Xóa điểm trường lẻ, nâng chất lượng dạy và học

Môi trường học tập tốt hơn

So với 3 năm học trước, năm học này toàn tỉnh giảm 226 điểm trường. Ông Nguyễn Văn Thêm, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết: “Nhờ sắp xếp lại, nhiều cơ sở giáo dục khắc phục được tình trạng thiếu giáo viên để tổ chức dạy và học hiệu quả hơn. Đây cũng là điều kiện để các địa phương dồn lực đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường, lớp khang trang”.

Cô và trò tại điểm lẻ của Trường Tiểu học An Bá (Sơn Động).

Trước đây, Trường Tiểu học Trường Sơn (Lục Nam) có 3 điểm trường, nay chỉ còn 2 điểm. Điểm lẻ duy nhất còn lại ở bản Vua Bà cách trung tâm xã 14 km với 45 học sinh ở tất cả các khối lớp. Tại điểm trường chính hiện có 16 lớp với 585 học sinh, bảo đảm học 2 buổi/ngày theo chương trình giáo dục phổ thông mới.

Thầy giáo Nguyễn Tiến Dũng, Hiệu trưởng cho biết: “Nhà trường mới xóa điểm lẻ ở thôn Chẽ. Chuyển về khu trung tâm, các em được tiếp cận đầy đủ hơn với bộ môn Tin học, Tiếng Anh, đồng thời giúp nhà trường quản lý tốt việc dạy và học. Học sinh từ điểm lẻ về trường chính vẫn đi học chuyên cần, đúng độ tuổi, không bỏ học”.

UBND xã đã có chủ trương sắp tới mở con đường mới từ bản Vua Bà về xã gần hơn đường cũ khoảng 7 km. Trong thời gian tới, các em ở những vùng khó khăn nhất có thể về trung tâm học thuận tiện.

Trong lộ trình gom điểm trường, nhiều cơ sở giáo dục ở các huyện Lục Ngạn, Sơn Động, Lục Nam có hơn chục điểm lẻ nay giảm còn một vài điểm. Như Trường Tiểu học Hộ Đáp (Lục Ngạn) từng có đến 11 điểm hiện thu gọn còn 5 điểm ở các thôn: Đồng Phai, Đồng Chùa, Na Hem, Hợp Thành, Cái Kặn.

Ở những nơi này thường chỉ có từ 30-60 học sinh nhưng nhà trường vẫn phải duy trì đầy đủ các hoạt động. Như điểm lẻ ở thôn Na Hem có 3 lớp (lớp 1, 2, 3) với 45 học sinh, trong đó lớp 1 chỉ có 10 em. Không như giáo viên môn chính, các thầy, cô giáo dạy Tiếng Anh, Tin học, Mỹ thuật, Âm nhạc phải đôn đáo đi lại giữa các điểm trường trong khi mỗi điểm cách nhau cả chục km xuyên rừng, vượt suối, thậm chí phải chèo thuyền qua hồ Cấm Sơn.

Gần đây, nhờ giảm nhiều điểm lẻ, nhà trường sắp xếp lại đội ngũ, từng bước khắc phục tình trạng thiếu giáo viên. Thầy, cô giáo các bộ môn này cũng bớt nhọc nhằn xuôi ngược giữa các điểm trường. Chất lượng giáo dục từng bước được cải thiện.

So với các huyện, TP trên địa bàn tỉnh, các huyện Sơn Động và Yên Thế được đánh giá là địa bàn nỗ lực dồn điểm lẻ nhanh, hiệu quả. Những con đường bê tông nối dài, ngầm qua suối được cứng hóa, các em ở xa đến trường thuận tiện hơn. Nhiều trường học làm tốt công tác vận động, tuyên truyền tạo đồng thuận cao trong phụ huynh khi đưa con em về điểm chính học tập.

Anh Đặng Văn Hiền, xã Tam Tiến (Yên Thế) cho biết: “Đưa con về điểm chính dù xa hơn nhưng đường dễ đi, cơ sở vật chất sạch đẹp, các cháu được tiếp cận với môi trường học tập đầy đủ hệ thống thư viện, y tế học đường, giao lưu với nhiều bạn bè”.

