Xử lý thế nào vụ tù nhân án chung thân trốn khỏi trại giam quân đội?

Khoảng 14 giờ 30 ngày 3/6, Triệu Quân Sự (SN 1991, trú tại xã Phú Cường, huyện Đại Từ, Thái Nguyên) đang thụ án tại Trại giam T10 (xã Bình Khương, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) đã bỏ trốn. Hiện phạm nhân Sự đang thụ án chung thân tại Trại giam T10 (Quân khu 5) về các tội "Giết người", "Cướp tài sản", "Đào ngũ" và "Trốn khỏi nơi giam giữ".

Theo người dân địa phương, học chưa hết lớp 10, Sự đã bỏ học, lang thang cùng nhóm bạn xấu trộm cắp vặt để lấy tiền chơi điện tử. Gia đình bất lực trong việc dạy dỗ khiến Sự ngày càng lún sâu vào con đường hư hỏng.

Năm 2011, Sự nhập ngũ nhưng vẫn không tu chí rèn luyện mà thường xuyên trốn khỏi đơn vị để đi chơi điện tử. Trong thời gian ở quân ngũ, Sự thường xuyên trộm đồ quân tư trang của đồng đội đem bán lấy tiền chơi điện tử.

Ngày 12/8/2012, Sự bỏ trốn khỏi đơn vị, lang thang tại Hà Nội. Chiều 22/8/2012, Sự đến quán Hương Sen (quận Long Biên, Hà Nội) uống cà phê thì thấy chủ quán là chị Phạm Thị Xuân H đeo nhẫn, bông tai vàng nên ra tay giết người, cướp tài sản. Sau khi gây án, Sự tháo chiếc nhẫn vàng trị giá 3 chỉ, đôi hoa tai, lấy 2 máy điện thoại di động cùng 250.000 đồng của nạn nhân rồi tẩu thoát.

Tháng 3/2013, Tòa án quân sự Quân khu 1 (Thái Nguyên) tuyên phạt Sự án tù chung thân với 3 tội giết người, cướp tài sản và đào ngũ. Trong quá trình thụ án, ngày 8/11/2015, Sự và Nhâm Văn Tuấn (SN 1985, ở xã Thanh Thủy, huyện Vị Xuyên, Hà Giang) đã dùng vật sắc nhọn cưa song sắt cửa sổ của buồng giam rồi tẩu thoát. Phải mất hơn một tháng truy lùng, cơ quan chức năng mới bắt được các đối tượng này.

Phạm nhân Triệu Quân Sự (ảnh TL)

Trao đổi với phóng viên, luật sư Nguyễn Thu Anh (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng, việc phạm nhân Sự liên tiếp bỏ trốn đang đặt ra trách nhiệm nặng nề cho các cơ quan chức năng trong việc nhanh chóng tổ chức truy bắt đối tượng để điều tra, xử lý. Đồng thời cũng phải tiến hành rà soát chế độ quản lý, thực thi pháp luật về giam giữ tại các cơ sở giam giữ, xác định nguyên nhân, điều kiện dẫn đến vụ việc để có biện pháp chấn chỉnh kịp thời.

Theo quy định của pháp luật, hành vi bỏ trốn khi đang thụ án là hành vi xâm phạm hoạt động tư pháp, có dấu hiệu của tội phạm "Trốn khỏi nơi giam" được quy định tại Điều 386 (BLHS 2015).

"Như vậy, khi bị bắt lại, ngoài việc phải chịu bản án tù chung thân đã có hiệu lực pháp luật, Sự còn bị điều tra, xử lý về tội "Trốn khỏi nơi giam". Ngoài ra, nếu ai giúp sức hoặc che giấu hành vi trốn trại của Sự cũng sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội "Che giấu tội phạm" (Điều 18) và tội "Không tố giác tội phạm" (Điều 19) của Bộ luật hình sự", luật sư Anh cho biết.

Ở một khía cạnh khác, luật sư Vũ Đức Long (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng, việc những cán bộ được giao trách nhiệm quản lý, canh gác đã để đối tượng Sự bỏ trốn có thể sẽ bị xử lý về tội "Thiếu trách nhiệm để người bị bắt, người bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù trốn" theo Điều 376 (BLHS 2015).

Theo quy định: Người nào được giao trách nhiệm trực tiếp quản lý, canh gác, áp giải người bị bắt, người bị tạm giữ, tạm giam, người đang chấp hành hình phạt tù mà không thực hiện hoặc thực hiện không đúng các quy định về quản lý, canh gác, áp giải để người đó trốn thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

"Thiếu trách nhiệm là không làm hoặc làm không hết trách nhiệm được giao nên mới để người bị giam, giữ trốn khỏi nơi giam, giữ. Trường hợp đã làm hết trách nhiệm mà người bị giam, giữ vẫn trốn được thì không phải là thiếu trách nhiệm và không phải là hành vi phạm tội này", luật sư Long phân tích.

Trong một diễn biến liên quan, khoảng 19 giờ ngày 3/6, chị Nguyễn Thị H (nhân viên gác chắn đường sắt tại thôn Nam Bình 2, xã Bình Nguyên) bị một thanh niên đe dọa, cướp điện thoại di động rồi tẩu thoát. Tiếp đó, lúc 23 giờ cùng ngày, một người dân trên địa bàn ở khu vực núi Sơn (xã Bình Chánh, huyện Bình Sơn) trộm một xe máy. Cơ quan chức năng nghi ngờ hung thủ của hai vụ trên là do đối tượng gây ra. Hiện công an địa phương đang phối hợp với cán bộ trại tạm T10 truy bắt đối tượng Sự về quy án.

Bình Minh