Xây dựng nền báo chí hiện đại trong kỷ nguyên số
Nằm trong khuôn khổ Hội báo toàn quốc năm 2023, ngày 18/3, Liên Chi hội nhà báo Cơ quan Trung ương Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp cùng Chi hội Tạp chí Người Làm báo, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức tọa đàm với chủ đề 'Người làm báo trong kỷ nguyên số'. Đây là hoạt động thiết thực của những người làm báo, là nơi gặp gỡ, giao lưu, chia sẻ nghiệp vụ về làm báo trong thời kỳ công nghệ, chuyển đổi số.
Diễn giả của tọa đàm là các nhà quản lý, nhà báo giàu kinh nghiệm đã và đang có nhiều đóng góp cho sự nghiệp báo chí, gồm: Nhà báo Hồ Quang Lợi, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam, Cố vấn Ban Biên tập Tạp chí Người Làm Báo; Nhà báo Nguyễn Minh Đức, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo thành phố Hà Nội, Tổng Biên tập Báo Kinh tế và Đô thị; Nhà báo Đỗ Doãn Hoàng, Báo Điện tử Dân Việt, Báo Nông thôn Ngày nay và cùng đông đảo lãnh đạo, phóng viên các cơ quan thông tin báo chí, truyền thông.
Nội dung tọa đàm xoay quanh vấn đề vai trò của người làm báo trong kỷ nguyên số, những cơ hội và thách thức của người làm báo trong bối cảnh hiện nay, đồng thời đưa ra những quan điểm, kinh nghiệm làm báo trong thời kỳ mới. Có thể khẳng định rằng, trong kỷ nguyên số, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ số, hàng loạt các trang báo điện tử ra đời, truyền tải thông tin dưới mọi hình thức đã mang tới những tiện ích vượt bậc cho người làm báo, nhưng để thực hiện tốt tính ưu việt của công nghệ số đặt ra cũng không hiện khó khăn và thách thức, đòi hỏi những người làm báo ngày nay phải nhanh chóng bắt kịp với xu thế thời đại.
Theo nhà báo Nguyễn Minh Đức, để thích ứng chung với thời đại 4.0 hiện nay, các cơ quan báo chí cần chú trọng đào tạo nguồn nhân lực trẻ, đồng thời phải biết kết hợp công nghệ thông tin vào trong ứng dụng sản xuất tin, bài. Điều này đòi hỏi người làm báo cần phải biết tiếp cận nguồn tin, kết hợp nội dung và công nghệ, từ đó mang những thông tin trí tuệ, nhân văn, sản phẩm báo chí tích cực có tính lan tỏa đến bạn đọc. Đồng thời, để đảm bảo chất lượng các tin, bài trên các ấn phẩm điện tử, cần có kiểm tra chặt chẽ lượng view, trao đổi với phóng viên, cộng tác viên để kiểm soát nguồn thông tin, đảm bảo tôn chỉ mục đích.
Đề cập đến vấn đề kinh tế báo chí, Nhà báo Nguyễn Minh Đức cho rằng, kinh tế báo chí là một trong ba vấn đề báo chí Việt Nam phải đối mặt trong kỷ nguyên số. Trong đó, việc chuyển đổi số báo chí; tăng cường vai trò của công nghệ là những giải pháp hàng đầu thu hút thêm lượng truy cập, giữ chân độc giả, tăng doanh thu quảng cáo và phát triển thêm các mảng doanh thu khác.
Cũng theo nhà báo Hồ Quang Lợi, hiện nay công nghệ đang lấn át dần con người, nhưng cũng chính nhờ các phương tiện truyền thông siêu việt đã giúp lan tỏa những nội dung, giá trị tốt đẹp, tích cực đến công chúng. Do đó, công nghệ số ngày càng phát triển thì trách nhiệm của đội ngũ người làm báo ngày càng lớn. Đồng thời, hiện nay, trong xu thế báo chí hiện đại đang đặt ra một vấn đề cấp thiết đó là có nên thách biệt nội dung và công nghệ không, do đó các nhà báo phải làm chủ công nghệ không được để công nghệ giết chết cảm xúc của nhà báo.
Nói về những thách thức của người làm báo trong kỷ nguyên số nhà báo Đỗ Doãn Hoàng cho biết, chính vì sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ chuyển đổi số nên hiện nay, đội ngũ phóng viên trẻ có xu hướng chạy theo những thông tin giật gân, câu view mà quên tính nhân văn cao cả của báo chí. Đồng thời, báo chí cũng có nguy cơ bị truyền thông xã hội “vượt mặt” trong việc cung cấp thông tin đến độc giả, báo chí có nguy cơ phụ thuộc và bị mạng xã hội dẫn dắt bởi các tin tức giả mạo. Do đó, đội ngũ người làm báo trẻ cần phải biết mạnh dạn mở lối đi cho bản thân, đồng thời cần tích cực trong trau dồi tính “đa năng” của nghề báo, vừa viết báo, vừa quay phim, chụp ảnh, làm postcard, biên tập... để theo kịp xu hướng của chung của nền báo chí hiện đại.
Tại buổi Talkshow, bên cạnh những ý kiến của những diễn giả, nhà quản lý báo chí, nhà báo giàu kinh nghiệm, nhiều phóng viên trẻ, sinh viên các trường đại học đã đưa ra những câu hỏi, chia sẻ kinh nghiệm, kỹ năng làm báo trong kỷ nguyên số. Điều này cho thấy, thế hệ trẻ hiện nay luôn có tinh thần cầu tiến, chủ động trau dồi kiến thức để ứng dụng khoa học công nghệ vào hoạt động báo chí truyền thông.