Xe ôtô nhập khẩu dưới dạng quà biếu, tặng phải nộp thêm thuế thu nhập bất thường

Chiều 25/4, Tổng cục Hải quan tổ chức họp báo thông tin về chủ đề: "Công tác quản lý đối với việc nhập khẩu xe dưới dạng quà biếu tặng" sau khi báo Tiền Phong đăng loạt bài phản ánh những bất thường trong hoạt động này.

Ông Âu Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan) cho biết, theo quy định của pháp luật về thuế, đối với xe ôtô nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng, người khai hải quan phải nộp đủ các loại thuế: thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng trước khi hàng hóa được thông quan, đối với xe quà biếu tặng phải nộp thêm thuế thu nhập bất thường tại cơ quan thuế nội địa.

Theo ông Âu Anh Tuấn cho biết, trước đây qua công tác quản lý, theo dõi, Tổng cục Hải quan đã phát hiện các hiện tượng gian lận, lợi dụng chính sách để nhập khẩu xe dưới dạng tài sản di chuyển của Việt kiều hồi hương, xe tạm nhập khẩu của đối tượng được hưởng quyền ưu đãi miễn trừ, xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng.

Tổng cục Hải quan đã điều tra, xử lý một số vụ việc hoặc chuyển cơ quan có thẩm quyền xử lý hành vi trốn thuế, gian lận, đồng thời báo cáo Bộ Tài chính để kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành các chính sách quản lý để đảm bảo công tác quản lý, tránh việc lợi dụng.

Ngày 24/5/2022, Văn phòng Chính phủ có công văn 3209/VPCP-KTTH truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái về việc xử lý thông tin báo Tiền Phong phản ánh "Bất thường đường dây nhập siêu xe biếu tặng: Hộ nghèo được tặng siêu xe".

Theo đó, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái giao Bộ Công an, Bộ Tài chính theo chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền được giao chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan khẩn trương, kiểm tra, xác minh thông tin báo Tiền Phong nêu; trường hợp phát hiện vi phạm xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Đối với xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 143/2015/TT-BTC theo đó quy định xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng phải được cấp phép trước khi làm thủ tục nhập khẩu và mỗi tổ chức, cá nhân chỉ được nhập 1 xe/1 năm.

Số thuế nhập khẩu ôtô dưới 9 chỗ ngồi (bao gồm: thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tặng) từ năm 2016 đến 22/5/2022 là: 12.644 tỷ đồng.

Thông tư 143/2015/TT-BTC ban hành tạo cơ sở pháp lý rõ ràng, góp phần đảm bảo công tác quản lý, hạn chế việc nhập khẩu tràn lan thông qua việc giới hạn định lượng nhập khẩu, không ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu của các doanh nghiệp ôtô trong nước đồng thời tạo thuận lợi cho các đối tượng thực thi, thông qua việc quy định rõ ràng về đối tượng; quy định rõ ràng về hồ sơ, thủ tục cấp giấy phép nhập khẩu xe (chứng từ cho biếu tặng phải chứng thực từ bản chính).

“Thông tư đã giới hạn số lượng xe được nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng, mỗi tổ chức, cá nhân chỉ được nhập 1 xe/1 năm. Qua đó góp phần hạn chế nhập khẩu, bảo hộ sản xuất, lắp ráp trong nước. Số liệu thống kê 5 năm qua (từ 2016-2021), cho thấy lượng xe nhập khẩu qua loại hình quà biếu tặng chỉ chiếm dưới 1% tổng xe nhập khẩu dưới 9 chỗ ngồi”, ông Âu Anh Tuấn thông tin.

Về kiểm tra chất lượng, xe ôtô nhập khẩu phải đảm bảo các điều kiện về chất lượng theo quy định của Bộ Giao thông vận tải, đối với xe đã qua sử dụng thì năm sản xuất không quá 5 năm tính từ năm sản xuất đến thời điểm nhập khẩu, theo đó xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu, tặng đều phải kiểm tra chất lượng theo quy định của Bộ Giao thông vận tải trước khi thông quan.

Đối với xe ôtô nhập khẩu dưới dạng quà biếu, tặng mà các phương tiện thông tin đại chúng đã nêu trong thời gian vừa qua, cơ quan Hải quan đã thực hiện thủ tục theo đúng quy định hiện hành và thu đủ các loại thuế theo quy định. Đồng thời cơ quan Hải quan gửi hồ sơ liên quan đến cơ quan thuế nội địa để thực hiện việc thu thuế thu nhập bất thường.

Quan điểm của Tổng cục Hải quan nếu phát hiện sai phạm trong việc cấp phép nhập khẩu và thực hiện thủ tục hải quan đối với xe ôtô nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng thì sẽ xử lý nghiêm, không bao che.

Đối với các thông tin như một địa chỉ có nhiều doanh nghiệp nhận xe là quà biếu tặng, hoặc xe sau khi thông quan đã đưa ra cửa hàng để bán, theo ông Âu Anh Tuấn, cơ quan Hải quan thực hiện việc cấp giấy phép trên cơ sở hồ sơ hợp lệ theo quy định tại Thông tư 143/2015/TT-BTC do người nhận quà biếu tặng nộp (trong đó có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh). Việc một địa chỉ có nhiều doanh nghiệp hoạt động (được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh) là theo quy định của pháp luật về quản lý doanh nghiệp.

“Trường hợp đây là những địa chỉ ma dùng để khai báo gian dối, cơ quan Hải quan sẽ phối hợp với cơ quan chức năng xem xét và xử lý đúng quy định”, ông Tuấn nhấn mạnh.

Cũng theo ông Tuấn, Tổng cục Hải quan tổ chức thành lập các đoàn thanh tra, kiểm tra tại 4 cục hải quan các tỉnh, thành phố có số lượng xe nhập khẩu dưới dạng quà biếu tặng lớn trong thời qua.

Tổng cục Hải quan cho hay, qua quá trình rà soát trị giá hải quan đối với xe nhập khẩu diện quà biếu, tặng từ 1/1/2021 hết quý I năm 2022, trong hơn 1.013 chiếc xe, doanh nghiệp kê khai trị giá tính thuế chỉ 3.302 tỉ đồng. Tuy nhiên, căn cứ theo quy định, cơ quan hải quan xác định lại giá trị là 4.745 tỉ đồng, tổng số tiền chênh lệch là 1.443 tỉ đồng nộp về cho ngân sách nhà nước.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2016 xe nhập khẩu diện biếu tặng về Việt Nam đạt 1.064 chiếc, năm 2017 là hơn 980 chiếc, năm 2018 là hơn 260 chiếc, năm 2019 là 213 chiếc, năm 2020 là hơn 480 chiếc và năm 2021 tăng vọt trên 795 chiếc. 5 tháng đầu năm 2022 là hơn 160 chiếc.

Số thuế thu được tương ứng các năm, năm 2016 là hơn 2.300 tỉ đồng, năm 2017 là 298 tỉ đồng, năm 2018 là hơn 1.000 tỉ đồng, năm 2019 là 1.800 tỉ đồng, năm 2020 là hơn 1.700 tỉ đồng và năm 2021 là hơn 4.100 tỉ đồng. 5 tháng đầu năm 2022, số thuế thu được của loại hình xe này là hơn 1.200 tỉ đồng.

An Nhiên