Xóa bỏ thuế khoán để kinh doanh minh bạch

Cán bộ thuế hướng dẫn nhân dân thành phố Sơn La thực hiện các thủ tục thuế.

Hàng triệu hộ kinh doanh trên cả nước đã chính thức chấm dứt hình thức nộp thuế khoán để chuyển sang kê khai thuế dựa trên doanh thu thực tế. Việc chuyển đổi này, không đơn thuần là thay đổi phương thức thu thuế, còn tạo cú huých hình thành hệ sinh thái kinh doanh minh bạch, chuyên nghiệp hơn. Xóa bỏ thuế khoán, không chỉ là điều chỉnh cách thu mà là sự thay đổi căn bản trong tư duy quản lý từ mô hình ấn định sang tự khai, tự chịu trách nhiệm, phù hợp với xu thế số hóa ngành thuế, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh và chống thất thu hiệu quả hơn.

Theo số liệu từ Cục Thuế, tính đến tháng 5/2025, cả nước có gần 2 triệu hộ kinh doanh đang nộp thuế khoán, nhưng chỉ khoảng 6.100 hộ kê khai theo phương pháp doanh thu - chi phí thực tế. Mức thuế hộ khoán nộp bình quân chỉ khoảng 670.000 đồng/tháng, trong khi với hộ kê khai, con số này lên tới 4,6 triệu đồng, chênh lệch gần 7 lần. Điều này, cho thấy sự thiếu công bằng về nghĩa vụ thuế giữa các mô hình kinh doanh có quy mô tương đồng.

Hiện nay, việc bỏ thuế khoán không chỉ là thay đổi phương thức thu, còn là sự thay đổi tư duy quản trị trong giới hộ kinh doanh. Với nhiều người, đặc biệt là hộ gia đình truyền thống, việc phải ghi chép, kê khai, nộp thuế đúng thời hạn sẽ là thử thách. Tuy nhiên, khi được hỗ trợ đúng cách, xóa bỏ thuế khoán sẽ không còn là rào cản mà trở thành cú huých. Hộ kinh doanh từ chỗ tránh né kê khai, sẽ trở thành một phần năng động, chính thức trong nền kinh tế tư nhân, khu vực được xác định là động lực quan trọng bậc nhất cho tăng trưởng quốc gia.

Sơn La có hơn 30.000 hộ kinh doanh, trong đó số hộ thuộc diện nộp thuế hơn 14.500 hộ. Trong 5 tháng đầu năm, thực hiện thu ngân sách trên địa bàn tỉnh Sơn La 1.945 tỷ đồng, bằng 47,02 dự toán Trung ương giao, bằng 43,24 dự toán HĐND tỉnh giao, bằng 167,97 so với cùng kỳ năm 2024. Thực tế hiện nay, việc tiếp cận công nghệ của nhóm hộ, cá nhân kinh doanh theo phương thức truyền thống vẫn còn hạn chế, chủ yếu đối với nhóm chủ hộ đã lớn tuổi, kiến thức về số hóa còn chưa nhiều; một số hộ, cá nhân kinh doanh bị lỗi trong việc đăng ký, sử dụng chữ ký số trước khi áp dụng triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền...

Để cuối năm đạt số thu được giao, tỉnh đang chỉ đạo các cơ quan chức năng, nắm bắt các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Nghị định số 70. Ngành thuế đã xác định rõ những thuận lợi, khó khăn, nghiêm túc triển khai Nghị quyết số 01 ngày 8/1/2025 của Chính phủ về nhiệm vụ và giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách năm 2025. Đồng thời, triển khai đồng bộ nhiều biện pháp, như: Đẩy mạnh tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế; tăng cường kiểm tra, phân tích hồ sơ kê khai tại cơ quan thuế và tại trụ sở người nộp thuế; phối hợp với UBND huyện, thành phố, thị xã, rà soát các khoản thu phát sinh, đưa vào quản lý thu; tiếp nhận, hướng dẫn và hỗ trợ người nộp thuế giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi để người dân và doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước.

Đồng thời, phối hợp các nhà cung cấp giải pháp, ứng dụng, tăng cường lực lượng hỗ trợ, giải đáp kịp thời vướng mắc cho các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Đối với doanh nghiệp, nghiên cứu phát triển, đa dạng hóa các gói dịch vụ, cải tiến dịch vụ, tối ưu chi phí, giảm giá thành, tư vấn hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực quản trị, mở rộng kinh doanh, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng hệ thống tài chính minh bạch, tuân thủ pháp luật kế toán, để tăng khả năng tiếp cận các nguồn lực tài chính. Nghiên cứu, đề xuất giải pháp, báo cáo, tham mưu cơ quan cấp trên hoàn thiện cơ chế, chính sách và áp dụng các giải pháp hỗ trợ kịp thời hộ kinh doanh nộp thuế.

Sử dụng hóa đơn điện tử kết nối dữ liệu với cơ quan thuế là công cụ quan trọng, bảo đảm tính minh bạch và công bằng trong chính sách thuế. Đây là bước ngoặt trong công tác quản lý thuế, góp phần xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, bình đẳng giữa các thành phần kinh tế, mở ra cơ hội cho hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp.

Lê Anh