Xét hỏi làm rõ vai trò của các bị cáo trong vụ án MobiFone mua AVG
Chiều nay (16/12), sau khi đại diện VKS công bố xong bản cáo trạng truy tố với các bị cáo trong vụ án MobiFone mua 95% cổ phần của AVG, phiên tòa bước vào phần xét hỏi.
Chỉ thực hiện theo “chỉ đạo của Bộ trưởng”
Là người đầu tiên trả lời các câu hỏi của HĐXX, bị cáo Trương Minh Tuấn cho biết, bị cáo giữ chức vụ Thứ trưởng Bộ TT&TT từ tháng 2/2014 đến tháng 4/2016. Từ tháng 4/2016 giữ chức Bộ trưởng Bộ TT&TT.
Thời gian giữ cương vị Thứ trưởng, bị cáo được phân công phụ trách mảng báo chí, phát thanh- truyền hình, xuất bản, nội chính… Bị cáo Tuấn khai không được phân công phụ trách Mobifone cũng như mảng quản lý doanh nghiệp, tài chính, kế hoạch. Bị cáo Tuấn cho biết thêm, Bộ TT&TT có trách nhiệm ký phê duyệt dự án sau khi Thủ tướng quyết định chủ trương.
Liên quan đến dự án Mobifone mua cổ phần của AVG, bị cáo Trương Minh Tuấn khai không được giao phân công phụ trách dự án này mà chỉ được giao một số việc cụ thể sau khi Bộ trưởng đã duyệt, như giao ký công văn số 44 gửi Bộ Công an (đề xuất đưa dự án vào danh mục tài liệu “mật”), giao chỉ đạo tổ thẩm định, ký báo cáo đánh giá của tổ thẩm định (không phải báo cáo thẩm định), ký công văn 235 (gửi Bộ Công an đề nghị cho ý kiến về dự án và lĩnh vực truyền hình liên quan đến an ninh, chính trị, văn hóa, tư tưởng) sau khi Bộ trưởng đã duyệt. Đặc biệt là ký quyết định 236 (phê duyệt Dự án đầu tư dịch vụ truyền hình của MobiFone) sau khi Bộ trưởng đã duyệt.
“Bị cáo ký văn bản liên quan đến dự án này theo sự phân công, chỉ đạo của ai?”, HĐXX hỏi lại.
Trước câu hỏi trên của HĐXX, Bị cáo Tuấn cho biết: "Theo sự phân công, chỉ đạo bằng bút phê của Bộ trưởng (Nguyễn Bắc Son). Các văn bản tôi ký, trừ văn bản thẩm định, đều có bút phê của Bộ trưởng".
Chủ tọa tiếp tục, vì sao bị cáo không phụ trách mảng tài chính, kế toán, không phụ trách Mobifone… lại ký các văn bản này, nhất là văn bản phê duyệt dự án?
Bị cáo Tuấn khai: "Đối với các văn bản gửi Bộ Công an, vì tôi phụ trách mảng nội chính nên tôi ký. Các văn bản khác do Bộ trưởng chỉ đạo, giao cho tôi. Tuy không phải chức năng, nhiệm vụ của tôi nhưng Bộ trưởng chỉ đạo tôi ký thì tôi vẫn ký. Thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng là thực hiện chỉ đạo của người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước cao nhất của Bộ TT&TT".
Bị cáo Trương Minh Tuấn khai, theo quy chế làm việc, dù không thuộc lĩnh vực của mình nhưng Bộ trưởng giao thì bị cáo vẫn ký. “Tôi tham gia ký các văn bản, nhất là ký quyết định 236, đều theo chỉ đạo của Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son”- bị cáo Tuấn một lần nữa khẳng định và cho biết khi ký văn bản 236 bị cáo không được trao đổi cũng không được biết.
“Khi có bút phê của Bộ trưởng (vào tờ trình của Vụ Quản lý doanh nghiệp) và Vụ trưởng Vụ quản lý doanh nghiệp chuyển, tôi có nói đây không thuộc chức năng của tôi. Vụ trưởng Vụ quản lý doanh nghiệp nói đây là Bộ trưởng chỉ đạo. Tôi có sang gặp Bộ trưởng trình bày, Bộ trưởng vẫn yêu cầu tôi ký nên tôi ký”, bị cáo Tuấn khai tiếp.
