Xây dựng nông thôn mới ở Tủa Chùa gặp nhiều khó khăn
ĐBP - Sau 10 năm triển khai thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), do xuất phát điểm thấp, nguồn kinh phí chưa đáp ứng nhu cầu vốn nên kết quả xây dựng NTM trên địa bàn huyện Tủa Chùa chưa đạt như dự kiến. Ðến nay, huyện chưa có xã nào đạt chuẩn NTM.
Trung tâm xã Tủa Thàng - xã đạt 11 tiêu chí NTM. Ảnh: Nhật Phương
Hiện nay, bình quân các xã trên địa bàn huyện Tủa Chùa đạt 8,72/19 tiêu chí (đạt 61,8% kế hoạch đề ra đến năm 2020). Trong đó cao nhất là xã Mường Báng đạt 17 tiêu chí; tiếp đến là 2 xã Mường Ðun và Tủa Thàng đạt 11 tiêu chí; 8 xã còn lại đạt từ 5 - 10 tiêu chí. Thu nhập bình quân ước đạt 10 triệu đồng/người/năm (tăng 2,8 lần so với năm 2010); tỷ lệ hộ nghèo còn 57,1% (giảm 14,25%). Theo kế hoạch giai đoạn 2016 - 2020, huyện Tủa Chùa tập trung nguồn lực phấn đấu xây dựng xã Mường Báng đạt chuẩn NTM. Tuy nhiên, đến thời điểm này có thể khẳng định hết năm 2020, xã Mường Báng chưa thể đạt chuẩn NTM.
Năm 2019, xã Mường Báng đã được UBND tỉnh công nhận cơ bản đạt chuẩn và phấn đấu “về đích” NTM vào năm 2020. Tuy nhiên từ 1/1/2020, thực hiện chủ trương mở rộng địa giới hành chính thị trấn Tủa Chùa, 14 thôn bản thuộc xã Mường Báng được sáp nhập vào thị trấn, trong đó đa số là các thôn bản thuận lợi về hạ tầng cơ sở và điều kiện kinh tế - xã hội. Nguyên nhân khách quan này đã “phá vỡ lộ trình” đạt chuẩn NTM của xã Mường Báng. Những công trình hạ tầng thiết yếu như: Thủy lợi, trường học, nhà văn hóa, y tế... trước đây thuộc xã Mường Báng giờ đã thuộc địa giới hành chính thị trấn. Các thôn thuận lợi, có điều kiện phát triển kinh tế trước đây “gánh” cho các thôn vùng cao về thu nhập, tỷ lệ hộ nghèo nay cũng chuyển về thị trấn nên tiêu chí hộ nghèo và thu nhập của Mường Báng giảm. Ðến cuối năm 2020, Ban Chỉ đạo Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM của huyện sẽ tiến hành rà soát, đánh giá lại tổng thể 19/19 tiêu chí của xã Mường Báng và các xã trên địa bàn.
Bà Vũ Thị Ngọc Ánh, Phó phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tủa Chùa cho biết: Sau khi thực hiện chủ trương mở rộng thị trấn Tủa Chùa, UBND huyện đã chỉ đạo các phòng chuyên môn phối hợp, hỗ trợ xã Mường Báng phấn đấu giữ vững các tiêu chí NTM ở mức độ cơ bản đạt chuẩn và xây dựng kế hoạch để Mường Báng đạt chuẩn NTM trong giai đoạn 2021 - 2025; UBND huyện đã triển khai điều chỉnh quy hoạch NTM xã Mường Báng. Giai đoạn 2021 - 2025, UBND huyện đã đề xuất danh mục các dự án hạ tầng thiết yếu phù hợp với quy hoạch NTM của xã.
Giai đoạn 2021 - 2025, huyện Tủa Chùa phấn đấu có 3/11 xã đạt chuẩn NTM (gồm: Mường Báng, Tủa Thàng và Mường Ðun), các xã còn lại đạt từ 12 tiêu chí trở lên. Song với xuất phát điểm thấp, nguồn vốn đầu tư và nội lực hạn hẹp, để hoàn thành mục tiêu trên, huyện Tủa Chùa sẽ phải nỗ lực vượt qua nhiều khó khăn, thách thức.
Hiện nay, xã Tủa Thàng đã đạt 11/19 tiêu chí NTM. Cứ tính theo mục tiêu đến năm 2025 xã đạt chuẩn NTM thì khoảng thời gian 5 năm để hoàn thành 8 tiêu chí NTM (bình quân 1,6 tiêu chí/năm) không phải là ngắn. Tuy nhiên, đối với xã vùng cao như Tủa Thàng thì việc vừa duy trì 11 tiêu chí đã đạt vừa phấn đấu đạt chuẩn thêm 8 tiêu chí mới là nhiệm vụ rất khó khăn, trong khi 8 tiêu chí NTM chưa đạt của xã Tủa Thàng đều là những tiêu chí khó, như: Giao thông, thủy lợi, thu nhập, tỷ lệ hộ nghèo… Những tiêu chí “cứng” chưa đạt đều cần nguồn kinh phí lớn để hoàn thiện. Nhưng thực tế trong 10 năm thực hiện xây dựng NTM, nguồn kinh phí chưa đáp ứng được nhu cầu, trong khi nguồn vốn huy động, xã hội hóa trên địa bàn rất ít. Ðơn cử như tiêu chí số 2 về giao thông, hiện nay toàn xã chỉ có 4/9 thôn có đường bê tông nội bản và 100% đường giao thông từ trung tâm xã đến các thôn tuy đã được mở mới, rộng hơn, đi lại được 4 mùa nhưng đều là cấp phối hoặc đường đất. Hay tiêu chí số 6 về cơ sở vật chất văn hóa mới 5/9 thôn có nhà văn hóa… Ðối với các tiêu chí “mềm” như: Tỷ lệ hộ nghèo, thu nhập, nhà ở… đều là những tiêu chí khó thực hiện của các xã vùng cao.
Ông Giàng A Sang, Chủ tịch UBND xã Tủa Thàng cho biết: Mục tiêu đạt chuẩn NTM trong giai đoạn 2021 - 2025 là nhiệm vụ khó khăn song cấp ủy, chính quyền và nhân dân các dân tộc xã Tủa Thàng sẽ quyết tâm thực hiện. Ðối với nhóm tiêu chí hạ tầng, xã sẽ sử dụng hiệu quả các nguồn vốn đầu tư do xã được giao làm chủ đầu tư đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân đồng thuận triển khai các dự án, công trình trên địa bàn. Ðối với nhóm tiêu chí “mềm” xã sẽ huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, xây dựng các nghị quyết chuyên đề phù hợp với địa phương, giảm nghèo nhanh bền vững. Giai đoạn 2021 - 2025, xã Tủa Thàng phấn đấu tổng lương thực đạt 2.442 tấn, tăng trưởng đàn gia súc bình quân 6%/năm, gia cầm 6,5%/năm; diện tích nuôi trồng thủy sản đạt 13ha; có ít nhất 1 sản phẩm OCOP và 1 HTX dịch vụ nông nghiệp.