Xác ướp mèo - sự cuồng tín của người Ai Cập cổ đại?
Người Ai Cập cổ đại đã ướp xác vô số con mèo, và thậm chí còn tạo ra nghĩa trang vật nuôi đầu tiên trên thế giới, một khu chôn cất gần 2.000 năm tuổi, phần lớn nuôi giữ những con mèo đeo vòng cổ bằng sắt và cườm đặc biệt.
Một xác ướp mèo từ thời Ai Cập cổ đại.
Người Ai Cập cổ đại nổi tiếng yêu quý tất cả các loài mèo. Không thiếu những đồ tạo tác theo chủ đề mèo - từ những bức tượng lớn hơn thật đến những đồ trang sức phức tạp - đã tồn tại qua hàng thiên niên kỷ kể từ khi các pharaoh cai trị sông Nile .
Nhưng tại sao mèo lại được đánh giá cao ở Ai Cập cổ đại? Theo nhà sử học Hy Lạp cổ đại Herodotus , người Ai Cập sẽ cạo lông mày của họ như một dấu hiệu của sự tôn trọng khi để tang sự mất mát của một con mèo trong gia đình
Phần lớn người Ai Cập cổ đại cho rằng, các vị thần và người cai trị của họ có những phẩm chất giống mèo. Một cuộc triển lãm năm 2018 về tầm quan trọng của mèo ở Ai Cập cổ đại được tổ chức tại Bảo tàng Nghệ thuật Châu Á Quốc gia Smithsonian ở Washington, DC.
Cụ thể, mèo là được coi là sở hữu hai tính khí đáng mơ ước - một mặt chúng có thể bảo vệ, trung thành và nuôi dưỡng, nhưng mặt khác chúng có thể ngoan cường, độc lập và quyết liệt.
Đối với người Ai Cập cổ đại, điều này khiến mèo giống như những sinh vật đặc biệt đáng được chú ý và điều đó có thể giải thích tại sao họ lại xây dựng những bức tượng loài mèo.
Các Tượng Nhân sư lớn ở Giza , một tượng đài 240-foot-dài (73 mét) có khuôn mặt của một người đàn ông và cơ thể của một con sư tử, có lẽ là ví dụ nổi tiếng nhất của một tượng đài như vậy, mặc dù trong thực tế, các nhà sử học không chắc chắn chính xác lý do tại sao người Ai Cập gặp rắc rối trong việc chạm khắc tượng nhân sư.
Tương tự như vậy, nữ thần quyền năng, Sakhmet , được miêu tả là có đầu của một con sư tử trên cơ thể của một người phụ nữ. Bà được biết đến như một vị thần bảo vệ, đặc biệt là trong những thời khắc chuyển giao, bao gồm cả bình minh và hoàng hôn.
Một nữ thần khác, Bastet, thường được tượng trưng là một con sư tử hoặc một con mèo, và người Ai Cập cổ đại tin rằng mèo là linh thiêng.
Mèo có thể cũng được yêu vì khả năng săn chuột và rắn . Chúng được yêu mến đến mức người Ai Cập cổ đại đã đặt tên hoặc đặt biệt danh cho con mình theo tên mèo, chẳng hạn như "Mitt" (có nghĩa là mèo) dành cho các bé gái.
Không rõ mèo thuần hóa xuất hiện ở Ai Cập khi nào, nhưng các nhà khảo cổ học đã tìm thấy những ngôi mộ mèo và mèo con có niên đại cách đây 3.800 năm trước Công nguyên.
Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã gợi ý rằng, có bằng chứng về một khía cạnh nham hiểm hơn về sự mê hoặc loài mèo của người Ai Cập cổ đại. Có khả năng toàn bộ ngành công nghiệp dành cho việc nhân giống hàng triệu con mèo con bị giết và ướp xác để mọi người có thể được chôn cùng với chúng, phần lớn là từ khoảng năm 700 trước Công nguyên đến năm 300 sau Công nguyên.
Trong một nghiên cứu được công bố vào năm ngoái trên tạp chí Scientific Reports , các nhà khoa học đã chụp CT vi mô tia X trên các động vật được ướp xác - một trong số đó là mèo . Điều này giúp họ có cái nhìn chi tiết về cấu trúc bộ xương của nó và các vật liệu được sử dụng trong quá trình ướp xác.
Khi các nhà nghiên cứu nhận lại kết quả, họ nhận ra sinh vật này nhỏ hơn rất nhiều so với dự đoán của họ. Tác giả nghiên cứu Richard Johnston, giáo sư của nghiên cứu cho biết: “Đó là một con mèo còn rất nhỏ, chưa đầy 5 tháng tuổi, cổ của nó bị cố tình bẻ gãy.”
Johnston cho biết: “Đó là một điều khá sốc. Điều này nói lên rằng, tục hiến tế mèo không hiếm. Chúng thường được nuôi cho mục đích đó. Họ có những trang trại dành riêng để bán mèo."
Mary-Ann Pouls Wegner, phó giáo sư khảo cổ học Ai Cập tại Đại học Toronto, cho biết, trước đó có nhiều sinh vật được cúng như một vật hiến tế cho các vị thần của Ai Cập cổ đại . Nó là một cách để xoa dịu hoặc tìm kiếm sự giúp đỡ từ các vị thần ngoài những lời cầu nguyện.
