Các kỹ sư Liên Xô đã tạo ra một lượng lớn thiết bị quân sự đi trước thời đại hàng chục năm mà ví dụ điển hình chính là xe chiến đấu hỗ trợ tăng Object 781, nguyên mẫu thử nghiệm được phát triển vào thập niên 1980 ở Chelyabinsk trên cơ sở khung thân T-72.
Phương tiện này theo nhận xét vẫn có vẻ phù hợp nếu được sử dụng trên chiến trường hiện đại khi có cấu hình vũ khí rất mạnh, cũng như lớp giáp đủ vững chắc để bảo vệ kíp điều khiển bên trong.
Ưu điểm lớn của Object 781 là 2 module chiến đấu độc lập gắn pháo tự động 2A72 cỡ 30 mm và súng máy PKT cỡ 7,62 mm. Tổng số súng - pháo chiếc xe mang theo lên tới 5 khẩu. Đặc biệt, một trong số chúng quay về sau nhằm bảo vệ phần đuôi xe.
Chưa dừng lại đây, trên chiếc thiết giáp đặc biệt này còn có 2 súng phóng lựu tự động AG-40 Balkan cỡ 40 mm và đủ khả năng mang theo tới 6 tên lửa chống tăng dẫn đường Konkurs.
Một xe chiến đấu hỗ trợ tăng như vậy có thể tấn công đồng thời tới 6 mục tiêu cùng lúc, nhưng do mức độ tự động hóa chưa cao mà cần tới 7 người điều khiển. Bộ giáp chống đạn cùng với khả năng cơ động được đánh giá ở cấp độ tương đương T-72.
Nếu Liên bang Xô Viết còn tồn tại, một phương tiện chiến đấu mới chắc chắn đã được đưa vào biên chế cách đây hàng chục năm, nhưng sau năm 1991, mọi công việc với Object 781 đều bị dừng lại.
Tuy nhiên Quân đội Nga có lẽ cũng không cảm thấy quá đáng tiếc, lý do là bởi mặc dù khá chậm trễ nhưng cuối cùng họ đã có một phương tiện hoàn thiện hơn nhiều, đó chính là chiếc BMPT Terminator nổi tiếng.
Một ví dụ thú vị khác về xe bọc thép được tạo ra trong thập kỷ trước của Liên Xô là xe chiến đấu hỗ trợ tăng Object 782, nó có khung thân tương tự loại Object 781 mà chúng ta vừa đề cập ở trên.
Trong khi vũ khí trang bị của Object 781 bao gồm hai khẩu pháo 30 mm, được bố trí thành hai module độc lập, thì ở đây Object 782 lại tập trung vào một tháp pháo được bảo vệ tốt.
Như có thể thấy từ các hình ảnh, tháp pháo này tương tự loại được sử dụng trên xe chiến đấu bộ binh BMP-3, bao gồm pháo 100 mm loại 2A70 cũng là súng ống đạn dẫn đường và pháo tự động 2A72 cỡ 30 mm.
Ngoài ra còn có 5 súng máy PKT 7,62 mm và 2 súng phóng lựu tự động Balkan 40 mm, tạo ra mật độ hỏa lực cực kỳ đáng sợ.
Phương tiện này có thể hoạt động từ các vị trí kín, cung cấp tầm bắn tối đa 6.500 m với tên lửa dẫn đường 9M117 để chống lại xe tăng và bắn trực tiếp ở cự ly 4.000 m khi chống bộ binh.
Với sự trợ giúp của pháo cỡ nhỏ, súng máy và súng phóng lựu tự động, phương tiện nói trên có thể chiến đấu với nhiều mối đe dọa tới cùng lúc từ các hướng khác nhau.
Đánh giá thực tế hiện đại, Object 782 cũng sẽ rất hữu ích, thậm chí trong một số tình huống thì còn hiệu quả hơn nhiều so với xe tăng thông thường và xe chiến đấu bộ binh.
Mặc dù cấu hình xe chiến đấu hỗ trợ tăng của Object 782 không được sử dụng, nhưng module chiến đấu của nó đã được ứng dụng trên nhiều phương tiện thiết giáp sau này như BMP-3 hay BMD-4.
Hiện tại những chiếc xe thiết giáp độc đáo này đang được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử và Xe bọc thép UVZ, cụ thể là trong gian hàng số 2 “Sức mạnh chiến đấu của Urals”, thuộc Công viên Patriot gần Moskva.
Việt Dũng