Xây dựng cơ chế tài chính đặc thù, phù hợp với từng loại hình đơn vị hành chính

Các địa phương cơ bản hoàn thành sắp xếp, kiện toàn bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp.

Tại Nghị quyết số 268/NQ-CP ngày 31/8/2025 về tình hình triển khai thực hiện và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Chính phủ cho biết, việc sắp xếp và vận hành chính quyền địa phương mới được đánh giá là cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy, sắp xếp lại giang sơn để có hành trang mới, khí thế mới bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình, giàu mạnh, văn minh, phồn vinh, thịnh vượng.

Cũng theo Nghị quyết, việc sắp xếp và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp đã nhận được sự đồng thuận chung của cả nước, sự ủng hộ của nhân dân, sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị. Chính quyền địa phương mới đã đạt được kết quả tích cực, cơ bản đang đi vào ổn định, đúng hướng, trúng, đúng với nguyện vọng của nhân dân, giải quyết khó khăn, vướng mắc đã tồn tại nhiều năm qua.

Liên quan đến thể chế, trong 2 tháng, Chính phủ đã ban hành 112 nghị định, nghị quyết quy phạm pháp luật, cùng nhiều văn bản hướng dẫn, tập trung vào các lĩnh vực then chốt như: Quốc phòng, thanh tra, môi trường, tài chính, giáo dục, khoa học, công nghệ, tổ chức bộ máy, chế độ công vụ… Việc này tạo hành lang pháp lý đầy đủ, đồng bộ cho mô hình mới; đồng thời là cơ sở quan trọng để các địa phương thống nhất triển khai, bảo đảm tính hợp pháp, hợp hiến và hiệu lực quản lý nhà nước.

Về tổ chức bộ máy, các địa phương đã cơ bản hoàn thành việc sắp xếp, kiện toàn, với 465 cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, 9.916 phòng chuyên môn cấp xã được thành lập và đi vào hoạt động ổn định. Đặc biệt, cơ sở vật chất, phương tiện phục vụ nhiệm vụ được rà soát, bổ sung. Nhiều xã, phường được trang bị thêm trụ sở, phương tiện làm việc, đáp ứng yêu cầu quản lý, điều hành tại cơ sở.

Song song quá trình sắp xếp, công tác cán bộ, việc giải quyết chế độ, chính sách cho đội ngũ được triển khai kịp thời, minh bạch. Đến ngày 19/8, cả nước có 94.402 người đã có quyết định nghỉ việc. Trong số 81.410 người đang trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kinh phí và đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt kinh phí, có tới 75.710 người đã được giải quyết kinh phí theo quy định. Điều này thể hiện sự quan tâm, chăm lo thiết thực của Đảng, Nhà nước, bảo đảm quyền lợi cho cán bộ, công chức, viên chức; đồng thời tạo sự đồng thuận, ổn định trong đội ngũ.

Nghị quyết cũng nêu rõ, Chính phủ giao Bộ Nội vụ chủ trì, hướng dẫn việc cử cán bộ xuống địa phương căn cứ vào nhu cầu, đề xuất cụ thể của địa phương. Từ đó, bố trí cán bộ bảo đảm hợp lý trên cơ sở sự điều phối của địa phương, tránh lãng phí, tránh bỏ sót và chồng chéo. Đồng thời, các địa phương cần chủ động trong việc bố trí, sắp xếp, luân chuyển cán bộ để phù hợp với tình hình thực tiễn, không để xảy ra tình trạng nơi thừa, nơi thiếu, không đáp ứng được yêu cầu công việc.

Cùng với đó, các bộ, ngành xây dựng tiêu chuẩn cụ thể cho từng vị trí việc làm, để làm cơ sở tuyển dụng, luân chuyển và bổ nhiệm cán bộ bảo đảm minh bạch, hiệu quả; xây dựng các chương trình bồi dưỡng, đào tạo chuyên sâu, có tính ứng dụng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực tài chính, pháp lý, công nghệ thông tin và quy hoạch…

Đặc biệt, Chính phủ giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu xây dựng cơ chế tài chính đặc thù, riêng biệt, phù hợp với từng loại hình đơn vị hành chính 2 cấp (khu vực đô thị, miền núi, hải đảo...) để bảo đảm nguồn lực được phân bổ hiệu quả.

Vũ Thu