Tại phiên tòa, bị cáo Trương Minh Tuấn nhiều lần nhấn mạnh bị cáo chỉ thực hiện “theo chỉ đạo của Bộ trưởng” và cho biết nhận thức ban đầu của mình là đã có văn bản chỉ đạo của Văn phòng Chính phủ và các bộ, ngành thì đó là căn cứ để Bộ TT&TT triển khai. “Mãi sau này tôi mới biết quyết định 236 là vi phạm pháp luật và dẫn đến hậu quả như ngày hôm nay. Tôi phải chịu trách nhiệm trước việc mình ký quyết định này”, bị cáo Tuấn nói.
Bị cáo Tuấn tiếp tục cho biết, bị cáo ký quyết định 236, nhưng việc MobiFone thực hiện dự án thế nào bị cáo không được biết. Bị cáo này khai, bị cáo biết quyết định 236 trái pháp luật khi bị cáo chỉ đạo Vụ quản lý doanh nghiệp đàm phán với Phạm Nhật Vũ để hủy hợp đồng mua bán AVG, sau đó bị cáo cũng chỉ đạo hủy quyết định 236 vào khoảng tháng 6-7/2018.
Bị cáo Trương Minh Tuấn cho biết đã có văn bản nêu ý kiến về phần cáo trạng liên qua đến mình. Đáng chú ý, bị cáo Tuấn khẳng định ông Nguyễn Bắc Son không hề hứa hẹn đưa ông lên làm Bộ trưởng để chỉ đạo hay ép buộc mình làm việc này hay việc khác. “Quá trình điều tra chắc có hiểu nhầm nào đó”, bị cáo Tuấn nói.
Liên quan đến cáo buộc nhận 200.000 USD, bị cáo Tuấn khai trước, trong, sau khi ký quyết định triển khai dự án, bị cáo không có gợi ý gì. Bị cáo Vũ cũng không trao đổi gì với bị cáo liên quan đến dự án này. “Tận đến tết 2016, sau đại hội, bị cáo Phạm Nhật Vũ có đến phòng làm việc của tôi, tặng lẵng hoa chúc mừng và có món quà đến chúc mừng tôi trúng cử. Khi Phạm Nhật Vũ về, chiều tôi tôi mở gói quà ra mới thấy có phong bì 200 nghìn USD”, bị cáo Tuấn khai.
Ngoài ra, bị cáo Tuấn cũng khai thêm, trong quá trình triển khai dự án, bị cáo Vũ cũng có liên hệ, trao đổi với mình về nhiều nội dung, trong đó có hỏi về tiến độ dự án. “Tôi biết đến đâu thì trả lời đến đó”, bị cáo Tuấn nói và khẳng định Vũ không hề thúc giục mà chỉ hỏi tiến độ dự án đến đâu. “Bị cáo Vũ cũng biết rõ tôi không chỉ đạo xuyên suốt dự án này”, bị cáo Tuấn nói.
Trước những lời khai trên, HĐXX đã hỏi bị cáo Tuấn khi nhận 200.000 USD của Phạm Nhật Vũ, bị cáo hiểu đó là tiền gì? Bị cáo Tuấn khai: "Trong bối cảnh đó rất nhiều người đến chúc mừng tôi sau Đại hội. Ban đầu tôi nghĩ là quà chúc mừng của bị cáo Vũ. Nhưng sau này tôi nhận thức ra, nếu tôi không ký quyết định 236 thì chưa chắc bị cáo Phạm Nhật Vũ có quà như vậy. Tôi đã nhận thức điều này và đã khai báo với cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát, bị cáo đã có ý thức nộp lại toàn bộ số tiền thu lợi bất chính này".
Bị cáo Lê Nam Trà nói về số tiền 2,5 triệu USD
Trả lời các câu hỏi của HĐXX, bị cáo Lê Nam Trà, nguyên Chủ tịch HĐTV, Tổng công ty Viễn thông MobiFone cho biết, từ đầu đến cuối khi triển khai dự án đều báo cáo và nhận được sự chỉ đạo của Bộ TT&TT.
Trước lời khai trên, HĐXX hỏi, bị cáo nhận thức thế nào về hành vi của mình? Trả lời câu hỏi này, bị cáo Trà khai, qua làm việc với cơ quan điều tra, VKS, bị cáo đã nhận thức rõ hơn về sự việc và sai phạm của mình, bị cáo cũng thừa nhận cáo trạng truy tố bị cáo là đúng.
