Xây dựng nông thôn xanh, sạch, đẹp, an toàn, bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững

Hội nghị được tổ chức trực tiếp kết hợp trực tuyến đến điểm cầu các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Chủ trì hội nghị tại điểm cầu trụ sở Chính phủ có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Phạm Minh Chính, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương; Đỗ Văn Chiến, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trương ương; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Lê Minh Hoan, Phó Chủ tịch Quốc hội; Trần Hồng Hà, Phó Thủ tướng Chính phủ; Mai Văn Chính, Phó Thủ tướng Chính phủ; đại diện lãnh đạo một số bộ, ban, ngành Trung ương.

Đồng chí Nguyễn Việt Oanh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì tại điểm cầu tỉnh Bắc Giang. Cùng dự có đồng chí Phan Thế Tuấn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo một số sở, ban, ngành tỉnh.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ trao Huân chương Lao động hạng Ba cho đại diện diện lãnh đạo huyện Lục Nam. Ảnh Dương Giang

Báo cáo tổng kết hai chương trình mục tiêu quốc gia tại hội nghị đánh giá, giai đoạn 2021-2025, chương trình xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững tiếp tục được khẳng định là chủ trương lớn, đúng đắn, nhất quán và hợp lòng dân, góp phần hiện thực hóa các định hướng lớn của Đảng, Quốc hội và Chính phủ.

Quá trình triển khai đã từng bước đổi mới tư duy phát triển nông thôn và giảm nghèo theo hướng đa chiều, toàn diện, gắn kết giữa sản xuất, đời sống, môi trường và xã hội. Các chương trình đã góp phần cải thiện điều kiện sống, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân nông thôn, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, người nghèo và nhóm yếu thế.

Đồng chí Nguyễn Việt Oanh chủ trì tại điểm cầu tỉnh Bắc Giang.

Hạ tầng nông thôn được cải thiện rõ nét; sinh kế từng bước được củng cố; dịch vụ xã hội cơ bản như: Y tế, giáo dục, nước sạch, thông tin được mở rộng. Tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh; cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực; an ninh chính trị, trật tự xã hội được bảo đảm, góp phần thu hẹp khoảng cách vùng miền và thúc đẩy phát triển bền vững.

Chương trình xây dựng nông thôn mới đã cơ bản hoàn thành toàn bộ các mục tiêu được Quốc hội, Chính phủ giao. Cả nước có 79,3% xã đạt chuẩn nông thôn mới; 42,2% xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 12,2% xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; 51% đơn vị cấp huyện đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới...

Về Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, giai đoạn 2021-2025, cả nước đã đầu tư xây dựng mới hơn 2,5 nghìn công trình thiết yếu, gồm công trình giao thông, thủy lợi, giáo dục, y tế, nước sạch, văn hóa, điện... Đồng thời, duy tu bảo dưỡng hơn 2,2 nghìn công trình hiện có.

Việc đầu tư hạ tầng tập trung vào các xã, huyện có điều kiện địa hình chia cắt, thường xuyên chịu ảnh hưởng bởi thiên tai, giúp kết nối liên vùng, phục vụ sản xuất, dân sinh, nâng cao chất lượng sống của người dân và góp phần thay đổi diện mạo các xã đặc biệt khó khăn. Cả nước đã triển khai hơn 10,5 nghìn dự án hỗ trợ sinh kế với hơn 205 nghìn hộ nghèo, cận nghèo và mới thoát nghèo tham gia. Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều đến cuối năm 2024 còn 1,93%, (bình quân giảm 1,03%/năm).

Về định hướng trong giai đoạn 2026-2035, cả nước tiếp tục triển khai xây dựng nông thôn mới hiện đại, toàn diện và bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu; phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển xanh, tuần hoàn.

Thúc đẩy kinh tế nông thôn theo hướng ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo; nâng cao thu nhập, chất lượng sống và khả năng tiếp cận dịch vụ thiết yếu của người dân nông thôn, từng bước tiệm cận mức sống đô thị.

Xây dựng nông thôn xanh, sạch, đẹp, an toàn, đậm bản sắc văn hóa; bảo đảm an sinh xã hội, giảm nghèo đa chiều, bao trùm và bền vững; giữ vững quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội; hình thành cộng đồng nông thôn văn minh, nhân văn, gắn kết và hạnh phúc.

Phấn đấu đến năm 2030, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn tăng ít nhất 2,5 lần so với năm 2020 (khoảng 105 triệu đồng/người/năm); không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025; duy trì giảm tỷ lệ hộ nghèo đa chiều bình quân từ 1 đến 1,5%/năm; có ít nhất 80% số xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có ít nhất 35% số xã nông thôn mới nâng cao; có ít nhất 10% số xã nông thôn mới hiện đại.

