Xử lý nghiêm tàu cá mất kết nối giám sát hành trình, nỗ lực gỡ 'thẻ vàng' IUU
Theo Cục Thủy sản - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong thời gian qua, tình trạng mất kết nối hệ thống giám sát hành trình (VMS) vẫn phổ biến, ảnh hưởng tiêu cực đến nỗ lực của Việt Nam trong việc chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
Rà soát quyết liệt
Chỉ còn ba tháng nữa, trước khi Ủy ban châu Âu (EC) tiến hành kiểm tra trực tiếp, đại diện Ban Chỉ đạo quốc gia về IUU đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ phê bình các địa phương có tàu cá bị nước ngoài bắt giữ và vi phạm nhiều lần, thậm chí xử lý hình sự các chủ phương tiện vi phạm.
Đây là một bước đi cứng rắn nhằm thúc đẩy các địa phương thực hiện nghiêm túc các quy định về giám sát hành trình tàu cá và chống khai thác IUU.
Nhằm tăng cường xử lý các vi phạm, ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) yêu cầu các đoàn kiểm tra, nếu phát hiện địa phương nào chưa thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Bộ NN&PTNT, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, phải báo cáo đề nghị Thủ tướng Chính phủ phê bình ngay.
Đồng thời, các địa phương cần xây dựng và thực hiện kế hoạch khắc phục hạn chế, thiếu sót trong công tác quản lý tàu cá, chống khai thác IUU theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ NN&PTNT.
Cục trưởng Cục Kiểm ngư Nguyễn Quang Hùng đề nghị các địa phương phải rà soát và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định về VMS. Đồng thời, cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khai thác thủy sản và các quy định về VMS đến ngư dân, nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của ngư dân trong việc chấp hành các quy định pháp luật.
“Trong bối cảnh Việt Nam đang nỗ lực khắc phục những hạn chế để sớm được EC gỡ "thẻ vàng", việc tăng cường giám sát và xử lý nghiêm các vi phạm quy định về VMS là một trong những biện pháp quan trọng và cần thiết.
Chính quyền các địa phương cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng, lực lượng chấp pháp trên biển, để đảm bảo việc quản lý tàu cá khi hoạt động khai thác trên biển được thực hiện nghiêm túc, đúng quy định pháp luật.
Điều này không chỉ giúp bảo vệ nguồn lợi thủy sản mà còn góp phần nâng cao uy tín của Việt Nam trên thị trường quốc tế, tạo điều kiện thuận lợi cho ngành thủy sản phát triển bền vững trong tương lai” – ông Hùng nhấn mạnh.
Xử phạt các vi phạm
Từ đầu năm 2024, thành phố Hải Phòng đã triển khai đợt cao điểm chống khai thác IUU nhằm góp phần hoàn thành mục tiêu gỡ "thẻ vàng" của EC cho Việt Nam. Hoạt động giám sát và xử lý tình trạng mất kết nối thiết bị VMS được xem là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng.
Các cơ quan chức năng đã tăng cường theo dõi và xử phạt nghiêm khắc tình trạng mất kết nối thiết bị hành trình tàu cá. Trước kia, tàu mất kết nối vài tuần mới bị nhắc nhở, nhưng hiện nay, nếu mất kết nối ngoài 6 giờ sẽ bị kiểm tra, xác minh và xử phạt.
Trong năm 2023, Hải Phòng chỉ có 30 trường hợp tàu cá vi phạm các quy định về VMS với tổng số tiền phạt là 639 triệu đồng. Từ đầu năm đến ngày 9-5-2024, các lực lượng chức năng đã xử phạt 45 trường hợp vi phạm với tổng số tiền là 1,014 tỷ đồng.
Tại tỉnh Thanh Hóa, hiện vẫn còn tồn tại 70 tàu cá thuộc diện "3 không" - không đăng ký, không đăng kiểm và không có giấy phép khai thác. Bên cạnh đó, có 339 tàu đã hết hạn đăng kiểm, 41 tàu chưa được cấp giấy phép khai thác thủy sản, 46 tàu chưa có giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm, và 110 tàu không bật thiết bị giám sát hành trình trong hơn sáu tháng.
Tính đến tháng 5-2024, tỉnh Thanh Hóa đã ghi nhận 335 lượt tàu cá mất kết nối thiết bị giám sát hành trình (VMS) khi khai thác trên biển. Trong số này, có 124 tàu cá mất kết nối VMS trên 6 tháng và 211 tàu cá mất kết nối VMS hơn 10 ngày trên biển mà chưa được xử lý.
Tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng và địa phương điều tra, xác minh thông tin, và củng cố hồ sơ để xử lý nghiêm theo quy định đối với các tàu cá mất kết nối VMS trên 6 tháng và các tàu cá mất kết nối trên 6 giờ khi đang hoạt động trên biển trong vòng 10 ngày mà không báo vị trí về bờ theo quy định.
Tại các địa phương khác như Bình Định, Bà Rịa – Vũng Tàu…lực lượng chức năng đã triển khai nhiều biện pháp đồng bộ nhằm ngăn chặn các tàu cá vi phạm, kiên quyết xử lý nghiêm.
Trong đó, Công an tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã khởi tố hình sự vụ 19 tàu cá tại xã Phước Tỉnh, huyện Long Điền tháo thiết bị giám sát hành trình (VMS) và gửi trên tàu Bình Thuận số hiệu BTh-89576-TS.
UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu vừa thông báo kết luận của Phó Chủ tịch Nguyễn Công Vinh tại cuộc họp báo cáo kết quả xử lý vi phạm trong công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
Các lực lượng chức năng đã phát hiện và bàn giao Công an tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu điều tra, xử lý 6 vụ việc. Đến nay, Cơ quan An ninh Điều tra - Công an tỉnh đã ra quyết định khởi tố 2 vụ án hình sự.