Nói về số tiền 2,5 triệu USD nhận của Phạm Nhật Vũ, bị cáo Trà khai, dịp Tết, Vũ có đến văn phòng làm việc của mình, nói có món quà biếu Tết sau đó mở ra thấy có phong bì 500.000 USD.
Bị cáo Trà tiếp tục: "Sau Tết hơn 1 tháng, Phạm Nhật Vũ gọi điện nói muốn đến nhà vì có chút hoa quả ngon biếu. Sau đó, có người đến nhà bê hai thùng carton. Đến tối khuya bị cáo mở túi đồ ra thì thấy có tiền trong đó. Hôm sau tôi gọi cho Vũ nói sao nhiều thế? Vũ cười nói em biếu anh”. Bị cáo Trà cho biết số tiền trong hai thùng carton là 2 triệu USD. “Số tiền 2,5 triệu USD lớn như vậy, bị cáo nhận thức đây là tiền gì?”, chủ tọa hỏi.
Trước câu hỏi này, bị cáo Trà khai bị cáo là người ký hợp đồng, có thể là người thực hiện dự án và có thể là vẫn giữ 5% cổ phần, AVG muốn phát triển kinh doanh thuận lợi nên muốn quan hệ tốt.
Bị cáo Trà cũng cho biết thêm, bị cáo sử dụng số tiền đã nhận được cho việc riêng. Số tiền 2 triệu USD bị cáo chuyển sang tiền Việt và cất tại nhà. Trong số này, bị cáo Trà khai đưa 500.000 USD cho bị cáo Nguyễn Bắc Son, mục đích báo cáo về công việc. “Khi đó là dịp Tết, tôi đến biếu quà và cũng gặp để báo cáo những việc đã làm. Tôi có nói anh Vũ đến biếu quà và không nói gì thêm, cũng không nói Vũ đưa bao nhiêu tiền”. Ngoài ra, bị cáo khai còn đưa thêm cho bị cáo Son 200.000 USD, tổng số là 700.000 USD.
Khép lại phần xét hỏi của mình, bị cáo Trà mong muốn HĐXX xem xét về bối cảnh của MobiFone khi thực hiện dự án. Bị cáo Trà thừa nhận việc thực hiện quyết định 236 là sai, nhưng thời điểm đó bị cáo nghĩ Bộ TT&TT được phép nên quyết định của Bộ TT&TT là đúng pháp luật.
Phạm Nhật Vũ: "Tôi luôn nghĩ tới người nghèo"
Cũng tại phiên tòa xét xử chiều nay, trả lời các câu hỏi của HĐXX, bị cáo Phạm Nhật Vũ, nguyên Chủ tịch HĐQT của AVG cho biết hiện bị cáo không còn là cổ đông của AVG. Sau khi có kết luận thanh tra về thương vụ MobiFone mua AVG, bị cáo đã hoàn lại số tiền gốc cùng lãi cho MobiFone.
Bị cáo Vũ khẳng định bản thân không có ý định chiếm đoạt tiền của Nhà nước và nhân dân. “Bị cáo đã bàn với gia đình, đi vay, mượn, trả lại để không bị mang tiếng và chứng minh mình không chiếm đoạt, lấy tiền của Nhà nước và nhân dân”, bị cáo Vũ nói và cho biết bản thân bị cáo luôn nghĩ tới người nghèo.
Theo cáo trạng, bị cáo Vũ là người từng có nhiều đóng góp cho hoạt động an sinh xã hội…
Tiếp tục trả lời HĐXX, bị cáo Vũ khai việc hoàn lại tiền lãi là do bị cáo tự nguyện. Bởi theo lời khai của bị cáo Vũ, đây là vụ mua bán, không phải vay mượn mà tính lãi. Ngoài ra, nguyên Chủ tịch HĐQT của AVG cũng cho biết thêm, bị cáo cũng mong muốn những người có liên quan và trách nhiệm trong vụ việc được nhẹ trách nhiệm đi.
Đối với việc đưa tiền cho 2 cựu Bộ trưởng Bộ Nguyễn Bắc Son và Trương Minh Tuấn, bị cáo Trà và bị cáo Hải, bị cáo Vũ nói việc đưa tiền này là để cảm ơn người quyết định thương vụ MobiFone mua AVG. Việc đưa tiền này không có thỏa thuận.
Phiên tòa sẽ tiếp tục làm việc vào 8h sáng ngày mai (17/12). Báo công lý sẽ tiếp tục cập nhật thông tin diễn biến tại phiên tòa.