xAI của Elon Musk cáo buộc OpenAI đánh cắp bí mật thương mại

Đơn kiện được nộp hôm 25.9 cho biết OpenAI đã tham gia vào một “mô hình gây lo ngại sâu sắc” khi lôi kéo cựu nhân viên xAI nhằm tiếp cận bí mật thương mại liên quan đến chatbot Grok.

“OpenAI đang nhắm vào những cá nhân có kiến thức về các công nghệ cốt lõi và kế hoạch kinh doanh của xAI, gồm cả mã nguồn xAI và lợi thế vận hành trong việc triển khai các trung tâm dữ liệu, rồi dụ dỗ họ vi phạm nghĩa vụ bảo mật cũng như các cam kết khác với xAI bằng những cách thức bất hợp pháp”, đơn kiện nêu rõ.

xAI cho biết phát hiện ra điều này trong quá trình điều tra cựu kỹ sư Xuechen Li (Lý Tuyết Thần).

xAI cáo buộc Xuechen Li đã mang thông tin mật đến OpenAI trong một vụ kiện riêng biệt. Xuechen Li hiện chưa phản hồi các cáo buộc.

Theo đơn kiện, ngoài Xuechen Li, OpenAI còn lôi kéo cựu kỹ sư Jimmy Fraiture cùng giám đốc tài chính cấp cao (chưa nêu tên) của xAI nhằm tiếp cận bí mật thương mại công ty khởi nghiệp do Elon Musk điều hành. Jimmy Fraiture hiện chưa đưa ra bình luận.

Trước đó, xAI đã kiện Apple tại tòa án liên bang với cáo buộc thông đồng với OpenAI nhằm đàn áp các nền tảng đối thủ. Apple chưa phản hồi về vụ kiện này.

Elon Musk cũng đang kiện OpenAI vì chuyển đổi thành công ty vì lợi nhuận. Trong khi OpenAI kiện ngược Elon Musk về hành vi quấy rối.

Đơn kiện mới của xAI là một phần trong cuộc chiến pháp lý rộng lớn hơn giữa Elon Musk với OpenAI và nhấn mạnh cuộc đua khốc liệt tại Thung lũng Silicon nhằm thu hút nhân tài AI cũng như giành thị phần trong ngành công nghiệp đang bùng nổ này.

Năm 2015, Elon Musk cùng Sam Altman, Greg Brockman, Ilya Sutskever và một số nhà nghiên cứu khác thành lập OpenAI dưới dạng tổ chức phi lợi nhuận, với mục tiêu phát triển AI an toàn và có lợi cho nhân loại. Đến năm 2018, Elon Musk rời hội đồng quản trị OpenAI, lý do chính thức là để tránh xung đột lợi ích với Tesla (lúc đó đang đầu tư mạnh vào AI cho xe tự lái). Kể từ đó, tỷ phú giàu nhất thế giới liên tục công kích công ty cũ.

Lý do xAI khởi kiện Xuechen Li

Cuối tháng 8, xAI khởi kiện Xuechen Li với cáo buộc đánh cắp mã nguồn cốt lõi của chatbot Grok và chuẩn bị gia nhập OpenAI. Elon Musk yêu cầu bồi thường số tiền khổng lồ và cấm Xuechen Li làm việc cho đối thủ.

Elon Musk khẳng định: “Hắn đã tải về toàn bộ mã nguồn của xAI”. Vụ việc được đánh giá có thể gây thiệt hại hàng chục tỉ USD và đã được xem xét tại tòa án liên bang California.

Elon Musk cáo buộc Xuechen Li đã tải về toàn bộ mã nguồn của xAI

Theo đơn kiện, vào tháng 6 và 7, trước khi rời xAI, Xuechen Li đã hai lần bán lại toàn bộ số cổ phần xAI mà anh nắm giữ, thu về 7 triệu USD. Ngày 25.7, chỉ ba ngày trước khi nộp đơn từ chức, Xuechen Li bị cáo buộc đã sao chép tài liệu mật từ máy tính công ty sang thiết bị cá nhân, đồng thời xóa nhật ký, nén và đổi tên file để che giấu hành vi.

Ngày 28.7, Xuechen Li chính thức nộp đơn từ chức, cam kết đã xóa toàn bộ dữ liệu. Song đến ngày 11.8, xAI phát hiện dấu hiệu bất thường trong nhật ký an ninh. Điều tra nội bộ cho thấy Xuechen Li chuẩn bị gia nhập OpenAI. Công ty lập tức yêu cầu Xuechen Li trả lại dữ liệu.

Trong các buổi gặp gỡ có luật sư, Xuechen Li từng viết tay bản tự thú. Song khi cho phép kiểm tra thiết bị cá nhân, Xuechen Li bị cáo buộc cố tình che giấu tài khoản quan trọng, viện lý do “không nhớ mật khẩu”. Điều này khiến Elon Musk và xAI tin rằng toàn bộ mã nguồn Grok đã bị Xuechen Li sao chép, mang lại cho OpenAI lợi thế to lớn.

Sinh năm 1996, Xuechen Li được xem là một trong những gương mặt sáng giá nhất của ngành AI. Từ thời phổ thông, anh đã nổi bật với giải nhì Olympic Vật lý toàn quốc và tốt nghiệp Trường THPT số 4 Bắc Kinh, nơi chỉ tuyển những học sinh xuất sắc nhất cả nước.

Sau đó, Xuechen Li du học Canada, chỉ mất 4 năm để lấy cùng lúc ba bằng cử nhân tại Đại học Toronto, rồi tiếp tục hoàn thành chương trình tiến sĩ tại Đại học Stanford (Mỹ) trong vỏn vẹn 3 năm. Anh còn giành được học bổng tiến sĩ danh giá từ Meta Platforms, điều hiếm có ngay cả trong giới tinh hoa học thuật.

Trên con đường nghiên cứu, Xuechen Li từng làm việc cùng “cha đẻ AI” Geoffrey Hinton và tham gia phát triển Microsoft Outlook. Năm 2024, anh gia nhập xAI với vai trò một trong 20 kỹ sư sáng lập, trực tiếp huấn luyện mô hình Grok.

Giới công nghệ ví sự nghiệp của Xuechen Li như “sự kết hợp giữa Đại học Harvard và Thanh Hoa”, đủ khiến bất kỳ tập đoàn nào cũng khao khát chiêu mộ.

Thu nhập năm 2024 của Xuechen Li ước đạt hơn 300.000 USD, chưa kể lợi nhuận khổng lồ từ việc bán cổ phần.

Sơn Vân