Xe khách bỏ bến 'làm khó' doanh nghiệp vận tải trong bến
Kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) tháo gỡ khó khăn trong vận tải khách theo tuyến cố định và hoạt động của bến xe vào ngày 10/3 vừa qua, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam cho rằng tình trạng xe khách tuyến cố định bỏ bến ra ngoài chạy vòng vo đón, trả khách vẫn gia tăng. Tình trạng trên khiến nhiều doanh nghiệp vận tải khách bằng xe ôtô tuyến cố định và bến xe rơi vào tình trạng rất khó khăn, nguy cơ phá sản đang hiện hữu.
Theo lãnh đạo Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, hiện số lượng xe kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng (loại xe limousine 16 chỗ ngồi được cải tạo thành xe từ 10 đến 12 chỗ) đã lên đến con số 175.000 xe, trong khi đó số lượng xe kinh doanh vận tải theo tuyến cố định chỉ là 21.000 xe.
Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam cho rằng, do không được quản lý theo quy định nên lái xe thường chủ quan phóng nhanh dẫn tới nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông rất cao, đã có nhiều vụ tai nạn giao thông xảy ra đối với xe hợp đồng.
Gần đây nhất là vụ tai nạn giao thông thảm khốc xảy ra tại Quảng Nam vào rạng sáng 14/2 giữa xe 16 chỗ ngồi chạy hợp đồng "trá hình", chở 21 người với xe đầu kéo đã làm 10 người chết và 11 người bị thương. Ngoài ra, xe hợp đồng "trá hình" cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình hình mất trật tự an toàn giao thông, góp phần gây ùn tắc ở các đô thị.
Tại TP Hồ Chí Minh, từ khi thực hiện di dời giai đoạn 2 từ Bến xe Miền Đông (BXMĐ) cũ ra bến mới đến nay, trừ những ngày cao điểm lễ, Tết, ngày thường bến xe này chỉ còn khoảng 200 chuyến xe khách xuất bến. Con số này bằng 41% so với số chuyến xe các doanh nghiệp vận tải khách trong diện phải di dời thực hiện ở BXMĐ cũ.
Còn nếu so với số chuyến xe các doanh nghiệp trong diện di dời này đăng ký và công bố hằng ngày lần lượt là 1.036 và 3.190 chuyến, thì số chuyến xe thực tế còn hoạt động ở BXMĐ mới là rất thấp. Cả nghìn đầu xe khách bỏ bến ra ngoài hoạt động nên hằng ngày xe khách mở bến "cóc" trên nhiều tuyến đường và bủa vây cả BXMĐ cũ lẫn BXMĐ mới.
Khu vực trạm dừng xe buýt gần Trường Đại học Nông Lâm TP Hồ Chí Minh; cây xăng ở số 139B quốc lộ 1A, đoạn thuộc địa bàn phường Tam Bình - TP Thủ Đức; cây xăng ở số 520 quốc lộ 13, phường Hiệp Bình Phước; các cây xăng có địa chỉ 140, 144, 190C quốc lộ 1 và cây xăng quốc Phong ở số 180 quốc lộ 1A, phường Tam Bình… đã trở thành điểm đón trả khách liên tỉnh của nhiều nhà xe.
Trên tuyến quốc lộ 13, đoạn thuộc địa bàn phường hiệp Bình Phước và Hiệp Bình Chánh - TP Thủ Đức, nhà xe Thành Công đã lập bến "cóc" ở số 834 quốc lộ 13, nhà xe Minh Nghĩa lập bến "cóc" ở số 816, nhà xe Tí Nghĩa lập bến "cóc" ở số 504, nhà xe Long Vân Buôn Mê có bến cóc ở số 627 và nhà xe Đệ Nhất mở bến "cóc" ở số 19.
Khu vực xung quanh BXMĐ cũ, nhà xe thanh Hương cũng đã kịp lập bến "cóc" ở số 13 Xô Viết Nghệ Tĩnh, quận Bình Thạnh, hãng xe Hoa Mai lập bến "cóc" ngay đối diện BXMĐ cũ để lên xuống khách, giao nhận hàng hóa hoặc dừng, đậu xe…
Sau gần 1 tháng xem xét kiến nghị liên quan đến hoạt động vận tải hành khách bằng xe ôtô của Samco - đơn vị chủ quản các bến xe khách liên tỉnh tại TP Hồ Chí Minh, ngày 20/3, ông Võ Khánh Hưng, Phó Giám đốc Sở GTVT đã có phản hồi về vấn đề này.
