Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam trong thời kỳ mới

Ngày 16/5, tại Hà Nội, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh chủ trì, phối hợp với Ban Tuyên giáo Trung ương Đoàn, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam tổ chức hội thảo Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam, góp phần thực hiện hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Hội thảo được tổ chức với điểm cầu trực tiếp tại Hà Nội và kết nối trực tuyến tới 63 điểm cầu tại các tỉnh, thành Đoàn, Đoàn trực thuộc.

Giá trị là cốt lõi và linh hồn của văn hóa

Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS.TS Tạ Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học nhấn mạnh, thanh niên là chủ nhân của thời đại và tương lai của đất nước. Việc xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên không chỉ có ý nghĩa cá nhân mà còn có ý nghĩa lịch sử, thời đại.

“Giá trị là cốt lõi và linh hồn của văn hóa. Việc xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên hiện nay một mặt tiếp thu các giá trị văn minh nhân loại, gần gũi hơn với trào lưu tiến bộ trên thế giới, mặt khác sẽ phát huy được những lợi thế văn hóa Việt Nam đậm đà bản sắc dân tộc cũng như truyền thống bất khuất, lý tưởng cách mạng của các thế hệ đi trước", ông Tuấn khẳng định.

PGS.TS Tạ Minh Tuấn, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học.

Theo ông Tuấn, hình mẫu thanh niên phù hợp với các hệ giá trị sẽ là nền tảng để mỗi người trẻ có hoài bão lớn lao, thay vì là gánh nặng khi bước chân ra ngoài xã hội. Từ đó có thể quy hoạch cuộc đời cho bản thân, lập kế hoạch dài hạn cho tương lai.

Thanh niên Việt cần tâm trong, trí sáng, hoài bão lớn

Tại hội thảo, các đại biểu khẳng định chuẩn mực đạo đức của thanh niên Việt Nam với 3 giá trị nền tảng: Tâm trong - Trí sáng - Hoài bão lớn và 12 tiêu chí cốt lõi: Có lý tưởng cách mạng, bản lĩnh vững vàng, giàu lòng yêu nước, đạo đức trong sáng, lối sống văn hóa, tuân thủ pháp luật, tiên phong hành động, sáng tạo không ngừng, học tập liên tục, có sức khỏe tốt, kỹ năng phù hợp, khát vọng vươn lên.

TS. Lê Hải, Ủy viên Ban Biên tập, Trưởng Ban tạp chí Cộng sản điện tử, Bộ Biên tập Tạp chí Cộng sản đề xuất, chuẩn mực đạo đức thanh niên Việt Nam trong thời đại mới bao hàm một số đặc tính, phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực tiêu biểu như: Sắt son, xung kích, nghĩa tình, trí tuệ, sáng tạo, hội nhập.

Theo TS. Lê Hải, để phát huy chuẩn mực thanh niên trong bối cảnh mới cần tập trung các nội dung: Xác định hệ giá trị của thanh niên Việt Nam nằm trong tương quan với hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam thời đại mới; Coi trọng công tác giáo dục thanh niên về hệ giá trị, chuẩn mực đạo đức thanh niên Việt Nam trong tổng thể việc giáo dục về lý tưởng, đạo đức, lối sống, văn hóa của thanh niên hiện nay; Chú trọng công tác thanh niên ở chiều sâu nội dung, thay vì còn nặng nề về phong trào, hình thức; Coi hệ giá trị thanh niên, chuẩn mực thanh niên Việt Nam là những giá trị động, không chỉ dừng lại ở lý thuyết khô khan…

PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cho rằng, trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, việc xây dựng hình mẫu thanh niên đóng vai trò quan trọng và có ý nghĩa to lớn đối với Việt Nam. Dưới áp lực của sự biến đổi công nghệ, việc xây dựng hình mẫu thanh niên phù hợp sẽ giúp họ thích nghi và tận dụng cơ hội mới, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững của quốc gia.

Theo ông Sơn, hình mẫu thanh niên trong cách mạng công nghiệp 4.0 cần được trang bị những phẩm chất tốt đẹp của con người Việt Nam, kỹ năng sống và kiến thức cần thiết như trí tuệ nhân tạo - AI, IoT.... Họ cần có khả năng sáng tạo, linh hoạt và học hỏi liên tục để đáp ứng với sự biến đổi nhanh chóng của công nghệ và thị trường lao động, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững và thịnh vượng của đất nước.

“Từ những việc làm thiết thực để xây dựng hình mẫu ấy, chúng ta hoàn toàn có thể hy vọng vào một tương lai tươi sáng của dân tộc”, ông Sơn khẳng định.

Ông Hoàng Bình Quân, Chủ tịch danh dự Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam đề xuất giải pháp xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới có khát vọng vươn lên theo phương châm “4 tạo”, đó là: Tạo nhận thức sâu sắc cho thanh niên về sự cần thiết, tính tất yếu và nội dung các giá trị hình mẫu của thanh niên thời kỳ mới, theo đó cần đổi mới tận dụng tối đa không gian mạng, quá trình chuyển đổi số, các hoạt động của Đoàn; Tạo môi trường để thanh niên hoạt động, trưởng thành; Tạo điều kiện cho thanh niên bằng việc thực hiện hiệu quả các dự án về đào tạo nghề, giải quyết việc làm, chuyển đổi số…; Tạo điển hình, nêu bật tấm gương tốt. Thanh niên sẽ rất phấn khích với người thật, việc thật, gương sáng có sức hút mạnh mẽ với người trẻ. Hàng năm nên có hình thức tôn vinh gặp gỡ các điển hình để tăng tính tuyên truyền.

Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam Nguyễn Minh Triết.

Phát biểu bế mạc hội thảo, Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam Nguyễn Minh Triết khẳng định, 40 báo cáo, tham luận gửi tới hội thảo và các ý kiến phát biểu trực tiếp đã tập trung phân tích quan điểm của Đảng và tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục, bồi dưỡng thế hệ thanh niên; về những giá trị cốt lõi của thanh niên trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội; thể hiện tương quan giữa giá trị hình mẫu thanh niên với hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam; đánh giá những kết quả, bài học kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp tiếp tục triển khai cuộc vận động Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới.

"Mỗi thanh niên cần xây dựng động cơ, thái độ, trách nhiệm đúng đắn và tự giác, chủ động, sáng tạo trong học tập, bồi dưỡng, rèn luyện, khắc phục biểu hiện cơ hội, trung bình chủ nghĩa. Phải vận dụng các phương pháp: Tự thuyết phục, tự rèn luyện, tự kiềm chế, tự điều chỉnh, tự phê bình; đồng thời, luôn gương mẫu, nêu cao tinh thần tự tu dưỡng về đạo đức lối sống, thực hiện cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư", Bí thư Trung ương Đoàn Nguyễn Minh Triết nhấn mạnh.

Ảnh: Phạm Hải