Có khoảng 60% số xã nông thôn mới nâng cao đạt 70% số tiêu chí xã nông thôn mới hiện đại; 6 đến 8 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được công nhận hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới; có 2 đến 3 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được công nhận hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới hiện đại.

Tham luận tại hội nghị, các ý kiến đã tập trung phân tích, đánh giá và nêu bật những kinh nghiệm, kết quả đạt được, đồng thời làm rõ những thuận lợi, khó khăn, xác định nguyên nhân tồn tại, hạn chế. Qua đó đề xuất giải pháp khắc phục và phương hướng, nhiệm vụ thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia trong giai đoạn 2026-2030.

Tại tỉnh Bắc Giang, giai đoạn 2021-2025, các chương trình mục tiêu quốc gia được cấp ủy đảng và cả hệ thống chính trị nỗ lực triển khai thực hiện nghiêm túc, tích cực, nhiều cơ chế chính sách được ban hành phát huy hiệu quả, đã huy động được nguồn lực lớn trong Nhân dân, được Nhân dân đồng tình ủng hộ và hưởng ứng, tác động tích cực đến đời sống người dân và diện mạo nông thôn.

Đến nay có 6/10 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới; có 119/143 xã đạt chuẩn nông thôn mới (đạt 83,2%); có 53/119 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (đạt 44,5%); có 13/119 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu (đạt 10,9%). Lũy kế hết tháng 5/2025, Bắc Giang có 419 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên, tăng 264 sản phẩm so với năm 2021. Hết năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm còn 1,73%...

Phát biểu kết luận hội nghị, đồng chí Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, phong trào “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau” giai đoạn 2021 - 2025 có sự gắn bó chặt chẽ, bổ trợ lẫn nhau. Đến nay, những kết quả đạt được đã chứng minh đó là chủ trương lớn, đúng đắn và hợp lòng dân; đời sống kinh tế, văn hóa - xã hội, y tế, cơ sở hạ tầng… đều có chuyển biến rõ nét.

Thủ tướng Chính phủ đề nghị thời gian tới, các cấp ủy, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể và nông dân cần kiên trì, kiên định thực hiện bằng được mục tiêu xây dựng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh; đẩy mạnh hoàn thiện thể chế để phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn; đẩy mạnh phát triển hạ tầng chiến lược cho nông nghiệp, nông dân và nông thôn (hạ tầng giao thông, giáo dục, y tế, văn hóa - thể thao…); đẩy mạnh xây dựng yếu tố con người, cụ thể là xây dựng người nông dân phù hợp với giai đoạn, sự phát triển và mô hình chính quyền địa phương hai cấp, phù hợp với thể chế, kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế và phát triển kinh tế tư nhân; đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp phù hợp nhu cầu của thị trường cũng như chuỗi cung ứng…

Với người nông dân, Thủ tướng đề nghị thực hiện "3 tiên phong": Tiên phong thoát nghèo và thi đua làm giàu từ bàn tay, khối óc, mảnh đất, khung trời, cửa biển; tiên phong xây dựng nông dân văn minh; tiên phong sản xuất xanh, bền vững, chuyển đổi số và đặc biệt là triển khai phong trào Bình dân học vụ số, xây dựng nền kinh tế số, Chính phủ số, xã hội số, công dân số.

Thủ tướng yêu cầu cần tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc, đồng bộ, hiệu quả sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng chí Tổng Bí thư; tập trung khẩn trương xây dựng các chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2035 theo hướng tích hợp; huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, phân công "6 rõ": Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền.

Thủ tướng cho rằng trong bối cảnh hiện nay, phải lấy nguồn lực Nhà nước đóng vai trò "vốn mồi", dẫn dắt, kích hoạt mọi nguồn lực xã hội, kêu gọi đoàn kết, chung tay của mọi người, của doanh nghiệp, thúc đẩy hợp tác công tư.

Các cấp, ngành phải tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách để giải phóng nguồn lực; đào tạo nhân lực; đầu tư hạ tầng; làm tốt các chính sách xã hội, bảo đảm an sinh, không để ai bị bỏ lại phía sau, không hy sinh tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội và môi trường nông thôn để chạy theo tăng trưởng đơn thuần…

Tại hội nghị, Bộ Nội vụ đã công bố các quyết định của Chủ tịch nước và Thủ tướng Chính phủ khen thưởng 306 tập thể, cá nhân tiêu biểu trong thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia và phong trào thi đua. Huyện Lục Nam (Bắc Giang) vinh dự được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba.

Tin, ảnh: Nguyễn Hưởng