Xin Wenger hãy nói thật lòng về World Cup đại phình

Trước giờ bốc thăm, người đứng ra bảo vệ mạnh mẽ nhất cho cuộc “đại phình” World Cup lại chính là Arsene Wenger, Giám đốc phát triển bóng đá toàn cầu của FIFA. Ông một lần nữa khẳng định rằng việc tăng số đội “không làm giảm chất lượng giải đấu”. Nhưng câu hỏi cần phải đặt ra lúc này rất đơn giản: liệu Wenger đang nói thật lòng, hay chỉ đang đóng vai người bảo vệ chính sách của FIFA trong khi sự thật lại hoàn toàn ngược lại?

Wenger đang nhầm lẫn

Xét một cách cơ học, không cần đến phân tích phức tạp, ai cũng hiểu rằng số đội càng tăng thì chất lượng càng giảm. Bóng đá đỉnh cao vốn là câu chuyện của cạnh tranh tinh hoa, những cuộc đấu giữa nhóm đội tuyển hàng đầu. Người hâm mộ trung lập từng thờ ơ với các trận giữa những đội nằm ngoài top 20 FIFA khi World Cup nâng lên 32 đội năm 1998.

Còn nay, họ càng có lý do để bỏ qua khi xuất hiện những cuộc đối đầu mà nhiều người còn chưa từng nghe tên đối thủ. Hãy thử hỏi khán giả toàn cầu sẽ thực sự háo hức với trận Haiti gặp Cape Verde hay không, khi phần lớn thậm chí còn phải tra bản đồ để biết hai quốc gia này nằm ở đâu. FIFA nói 48 đội là “công bằng” vì cho nhiều liên đoàn cơ hội góp mặt, nhưng khán giả cần chất lượng hơn là sự lấp đầy.

Màn “hủy diệt” 16-0 của U17 Ma Rốc trước New Caledonia tại VCK U17 gồm 48 đội.

Wenger lấy U17 World Cup làm dẫn chứng rằng 48 đội vẫn cạnh tranh, nhưng thực tế lại là minh chứng ngược. Tại giải U17 thế giới 2025, lần đầu FIFA tổ chức với 48 đội, đã xuất hiện hàng loạt trận đấu mang dáng dấp vòng sơ loại. Đức thắng El Salvador 7-0, Argentina hay Bỉ cũng hạ Fiji 7-0, và tiêu biểu là màn “hủy diệt” 16-0 của U17 Morocco trước New Caledonia, một tỷ số không khác gì một trận chênh lệch ở vòng sơ loại.

Những kết quả như vậy không phải “ngoại lệ” mà là hệ quả tất yếu khi FIFA mở rộng quá mức sân chơi. Đó là những trận đấu khiến người xem không muốn bật TV, làm vòng bảng trở thành hình thức thủ tục cho đến khi những đội mạnh thực sự gặp nhau.

FIFA phải nhìn những con số này như lời cảnh tỉnh, nhưng thay vì tìm cách điều chỉnh lại, họ tiếp tục cổ vũ “siêu World Cup 48 đội” và thậm chí còn nhắm tới việc nâng lên 64 đội vào World Cup 2030. Câu hỏi đặt ra: FIFA đang vì bóng đá, hay chỉ vì sự bành trướng thương mại?

Câu trả lời thì ai cũng rõ là FIFA muốn thu về tối đa tiền bạc, đa lợi nhuận chứ không tập trung vào chất lượng tinh túy của giải đấu.

Wenger đáng kính, nhưng phát ngôn này là đáng tiếc

Arsene Wenger, một trong những bộ não thông minh và đáng kính nhất trong thế giới bóng đá, lại đứng ở vị trí khó xử. Trên cương vị cố vấn kỹ thuật cấp cao, ông không thể phản đối FIFA. Nhưng với lương tâm, ông đáng ra phải đưa ra những cảnh báo mềm mại, thay vì sử dụng uy tín của mình để bảo vệ một nghịch lý.

Những phát biểu như “48 đội vẫn đảm bảo chất lượng vì họ đã vượt qua vòng loại khu vực” nghe rất hợp lý về mặt lý thuyết, nhưng hoàn toàn xa rời thực tế. Vượt qua vòng loại trong khu vực yếu không chứng minh được năng lực cạnh tranh ở sân chơi toàn cầu. Một đội đứng đầu ở châu Đại Dương hay Caribe không thể cùng đẳng cấp với đội đứng thứ năm ở châu Âu, nhưng FIFA lại muốn đặt họ ở cùng một sân khấu và gọi đó là “cân bằng”.

Đó không phải là triết lý bóng đá, mà là triết lý chính trị, thứ mà các liên đoàn luôn dùng để mua sự ủng hộ từ số đông thành viên. Và việc Wenger, người từng nổi tiếng đấu tranh vì sự trong sạch, sự hợp lý và tính thẩm mỹ của bóng đá, lại thay đổi lập luận của mình để biện hộ cho FIFA khiến nhiều người thất vọng. Ông từng là người đòi hỏi tiêu chuẩn cao nhất ở Arsenal, từ chất lượng cầu thủ đến mặt cỏ thi đấu. Giờ đây, chính ông đang nói rằng những trận 16-0 vẫn là “bình thường” hay “chấp nhận được”.

Wenger nên đứng về phía người hâm mộ

Người hâm mộ thế giới không nhất thiết phản đối mở rộng World Cup. Việc tạo cơ hội cho nhiều nền bóng đá nhỏ cảm thấy được tôn trọng là hợp lý. Nhưng phải có giới hạn.

Khi một sân chơi quá rộng, sự tinh hoa sẽ bị pha loãng, vòng bảng sẽ kéo dài lê thê, các trận vô nghĩa tăng lên, thể lực cầu thủ bị bào mòn và cuối cùng, giá trị World Cup, giải đấu lớn nhất hành tinh sẽ giảm đi. Điều đáng nói nhất là FIFA biết rõ điều này, các liên đoàn biết rõ điều này và Wenger chắc chắn biết rõ điều này.

Vì vậy, điều người hâm mộ cần nghe từ Wenger không phải những câu chữ mang tính bảo vệ chính sách, mà là một tiếng nói thật lòng, rằng bóng đá cần cân bằng giữa phát triển và bảo tồn chất lượng. Nếu không, World Cup 2026 sẽ bước vào lịch sử không vì sự vĩ đại, mà vì chính sự "vĩ cuồng" và “đại phình” của nó.

Tú Anh