Xây dựng Phú Thọ trở thành trung tâm logistics vùng Trung du và miền núi phía Bắc

Nhiệm kỳ 2026 - 2030, tỉnh xác định phát triển logistics là một trong những trụ cột chiến lược nhằm thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh và thu hút đầu tư. Theo đó, tỉnh tập trung tái thiết không gian đô thị theo hướng mở, gắn với phát triển các trục cảnh quan, công trình kiến trúc đặc sắc và tăng cường kết nối với các đô thị lớn. Không gian đô thị trung tâm được mở rộng theo hướng Việt Trì - Vĩnh Yên, kết nối chặt chẽ với Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, các vùng trung du, miền núi phía Bắc, vùng Thủ đô, vùng đồng bằng sông Hồng và cả nước.

Toàn cảnh Trung tâm logistics ICD Vĩnh Phúc - Vietnam SuperPortTM.

Tỉnh ưu tiên hoàn thiện các trục giao thông chiến lược, trọng tâm là hành lang Nội Bài - Việt Trì - Vĩnh Yên - Hòa Bình, tạo động lực liên kết giữa Phú Thọ với Hà Nội, trung tâm công nghiệp Vĩnh Phúc cũ và vùng du lịch Hòa Bình cũ. Song song với đó, các tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai, Tuyên Quang - Phú Thọ được đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện; các quốc lộ huyết mạch như QL2, QL6, QL32 và đường Hồ Chí Minh tiếp tục được nâng cấp đồng bộ. Hệ thống đường sắt Yên Viên - Lào Cai cũng được định hướng phát triển thành đường sắt đôi, nâng cấp ga Việt Trì trở thành trung tâm vận tải đa phương thức của vùng.

Phú Thọ hướng tới phát triển công nghiệp hiện đại, năng suất và chất lượng cao, trở thành trung tâm sản xuất lớn của cả nước trong các lĩnh vực ô tô - xe máy, điện tử, công nghệ cao. Tỉnh tập trung nâng cao năng lực cạnh tranh cho các sản phẩm chủ lực như: Linh kiện điện tử, cơ khí, chế biến nông lâm sản, dược phẩm và vật liệu xây dựng mới; phát triển các ngành dịch vụ hiện đại, ứng dụng công nghệ cao, hướng tới trung tâm thương mại - logistics của vùng và quốc gia.

Tận dụng lợi thế tiếp giáp Cảng hàng không quốc tế Nội Bài và cửa ngõ Thủ đô, tỉnh tập trung hình thành 4 vùng động lực phát triển. Trong đó, vùng đô thị Việt Trì - Phú Thọ (cũ) trở thành trung tâm đa ngành, phát triển mạnh dọc theo sông Lô và các tuyến cao tốc, đường sắt trọng điểm, giữ vai trò liên kết phía Tây Bắc và trở thành đô thị cửa ngõ phía Bắc Thủ đô. Vùng đô thị Vĩnh Phúc (cũ) được quy hoạch trở thành trung tâm sản xuất công nghiệp hiện đại, đặc biệt trong lĩnh vực ôtô, xe máy, điện tử, đồng thời phát triển mạnh thương mại, logistics và đổi mới sáng tạo. Sự kết nối mật thiết với Việt Trì tạo nên một vùng đô thị - công nghiệp liên hoàn ở phía Đông Bắc tỉnh. Khu vực Hòa Bình (cũ) giữ vai trò là vùng kinh tế xanh, phát triển trên nền tảng du lịch sinh thái, văn hóa bản địa và năng lượng sạch. Đây là trung tâm phát triển nghỉ dưỡng chất lượng cao, kết hợp với các giá trị văn hóa dân tộc độc đáo, đồng thời đảm bảo chức năng bảo tồn rừng và hệ sinh thái vùng núi.

