Xây dựng hệ sinh thái để phát triển công nghiệp hàng không

Tại hội nghị, các doanh nghiệp, hiệp hội và chuyên gia hàng không đã có những góp ý về cơ hội cũng như thách thức của doanh nghiệp Việt Nam để có thể tham gia vào chuỗi cung ứng phát triển công nghiệp hàng không.

Theo ông Trần Hải Đăng, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Dịch vụ kỹ thuật hàng không (AESC), nghiên cứu của thị trường quốc tế cho thấy, hiện nay, thị trường hàng không trên thế giới năm 2025 có giá trị khoảng 1.000 tỷ USD, trong đó một nửa thị phần là ở châu Mỹ, sau đó là châu Âu. Tuy nhiên, thị phần tại châu Á - Thái Bình Dương đang tăng dần qua từng năm.

Ông Trần Hải Đăng, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Dịch vụ kỹ thuật hàng không (AESC) chia sẻ tại hội nghị.

Ông Trần Hải Đăng cho biết, Việt Nam hiện có 5 doanh nghiệp tham gia chuỗi cung ứng sản xuất khung cấu tạo máy bay, một đơn vị tham gia sản xuất động cơ. Tuy nhiên, một số lĩnh vực như điện tử, phụ kiện, vật liệu (nhôm, nhựa, cao su), sơn máy bay chưa có doanh nghiệp Việt nào làm.

Thậm chí, việc sản xuất được con ốc bánh xe máy bay thương mại với trị giá 100 USD/chiếc cũng là một thách thức. Nếu đầu tư nhà máy sẽ tốn khoảng 3-4 triệu USD mới sản xuất được những con ốc này. Trình độ Việt Nam hoàn toàn có thể làm được, nhưng có đem lại lợi nhuận và làm sao chen chân vào được chuỗi cung ứng là vấn đề đặt ra.

Khẳng định các tiêu chuẩn hàng không rất cao, lãnh đạo AESC cho rằng, điều kiện cần thiết để tham gia vào chuỗi cung ứng sản phẩm công nghiệp hàng không là cần phải được sự chấp thuận của các cơ quan chức năng, đạt được các chứng chỉ của Mỹ, châu Âu. Tuy nhiên, doanh nghiệp muốn được phê chuẩn thì rất tốn kém về tiền bạc, thời gian và chưa chắc đã thu được lợi nhuận.

Ý kiến tại hội nghị cho rằng, để tham gia vào chuỗi phát triển công nghiệp hàng không, doanh nghiệp Việt Nam cần có định hướng hợp tác với nhau, tránh đầu tư dàn trải, không đúng hướng và không nên cạnh tranh về giá. Bên cạnh đó, cần chia sẻ các nguồn lực về cơ sở thử nghiệm, kinh nghiệm và thông tin các dự án. Nhà nước cần có các chương trình phát triển máy bay cụ thể, có hạt nhân cốt lõi, để các doanh nghiệp vệ tinh bám theo.

Ông Uông Việt Dũng, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam (Bộ Xây dựng) phát biểu tại hội nghị.

Phát biểu tại hội nghị, ông Uông Việt Dũng, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam (Bộ Xây dựng) cho biết, hàng không Việt Nam hội nhập và phát triển có sự đầu tư của Nhà nước và các thành phần kinh tế tư nhân. Hiện nay, nước ta có 14 hãng bay thương mại và chuyên dụng. Năm 2025 khai thác 254 máy bay và đến năm 2030 có thể kỳ vọng đạt 400 máy bay hiện đại. Hệ thống đường bay mở rộng đáng kể, với 52 đường bay nội địa và 211 đường bay quốc tế.

Theo ông Uông Việt Dũng, công nghiệp hàng không không chỉ đơn thuần là sản xuất, chế tạo nghiên cứu thiết bị, mà bao gồm dịch vụ, quản lý phương tiện hạ tầng khai thác, logistics. Tuy nhiên, vẫn còn thiếu sự liên kết, định hướng thị trường.

Đánh giá nước ta đã có các quy hoạch mạng hàng không và đang thúc đẩy đầu tư, trong đó xác định dư địa công nghiệp hàng không, lãnh đạo Cục Hàng không Việt Nam cho rằng, chuỗi cung ứng linh phụ kiện đang có sự dịch chuyển, cùng với công nghệ mới, nhiên liệu bền vững, đào tạo nguồn nhân lực... Việt Nam có thể hình thành các trung tâm đào tạo lớn trong khu vực.

Ông Uông Việt Dũng nhấn mạnh, chúng ta có ước mơ và khát vọng, quyết tâm sẽ đi cùng nhau để xác định chiến lược, lộ trình từng giai đoạn để hiện thực hóa bước vào chuỗi giá trị cung ứng công nghiệp hàng không và sau đó thực hiện khát vọng lớn lao hơn. Cục Hàng không Việt Nam sẽ tạo cầu nối với các tổ chức, nhà sản xuất, doanh nghiệp trong và ngoài nước để hỗ trợ, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, tạo ra hệ sinh thái cho phát triển.

Tin, ảnh: MẠNH HƯNG