Thông tin gửi tới Samco, Công an thành phố, UBND TP Thủ Đức cùng 3 bến xe khách liên tỉnh và lực lượng Thanh tra GTVT, ông Võ Khánh Hưng cho rằng, việc công bố hành trình đối với xe khách liên tỉnh trên địa bàn đã được Sở GTVT cân nhắc, lấy ý kiến của Công an thành phố và các đơn vị liên quan trước khi thực hiện. Ngoài ra, hành trình của xe đi trên quốc lộ 1 ngang qua BXMĐ mới cũng đã được Bộ GTVT công bố.
Do đó, Sở GTVT đề nghị các đơn vị quản lý bến xe có ý kiến về đề nghị điều chỉnh lộ trình chạy xe đối với xe khách chạy tuyến cố định của Samco, gửi về Sở GTVT trước ngày 24/3. Ông Võ Khánh Hưng cũng đề nghị các đơn vị quản lý bến xe khách nghiên cứu vào báo cáo Sở GTVT về việc phối hợp, tiếp nhận các xe khách chạy tuyến cố định có hành trình đi ngang bến xe được vào các bến để đón, trả khách.
Đối với việc kiểm tra, xử lý vi phạm của xe khách, Phó Giám đốc Sở GTVT nêu rõ, thời gian qua các đơn vị đã thực hiện theo kế hoạch ngày 15/12/2022 của UBND thành phố. Mặc dù kế hoạch này không mang lại hiệu quả khi xe khách bỏ bến ra ngoài lập bến "cóc" vẫn tràn lan, nhưng giải pháp được ông Võ Khánh Hưng đưa ra là đề nghị lực lượng CSGT và Công an TP Thủ Đức tăng cường kiểm tra, xử lý với xe khách vi phạm trên địa bàn này. Đề nghị UBND TP Thủ Đức chỉ đạo lực lượng thường xuyên, liên tục kiểm tra, giám sát hoạt động tại các bến bãi, điểm đón trả khách.
Đối với lực lượng Thanh tra GTVT, ông Hưng giao trách nhiệm phối hợp với Trung tâm Quản lý điều hành giao thông đô thị khảo sát và đề xuất các vị trí xe đón trả khách trái phép tại khu vực xung quanh BXMĐ mới để lắp đặt camera quan sát mới hoặc chuyển camera quan sát ở các vị trí khác đến để ghi nhận, làm cơ sở xử lý vi phạm qua hình ảnh.
Và trong khi Samco cùng các công ty quản lý bến xe khách chỉ là các doanh nghiệp làm dịch vụ hỗ trợ vận tải khách, thì cũng đã được Phó Giám đốc Sở GTVT Võ Khánh Hưng đề nghị: "Tăng cường kiểm tra dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình trên hệ thống của Cục Đường bộ của xe khách hoạt động trên tuyến cố định có hành trình đến và đi từ các bến xe liên tỉnh trên địa bàn theo tài khoản truy cập đã được cung cấp, kịp thời xử lý, chấn chỉnh hoặc báo cáo Sở GTVT…".
Để giúp doanh nghiệp vận tải khách liên tỉnh và bến xe đang hết sức khó khăn do hoạt động "hỗn loạn" của xe hợp đồng "trá hình", Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam đã kiến nghị Bộ GTVT một loạt vấn đề như: Quy định cụ thể hơn về trách nhiệm của chính quyền địa phương cấp phường, xã trong việc quản lý, không để hình thành các bến "cóc", các điểm đón trả khách bất hợp pháp.
Chỉ đạo Cục Đường bộ và Sở GTVT các tỉnh, thành quản lý chặt chẽ đối với hoạt động vận tải, nhất là đối với xe hợp đồng. Bộ GTVT cần đánh giá hiệu quả sử dụng việc gắn thiết bị giám sát hành trình và camera trên xe khách nhằm giám sát, quản lý chặt chẽ và xử lý các vi phạm theo quy định, nhất là đối với xe hợp đồng. Ngoài ra, Bộ GTVT cần trao đổi Tổng cục Thuế chỉ đạo Cục thuế các tỉnh, thành phố phối hợp với các Sở GTVT trong kiểm soát hợp đồng, hóa đơn và vé điện tử…