Song song với đó, tỉnh phát triển 5 hành lang kinh tế trọng điểm gắn với các vùng động lực, tạo động lực lan tỏa và tăng trưởng bền vững gồm: Hành lang kinh tế phía Bắc (Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh); Hành lang trung tâm dựa theo trục đường Hồ Chí Minh và cao tốc Bắc - Nam phía Tây giúp kết nối các đô thị Việt Trì, Thanh Thủy, Hòa Bình; Hành lang phía Đông gắn với vành đai 5 Vùng Thủ đô và Quốc lộ 2C tạo điều kiện thuận lợi để gắn kết với các tỉnh đồng bằng phía Đông. Trong khi đó, hành lang kinh tế phía Nam liên kết từ Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình đến Hà Nội đóng vai trò trung chuyển vùng cao xuống vùng thấp. Đặc biệt, hành lang kinh tế - sinh thái dọc sông Đà kết nối Việt Trì với Hòa Bình không chỉ là trục giao thương mà còn là không gian phát triển du lịch và dịch vụ sinh thái độc đáo.

Điểm nhấn trong chiến lược logistics vùng là dự án Trung tâm logistics ICD Vĩnh Phúc - Vietnam SuperPortTM, có quy mô 83ha, tổng vốn đầu tư gần 300 triệu USD, đặt tại “thủ phủ công nghiệp” Bình Xuyên do Công ty cổ phần T&Y SuperPort Vĩnh Phúc - liên doanh giữa Tập đoàn T&T Group (Việt Nam) và Tập đoàn YCH (Singapore) đầu tư phát triển. Đây là “siêu cảng” đầu tiên trong mạng lưới logistics thông minh ASEAN, đồng thời là một trong những trung tâm hậu cần lớn nhất miền Bắc.

Dự án sở hữu kho hàng không kéo dài đầu tiên tại Việt Nam, tích hợp đầy đủ chức năng của “nhà ga hàng hóa ngoài sân bay”, cho phép làm thủ tục hải quan, soi chiếu an ninh, lưu trữ, xếp dỡ ULD và vận chuyển hàng ra sân bay. Toàn bộ quy trình xử lý hàng hóa được kiểm soát an ninh nghiêm ngặt, giám sát bởi hệ thống CCTV 24/7 cùng lực lượng an ninh hàng không và hải quan. Với diện tích hơn 11.000m2, công suất khoảng 50 nghìn tấn/năm, kho hàng được xây dựng theo tiêu chuẩn quốc tế, có khả năng phục vụ các hãng vận tải và doanh nghiệp đến từ các thị trường lớn như Mỹ, châu Âu, góp phần nâng cao năng lực kết nối logistics hàng không và khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ chuỗi cung ứng toàn cầu.

Hiện nay, Vietnam SuperPortTM hợp tác cùng Google và Kyndryl phát triển AI thế hệ mới ứng dụng trong soi chiếu an ninh, nhận dạng hàng nguy hiểm và tự động xác thực chứng từ, nâng cao an toàn và hiệu quả vận hành. Dự án cũng được Cơ quan Khoa học, Công nghệ và Nghiên cứu Singapore (A*STAR) hỗ trợ nghiên cứu robot tự hành (AMR), robot chất xếp (Robot Loader) và xe dẫn đường tự động (AGV), giúp tự động hóa toàn bộ quy trình kho vận, tăng năng suất 35% và giảm 50% sai sót.

Theo Tiến sĩ Robert Yap - Chủ tịch Điều hành Tập đoàn YCH, Vietnam SuperPortTM thể hiện tầm nhìn chung của YCH và T&T Group trong việc xây dựng một chuỗi cung ứng thông minh hơn, xanh hơn và kết nối hơn cho khu vực. Dự án không chỉ là hạ tầng logistics trọng yếu, mà còn là động lực củng cố vai trò của Việt Nam như trung tâm thương mại và đổi mới sáng tạo của ASEAN.

Với tầm nhìn chiến lược, định hướng phát triển đồng bộ cùng các dự án quy mô lớn như Vietnam SuperPortTM, Phú Thọ đang từng bước khẳng định vị thế trung tâm công nghiệp - logistics - dịch vụ của vùng Trung du và miền núi phía Bắc, góp phần thúc đẩy liên kết vùng, phát triển kinh tế quốc gia trong giai đoạn mới.

Văn Cường