Đẩy mạnh quy hoạch mạng lưới trường, lớp

Mặc dù đã xóa được nhiều điểm lẻ, chất lượng giáo dục ở vùng khó khăn cải thiện rõ rệt song toàn tỉnh hiện vẫn còn 603 điểm lẻ ở bậc tiểu học (241 điểm) và mầm non (362 điểm). Do địa bàn rộng, Lục Ngạn là huyện còn nhiều điểm lẻ nhất tỉnh với 176 điểm nên việc đầu tư cơ sở vật chất dàn trải, tỷ lệ kiên cố hóa trường, lớp học thấp nhất tỉnh (86,3%).

Học sinh Trường Tiểu học Hộ Đáp (Lục Ngạn) đi thuyền đến trường.

Các điểm lẻ không có phòng chức năng, trang thiết bị thiếu thốn, chưa đáp ứng tốt chương trình giáo dục phổ thông 2018. Để giảng bài, giáo viên phải mang đồ dùng từ điểm chính vào dạy xong lại mang về trả rất vất vả. Trong giờ Tin học, các em chủ yếu học lý thuyết, khi thực hành phải về điểm chính. Học 2 buổi/ngày, đến trưa, học sinh tiểu học vẫn phải về nhà do hầu hết các điểm lẻ không tổ chức ăn bán trú.

Riêng điểm lẻ bậc mầm non, ngoài giảng dạy, nhà trường bố trí cô nuôi, bếp ăn đi kèm. Như Trường Mầm non Lệ Viễn (Sơn Động) có 4 điểm lẻ. Mỗi điểm trường chỉ có vài chục cháu nhưng nhà trường phải bố trí từ 5-8 giáo viên, người lao động để duy trì hoạt động dạy và chăm sóc trẻ, trong khi bậc mầm non đang thiếu giáo viên.

Toàn tỉnh hiện có 603 điểm lẻ ở bậc tiểu học (241 điểm) và mầm non (362 điểm), so với 3 năm học trước, giảm 226 điểm trường. Lục Ngạn là huyện còn nhiều điểm lẻ nhất tỉnh với 176 điểm, tỷ lệ kiên cố hóa trường, lớp học thấp nhất tỉnh (86,3%).

Ở một số huyện miền xuôi dù điều kiện giao thông tốt hơn nhưng vẫn tồn tại nhiều điểm trường. Như huyện Hiệp Hòa còn 106 điểm lẻ rải rác ở hầu khắp các trường tiểu học, mầm non do cơ sở vật chất ở nhiều trường chưa bảo đảm, tỷ lệ kiên cố hóa trường, lớp học nằm trong nhóm thấp của tỉnh. Một bộ phận người dân mong muốn cho con học gần nhà để tiện đưa đón.

Nhiều thôn, bản cách xa nhau, địa hình chia cắt, đi lại khó khăn nên việc xóa điểm lẻ cần từng bước theo lộ trình phát triển KT-XH của từng nơi để thuận tiện cho việc học tập của con em. Thậm chí, có những vùng quá khó khăn, UBND huyện còn đầu tư xây dựng trường mới phục vụ riêng khu vực biệt lập. Như Trường Tiểu học và THCS Bình Sơn được xây mới dành cho học sinh thôn Nghè Mản, trong khi trên địa bàn xã đã có hai trường tiểu học và THCS nằm ở trung tâm.

Thực hiện chủ trương thu gọn các điểm trường, mới đây, Sở Giáo dục và Đào tạo triển khai kế hoạch số 26/KH-SGDĐT về thực hiện Quy hoạch tỉnh Bắc Giang thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó tập trung sắp xếp mạng lưới trường, lớp học cho phù hợp thực tiễn giảng dạy ở các xã, phường, thị trấn. Ngành Giáo dục đặt mục tiêu dồn, xóa điểm lẻ, nâng chất lượng giáo dục vùng khó khăn. Sở tiếp tục tham mưu với UBND tỉnh ưu tiên các nguồn lực đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường, lớp học.

Đối với những cơ sở giáo dục đã được phê duyệt kế hoạch đầu tư, Sở cũng đề nghị UBND các huyện, TP quan tâm đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất để nâng cấp, mở rộng trường, lớp. Bên cạnh đó, các địa phương cũng quan tâm làm tốt hơn nữa công tác vận động, tuyên truyền, tạo đồng thuận trong nhân dân khi đưa con em về điểm trường chính học tập để nâng cao chất lượng giáo dục.

Bài, ảnh: Minh Thu