'Xanh hóa' hệ thống giao thông công cộng

Tuy nhiên, để đạt mục tiêu “xanh hóa” hệ thống giao thông công cộng, tỉnh cần có những cơ chế, giải pháp đột phá.

Let’s Go Taxi vừa khai trương hoạt động tại TP. Pleiku, cung cấp dịch vụ đi lại an toàn, vì môi trường xanh-sạch. Ảnh: Sơn Ca

Giao thông xanh là hệ thống giao thông an toàn, ít tiêu hao năng lượng và hạn chế tối đa ô nhiễm môi trường. Tại Gia Lai, Xanh SM là hãng taxi đầu tiên hoàn toàn dùng ô tô điện thân thiện với môi trường. Tiếp đó, Let’s Go Taxi với những chiếc xe điện mini cũng ra mắt, quyết tâm trở thành đơn vị cung cấp dịch vụ đi lại an toàn, vì môi trường xanh-sạch.

Để dần chuyển đổi từ xe chạy xăng, dầu sang năng lượng sạch, bên cạnh 36 trạm sạc xe điện của Công ty cổ phần Sản xuất và kinh doanh Vinfast (VGreen) đang hoạt động trên địa bàn 14 huyện, thị xã, thành phố (tương ứng 78 trụ sạc và 128 cổng ô tô điện hoạt động) thì mới đây, VGreen tiếp tục đầu tư thêm thiết bị sạc tại 20 địa điểm trên địa bàn tỉnh, góp phần tạo điều kiện để “xanh hóa” hệ thống giao thông công cộng.

Tại buổi làm việc giữa lãnh đạo UBND tỉnh với Công ty cổ phần Sản xuất và kinh doanh Vinfast vào sáng 6-3, ông Đặng Toàn Thắng-Phó Chủ tịch UBND TP. Pleiku đặt vấn đề: “Hiện tại, hệ thống xe buýt đưa đón học sinh trên địa bàn thành phố đã lâu năm. Vì vậy, đề nghị VGreen hỗ trợ thành phố đầu tư, “xanh hóa” hệ thống xe buýt điện dành cho học sinh. Điều này không chỉ để đảm bảo an toàn cho các em mà còn phù hợp với lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh của Chính phủ”.

Đề nghị của Phó Chủ tịch UBND TP. Pleiku là phù hợp với Kế hoạch số 1174/KH-UBND ngày 22-5-2023 của UBND tỉnh triển khai thực hiện Quyết định số 876/QĐ-TTg ngày 22-7-2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt chương trình hành động chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon và khí metan của ngành Giao thông-Vận tải.

Theo đó, Kế hoạch đề ra mục tiêu đến năm 2030 sẽ nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, đẩy mạnh chuyển đổi sử dụng điện, năng lượng xanh đối với lĩnh vực giao thông-vận tải đã sẵn sàng về mặt công nghệ, thể chế, nguồn lực nhằm thực hiện mức cam kết trong đóng góp do quốc gia tự quyết định và mục tiêu giảm phát thải khí metan của Việt Nam.

Phấn đấu đến năm 2050, phát triển hợp lý các phương thức vận tải, thực hiện mạnh mẽ việc chuyển đổi toàn bộ phương tiện, trang-thiết bị, hạ tầng giao thông-vận tải sang sử dụng điện, năng lượng xanh, hướng đến phát thải ròng khí nhà kính về 0.

Nhiều người dân trên địa bàn thành phố Pleiku đang có xu hướng lựa chọn xe ô tô điện làm phương tiện đi lại. Ảnh: Hà Duy

Về nhiệm vụ và lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh, theo kế hoạch, đối với đường bộ, giai đoạn 2023-2030, Gia Lai sẽ thúc đẩy chuyển đổi sử dụng các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ sử dụng điện; sử dụng 100% xăng E5 đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ; phát triển hạ tầng sạc điện đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp; khuyến khích các bến xe, trạm dừng nghỉ xây dựng mới và hiện hữu chuyển đổi theo tiêu chí xanh.

Đến năm 2040, từng bước hạn chế, tiến tới dừng sử dụng xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy dùng nhiên liệu hóa thạch trên địa bàn tỉnh. Đến năm 2050, 100% phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, xe máy thi công tham gia giao thông chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh, toàn bộ các bến xe, trạm dừng nghỉ đạt tiêu chí xanh; hoàn thiện hạ tầng sạc điện, cung cấp năng lượng xanh trên phạm vi toàn tỉnh.

Đặc biệt, đối với giao thông đô thị, Gia Lai đặt ra mục tiêu từ năm 2025, 100% xe buýt thay thế, đầu tư mới sử dụng điện, năng lượng xanh; phấn đấu tỷ lệ đảm nhận của vận tải hành khách công cộng đạt 5%. Từ năm 2030, tỷ lệ phương tiện sử dụng điện, năng lượng xanh đạt tối thiểu 50%; 100% xe taxi thay thế, đầu tư mới sử dụng điện, năng lượng xanh. Đến năm 2050, 100% xe buýt, xe taxi sử dụng điện, năng lượng xanh; phấn đấu tỷ lệ đảm nhận của vận tải hành khách công cộng đạt 10%.

Gia Lai đang định hướng phát triển để trở thành “Cao nguyên sinh thái, thể thao và sức khỏe”; TP. Pleiku cũng định hướng phát triển thành “Đô thị thông minh, cao nguyên xanh vì sức khỏe”. Vì vậy, việc “xanh hóa” hệ thống giao thông công cộng là một trong những định hướng, mục tiêu tất yếu.

Theo đó, một số giải pháp đã được tỉnh đặt ra như: nghiên cứu, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch tỉnh, quy hoạch kỹ thuật chuyên ngành giao thông-vận tải phù hợp và đồng bộ với đầu tư, khai thác phương tiện, trang-thiết bị giao thông sử dụng điện, năng lượng xanh, giảm phát thải khí nhà kính.

Cùng với đó, khuyến khích và hỗ trợ người dân chuyển đổi sang phương tiện giao thông cá nhân sử dụng điện; khuyến khích và hỗ trợ doanh nghiệp vận tải hành khách bằng xe buýt, xe taxi chuyển đổi sang ô tô điện…

Tuy nhiên, để “xanh hóa” hệ thống giao thông công cộng tại Gia Lai, quan trọng nhất vẫn là cần nghiên cứu, đề xuất các chiến lược và giải pháp đột phá để giải quyết những thách thức liên quan đến huy động vốn, cơ chế, chính sách nhằm kêu gọi, thu hút các nhà đầu tư có năng lực phát triển cơ sở hạ tầng cho trạm cấp năng lượng xanh, các phương tiện sử dụng điện.

HÀ DUY