Xây dựng nền giáo dục mở, hiện đại, hội nhập để tạo ra thế hệ công dân có tri thức
Đột phá nhân lực là linh hồn của các đột phá chiến lược và cần được cụ thể trong định hướng và Chương trình hành động về giáo dục, để đột phá này trở thành động lực cốt lõi, từ phát triển nhân lực đến kiến tạo năng lực quốc gia dựa trên con người.
Góp ý văn kiện Đại hội XIV, trong phần đánh giá về nội dung trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga, đoàn Quảng Trị cho biết, dự thảo Báo cáo Chính trị đã ghi nhận những kết quả, những bất cập về thực hiện Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Việc đánh giá cô đọng là cần thiết, nhưng phần đánh giá cần cân nhắc làm rõ những thành tựu nổi bật và bản chất của những bất cập và hạn chế.
(Ảnh minh họa)
Nhân lực là linh hồn của các đột phá chiến lược
Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga khẳng định, việc xây dựng nền giáo dục quốc dân hiện đại, ngang tầm khu vực và thế giới và khâu đột phá về nhân lực là yêu cầu mới, lớn, cấp thiết để phát triển đất nước, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển nhanh bền vững đất nước.
Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga, đoàn Quảng Trị (Ảnh: QH)
Vì vậy, cần có nguồn nhân lực chất lượng cao; cần có một nền giáo dục mở, hiện đại hội nhập để tạo ra thế hệ công dân có tri thức, kỹ năng, phẩm chất đáp ứng yêu cầu mới; một nền giáo dục phải hướng đến sự công bằng, sáng tạo và phát triển toàn diện.
Nữ đại biểu nhất trí về cơ bản các định hướng giải pháp trong dự thảo Văn kiện, tuy nhiên cần xác định rõ hơn đột phá nhân lực là linh hồn của các đột phá chiến lược và cần được cụ thể trong định hướng và Chương trình hành động, để đột phá này trở thành động lực cốt lõi, từ phát triển nhân lực đến kiến tạo năng lực quốc gia dựa trên con người.
Cũng quan tâm đến phát triển nguồn nhân lực, đại biểu Trần Thị Hồng Thanh, đoàn Ninh Bình cho rằng, phát triển kinh tế - xã hội ở Việt Nam vẫn chưa tương xứng với tiềm năng. Một trong những hạn chế là tốc độ tăng năng suất lao động ở Việt Nam thấp.
Đại biểu Trần Thị Hồng Thanh, đoàn Ninh Bình (Ảnh: QH)
Để đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế đạt hai con số, cần chú trọng các giải pháp tăng năng suất lao động, phấn đấu giai đoạn 2026-2030 đạt 8,5%/năm. Đại biểu đoàn Ninh Bình cho rằng nguyên nhân khiến tốc độ tăng năng suất lao động thấp là thị trường lao động vừa thừa, vừa thiếu, thiếu sự kết nối; chất lượng nguồn nhân lực còn hạn chế. Tỷ lệ lao động qua đào tạo, có văn bằng chứng chỉ mới đạt 28%, trong khi mục tiêu đề ra đến năm 2025 là 35%. Đáng chú ý, tỉ lệ thất nghiệp trong nhóm có trình độ đại học, sau đại học cao hơn nhóm có trình độ thấp và có sự lệch pha giữa cung và cầu lao động…
Đại biểu Trần Thị Hồng Thanh khẳng định, Việt Nam đang bước vào giai đoạn dân số già, nên cần nhìn nhận thẳng thắn, đưa ra các định hướng kịp thời ứng phó. Trong đó, dự thảo Văn kiện cần có định hướng và giải pháp mạnh mẽ hơn phát triển thị trường lao động và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Hoàn thiện thể chế thị trường lao động đồng bộ, hiệu quả, linh hoạt; đồng thời xây dựng chương trình quốc gia về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn…
Đầu tư 580.000 tỷ đồng nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo trên cả nước
Ngày 25/11, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình về chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026-2035. Tổng các nguồn lực huy động để thực hiện Chương trình giai đoạn 2026-2035 khoảng 580.133 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách Trung ương khoảng khoảng 349.113 tỷ đồng (chiếm 60,2%).
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn (Ảnh: QH)
Dự kiến, tổng các nguồn lực huy động để thực hiện Chương trình giai đoạn 2026-2030 tối thiểu 174.673 tỷ đồng. Tổng các nguồn lực huy động để thực hiện Chương trình giai đoạn 2031-2035 khoảng 405.460 tỷ đồng
Chương trình đặt ra 4 nhóm mục tiêu đến năm 2030. Trong đó, từng bước chuẩn hóa hệ thống giáo dục mầm non, phổ thông. Tập trung nguồn lực đầu tư hướng đến xây dựng kiên cố hóa 100% trường, lớp học; bảo đảm đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị đạt chuẩn, đặc biệt chú trọng đầu tư các phòng học bộ môn, thực hành, trải nghiệm STEM/STEAM.
Chương trình cũng đặt mục tiêu đầu tư trọng điểm cho 18 trường Cao đẳng nghề từng bước hình thành 6 trung tâm quốc gia và 12 trung tâm vùng đào tạo nhân lực có kỹ năng nghề cao trong các ngành nghề kỹ thuật, công nghệ và các ngành phục vụ các chương trình, dự án chiến lược, trọng điểm quốc gia; đầu tư cho khoảng 30 trường Cao đẳng nghề đào tạo các ngành nghề trọng điểm, mũi nhọn phát triển kinh tế-xã hội vùng và địa phương.
Phấn đấu đầu tư để hiện đại hóa cho khoảng 8 cơ sở giáo dục đại học công lập trọng điểm lọt nhóm 200 đại học hàng đầu châu Á và tối thiểu có 1 cơ sở giáo dục đại học công lập lọt nhóm 100 đại học hàng đầu thế giới ở một số lĩnh vực trọng điểm.
Tiếp tục chương trình làm việc, tuần tới, Quốc hội sẽ thảo luận ở hội trường về Chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 – 2035; sau đó, biểu quyết thông qua một loạt nội dung liên quan đến giáo dục vào tuần làm việc cuối cùng của kỳ họp.
