Xây dựng nông thôn mới ở Nho Quan: Thành công nhờ lấy dân làm gốc
Về Nho Quan hôm nay, điều mà ai cũng cảm nhận rõ đó là sự 'thay da đổi thịt' của một huyện miền núi, với những con đường bê tông trải dài tới tận các ngõ, xóm; những ngôi nhà mái bằng mọc lên san sát, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao từng ngày. Có được kết quả ấy là sự đồng lòng, quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và các tầng lớp nhân dân trong huyện, trong đó có việc xác định rõ nhân tố quan trọng trong xây dựng (NTM) chính là nhân dân.
Trồng na trái vụ ở xã Phú Long (Nho Quan) đã đem lại thu nhập cao cho người nông dân. Ảnh: Minh Đường
Giai đoạn đầu khi mới bước vào xây dựng NTM, Nho Quan gặp muôn vàn khó khăn, thử thách. Năm 2011, bình quân các xã trên địa bàn huyện mới chỉ đạt từ 3-4 tiêu chí/xã, thu nhập bình quân đầu người thấp, chỉ 14,86 triệu đồng. Huyện Nho Quan lúc đó mới đạt 3 tiêu chí; nhân dân chủ yếu làm nông nghiệp, các ngành nghề công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp còn hạn chế; hạ tầng nông thôn thiếu đồng bộ. Như tại Cúc Phương - một xã đặc biệt khó khăn thuộc Chương trình 135 của Chính phủ. Với 86% dân số là người dân tộc thiểu số, trình độ dân trí không đồng đều, điều kiện canh tác tự nhiên bị chia cắt nên quá trình xây dựng NTM ở địa phương gặp không ít khó khăn.
Đồng chí Đinh Văn Xuân, Chủ tịch UBND xã Cúc Phương chia sẻ: Năm 2010, khi bắt tay vào xây dựng NTM, đối chiếu với các tiêu chí, xã chỉ đạt 6/19 tiêu chí. Điểm xuất phát của xã cũng như đời sống của nhân dân thấp. Muôn vàn khó khăn. Thế nhưng, mọi vướng mắc đã dần được tháo gỡ nhờ sự chủ động, quyết liệt của các cấp ủy đảng, chính quyền và đặc biệt là sự hưởng ứng nhiệt tình của nhân dân. "Để huy động được sức dân, cần phải nâng cao nhận thức của người dân. Khi muốn triển khai bất cứ một công việc gì chúng tôi đều phổ biến và xin ý kiến góp ý rộng rãi của các tầng lớp nhân dân.
Là xã vùng cao, dân số chủ yếu là người dân tộc Mường nên công tác tuyên truyền, tập hợp lúc đầu rất khó khăn. Địa phương đã giao cho cán bộ thôn, các cấp hội, đoàn thể "đi từng ngõ, gõ từng nhà", kiên nhẫn tuyên truyền, thuyết phục, vận động nhân dân. Từ chỗ biết - hiểu, người dân đã chủ động và tích cực tham gia phong trào xây dựng NTM.
Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, xã đã huy động nguồn lực đạt trên 257.000 triệu đồng, trong đó nhân dân tham gia đóng góp chiếm 38,44%. Năm 2020, xã đã hoàn thành 20/20 chỉ tiêu xây dựng NTM" - đồng chí Đinh Văn Xuân cho biết thêm.
Là người hiểu rõ ý nghĩa của chương trình xây dựng NTM, ông Đinh Văn Minh, xã Phú Lộc, huyện Nho Quan luôn tích cực tham gia hưởng ứng các phong trào của địa phương. Ông cho biết: "Bản thân gia đình tôi đã tự nguyện hiến hàng trăm m2 đất, ngày công, cây cối trên đất để làm đường và xây dựng nhiều công trình phúc lợi khác. Đến nay, được đi lại trên những con đường bê tông rộng rãi, trường học xây dựng khang trang, trạm y tế có nhiều máy móc hiện đại phục vụ công tác khám, chữa bệnh là điều mà ai cũng vui mừng, phấn khởi".
Sau 12 năm xây dựng NTM, đến nay huyện Nho Quan có 26/26 xã đạt chuẩn NTM, 1 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, 2 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 26 khu dân cư đạt khu dân cư kiểu mẫu…
Đồng chí Nguyễn Cao Các, Phó Chủ tịch UBND huyện Nho Quan cho biết: "Xác định phong trào xây dựng NTM ở Nho Quan sẽ gặp nhiều khó khăn, phải dựa phần lớn vào "sức dân", vì vậy ngay sau khi phát động, tất cả các địa phương đều nhanh chóng triển khai kế hoạch với phương châm: Mọi việc làm đều được nhân dân bàn bạc và quyết định trên quan điểm "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân hưởng thụ".
Trong số hơn 6.600 tỷ đồng kinh phí xây dựng NTM của huyện, có 2.200 tỷ đồng vốn ngân sách Nhà nước, gần 1.000 tỷ đồng nhân dân đóng góp, còn lại là nguồn xã hội hóa và sự đóng góp của con em xa quê". Nhờ xuyên suốt quan điểm "lấy dân làm gốc" đã tạo tiền đề, động lực để huyện quyết tâm phấn đấu được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới trong năm 2022, sớm hơn 2 năm so với mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVII đã đề ra.
Mới đây ngày 12/5/2022, huyện Nho Quan đã được Hội đồng thẩm định Trung ương đồng ý trình Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn NTM năm 2022. Những "trái ngọt" trong xây dựng NTM của Nho Quan hôm nay là sự kết tinh sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, giữa "ý Đảng với lòng dân".
Đây là động lực để Đảng bộ, chính quyền huyện Nho Quan tiếp tục khơi dậy tính tự giác, trách nhiệm của nhân dân, đồng thời sử dụng hiệu quả các nguồn vốn của Trung ương, của tỉnh đẩy mạnh đầu tư kết cấu hạ tầng, liên kết sản xuất nông nghiệp…, từng bước đưa Nho Quan phát triển nhanh và bền vững.
