Xã hội hóa việc trồng rừng cây bản địa đầu nguồn ở miền núi Quảng Bình
Tỉnh Quảng Bình đã triển khai nhiều giải pháp quản lý và bảo vệ rừng, trong đó chú trọng vận động người dân thực hiện trồng rừng thay thế bằng cây bản địa. Trong 3 năm qua, công tác xã hội hóa trồng rừng, phục hồi rừng ngày càng được người dân và các doanh nghiệp, tổ chức tích cực hưởng ứng, góp phần phát triển rừng bền vững.
Ông Trương Quang Thiết, ở xã Hương Hóa, huyện Tuyên Hóa, tỉnh Quảng Bình nhận trồng 8.500 cây bản địa trên diện tích 7 ha từ Công ty Trách nhiệm hữu hạn xã hội Trồng và Phục hồi rừng Việt Nam. Đến nay, ông Thiết đã có 32 ha rừng cây gỗ lớn, cây bản địa. Ông Thiết đã trồng rừng gần 20 năm, làm giàu từ rừng bằng cách trồng xen kẽ cây dược liệu như: thiên niên kiện, ba kích tím, khôi tía... Thu hoạch từ trồng rừng đem lại cho gia đình ông khoảng 250 triệu đồng mỗi năm.
Ông Trương Quang Thiết cho hay, rừng cây bản địa chủ yếu là cây huỷnh, cây lâu năm nhất đã được 16 năm tuổi, đây là cây gỗ có giá trị kinh tế rất cao, dự kiến khoảng 10-20 năm nữa mới khai thác. Để việc trồng cây bản địa phát triển lâu dài, trước hết phải trồng cây ngắn ngày, lấy ngắn nuôi dài. Song, muốn trồng cây ngắn ngày phát triển tốt thì ngược lại phải trồng cây bản địa.
Cánh rừng tự nhiên với nhiều cây bản địa được bảo vệ tốt
Theo ông Trương Quang Thiết, cây bản địa cũng tỏa tán để tạo độ ẩm cho cây ngắn ngày phát triển: “Muốn trồng cây bản địa trên địa bàn, cần giữ được rừng, phòng, chống cháy rừng, thường xuyên phát thực bì để đảm bảo độ hấp thụ, độ ẩm để cây phát triển. Cần chăm sóc cây thường xuyên để cây phát triển tốt và phát triển đều”.
Huyện Tuyên Hóa nằm phía Tây Bắc của tỉnh Quảng Bình, có diện tích rừng và đất lâm nghiệp trên 94.000 ha. Những năm gần đây, diện tích rừng tự nhiên tại Tuyên Hóa bị phá, đất lâm nghiệp bị lấn chiếm cùng với chuyển đổi mục đích sử dụng làm diện tích rừng tự nhiên ngày càng thu hẹp. Từ năm 2021, chính quyền địa phương vận động người dân trồng cây bản địa.
Cây bản địa có thời gian trồng và chăm sóc lâu năm nhưng đem lại nguồn lợi lớn
Công ty Trách nhiệm hữu hạn xã hội Trồng và Phục hồi rừng Việt Nam đã hỗ trợ cây giống, phân bón và một phần chi phí chăm sóc giúp người dân trồng cây bản địa, trồng các cây dưới tán rừng để có thêm thu nhập.
Ông Phạm Anh Minh, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tuyên Hóa cho biết, dự án “Trồng và phục hồi rừng đầu nguồn sông Gianh” sau 3 năm thực hiện đã trồng được 233ha rừng cây bản địa. Người dân đã chủ động phát triển rừng bằng cây bản địa, đồng thời trồng các cây dược liệu dưới tán rừng để lấy ngắn nuôi dài, đảm bảo sinh kế trong thời gian chăm sóc rừng gỗ lớn và cây bản địa.
Người dân chăm sóc rừng cây bản địa
Theo ông Phạm Anh Minh, phục hồi rừng tự nhiên có một ý nghĩa rất quan trọng cho phát triển bền vững: “Triển khai kế hoạch xử lý các trường hợp vi phạm lấn chiếm đất rừng sau đó vận động người dân trồng rừng gỗ lớn và trông cây bản địa. Huyện Tuyên Hóa đã ban hành đề án về trồng cây bản địa và trồng rừng gỗ lớn, bước đầu có những kết quả thuận lợi. Người dân chủ động phát triển rừng, trồng cây dược liệu dưới tán rừng để lấy ngắn nuôi dài, đảm bảo sinh kế”.
Tỉnh Quảng Bình đề ra mục tiêu đến năm 2025 trồng 100.000 ha rừng trồng nguyên liệu, 16.200 ha rừng gỗ lớn và cây bản địa để phục hồi rừng đầu nguồn. Để đạt được mục tiêu này, tỉnh Quảng Bình đã huy động nhiều nguồn lực hỗ trợ người dân, đồng thời từng bước hướng dẫn bà con lồng ghép các dự án phát triển các loài cây lâm nghiệp lâu năm với các loại cây đa mục tiêu, ngắn ngày nhằm tạo sinh kế bền vững. Xã hội hóa nguồn lực phục hồi rừng đầu nguồn tại huyện Tuyên Hóa khởi đầu cho các hoạt động của Chương trình "Góp một cây để có rừng" năm 2024 và hưởng ứng Ngày Quốc tế về Rừng.
Xã hội hóa việc trồng rừng cây bản địa đầu nguồn ở miền núi Quảng Bình
Ông Triệu Văn Lực, Phó Cục trưởng Cục Lâm nghiệp - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, chất lượng rừng ở nước ta còn thấp, phần lớn là diện tích rừng có trữ lượng nghèo và rừng phục hồi. Do vậy, việc nâng cao chất lượng rừng là rất cần thiết. Các dự án trồng và phục hồi rừng đầu nguồn hoạt động không vì mục đích lợi nhuận, vận động các nguồn lực xã hội và cộng đồng trồng và khôi phục rừng tự nhiên với thông điệp "Góp một cây để có rừng".
“Vừa rồi chúng tôi tổ chức sơ kết 3 năm thực hiện đề án “1 tỷ cây xanh” với tổng kinh phí hơn 9.400 tỷ đồng, trong đó có 4.100 tỷ đồng là nguồn xã hội hóa từ các công ty, doanh nghiệp, tổ chức trong nước và nước ngoài, qua đó thấy rằng, mộttrong các giải pháp để thực hiện thành công được đó là huy động nguồn lực hưởng ứng tích cực đề án: 1 tỷ cây xanh”, ông Triệu Văn Lực cho biết.
