Sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh, xử lý nước uống đúng cách; Khi có biểu hiện nghi ngờ (tiêu chảy cấp, mất nước nhanh...) cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Tả là bệnh nhiễm khuẩn đường ruột cấp tính đã từng lưu hành tại Việt Nam trong quá khứ. Tuy nhiên, nhờ chương trình tiêm chủng mở rộng, các biện pháp cải thiện vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm và hệ thống giám sát dịch tễ hiệu quả, bệnh tả đã được kiểm soát. Trong nhiều năm gần đây, Việt Nam chỉ ghi nhận một vài ca bệnh tản phát, không có ổ dịch lớn bùng phát trong cộng đồng.
