Xử phạt đổ trộm chất thải: Còn nhiều khó khăn
Tình trạng đổ trộm chất thải (sinh hoạt, công nghiệp, xây dựng và bùn thải) đang diễn ra ở hầu hết các địa phương trong tỉnh. Hành vi này vừa gây lãng phí nguồn tài nguyên tái chế vừa tác động tiêu cực đến môi trường.
Mặc dù các địa phương đã thành lập tổ, đội phản ứng nhanh với các hành vi đổ trộm chất thải ra môi trường, bỏ rác không đúng nơi quy định, thế nhưng việc phát hiện và xử phạt còn nhiều khó khăn.
* Đổ trộm chất thải ở nhiều nơi
Chia sẻ tại buổi làm việc với lãnh đạo Chi cục Bảo vệ môi trường Đồng Nai mới đây, ông Nguyễn Hữu Bình, Phó trưởng phòng TN-MT H.Vĩnh Cửu cho biết, từ đầu năm đến nay, lực lượng chức năng huyện phát hiện 8 vụ đổ trộm chất thải chưa qua xử lý ra môi trường. Trong đó lớn nhất là vụ đổ trộm hơn 100 tấn chất thải công nghiệp của một đối tượng ở tỉnh Bình Dương. Theo ông Bình, mặc dù UBND H.Vĩnh Cửu đã có văn bản chỉ đạo và các lực lượng như: Công an huyện, Phòng TN-MT, UBND các xã tăng cường kiểm tra, xử phạt các hành vi đổ trộm chất thải, bỏ rác không đúng nơi quy định, tuy nhiên, tình trạng này vẫn xảy ra. Nguyên nhân là do địa bàn rộng, lực lượng quản lý mỏng, các đối tượng ngụy trang tinh vi và lợi dụng đêm khuya, trời mưa, khu vực vắng người qua lại để hành động.
Theo Phó chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường Đồng Nai Đặng Thị Thùy Dương, việc phát hiện và xử phạt hành vi đổ trộm chất thải, bỏ rác không đúng nơi quy định hiện gặp nhiều khó khăn. Chi cục Bảo vệ môi trường Đồng Nai đang làm việc với các địa phương tăng cường nguồn thải, giám sát việc thu gom, xử lý chất thải của các HTX, khu xử lý chất thải; vận động nâng tỷ lệ đăng ký thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt ở khu vực nông thôn; đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức của người dân về bảo vệ môi trường, tái chế và tái sử dụng chất thải.
Ông Phạm Văn Nam, Phó chủ tịch UBND xã Vĩnh Tân (H.Vĩnh Cửu) cho rằng, phát hiện và xử lý hành vi bỏ rác thải không đúng nơi quy định khó thực hiện do không có bằng chứng. “Xã Vĩnh Tân chưa có điểm tập kết rác, nhiều hộ gia đình không hợp đồng với đơn vị thu gom mà tự chôn, đốt rác. Đôi khi tiện đường đi làm hoặc đi chợ mang rác bỏ ra đường. Hành vi này không thường xuyên và diễn ra nhanh, lực lượng chức năng không chụp ảnh được bằng chứng vi phạm nên không xử phạt được” - ông Nam chia sẻ.
Tương tự đối với các loại chất thải dạng lỏng như bùn ở các bể lắng lọc, chất thải hầm cầu, thay vì phải đưa đến nơi có chức năng xử lý bùn thải theo quy định, một số đối tượng làm dịch vụ hút hầm cầu đưa chất thải đến khu vực ít người qua lại đổ trộm.
Bà Thái Thị Oanh, Giám đốc Nông trường Cao su Long Thành (H.Long Thành) cho biết, đơn vị đã gắn biển cấm đổ rác ở nhiều nơi, lập barie chắn đường ra vào lô cao su, làm việc với công an các xã để tăng cường tuần tra, kiểm soát nhưng hoạt động đổ trộm chất thải xây dựng, xác động vật, đặc biệt chất thải lỏng ra lô cao su vẫn diễn ra.
“Có khi lực lượng bảo vệ phát hiện kịp thời và báo công an xã xử lý, cũng có khi sáng ra mới phát hiện có đổ trộm chất thải. Đối với chất thải rắn, có thể thuê phương tiện xúc đưa đến điểm tập kết, đào hố chôn xác động vật, nhưng chất thải lỏng rất khó khắc phục vì nước đã ngấm xuống đất, chỉ còn bùn lỏng trên mặt đất, rất mất vệ sinh” - bà Oanh chia sẻ.
* Tăng cường kiểm soát nguồn thải
Theo cơ quan quản lý nhà nước về môi trường, việc thiếu bãi tập kết chất thải, chi phí vận chuyển và xử lý tốn kém, lực lượng quản lý môi trường ở địa phương mỏng, xử phạt các vụ vi phạm về môi trường có nơi như “bắt cóc bỏ dĩa” là những lý do khiến vi phạm về xả thải ra môi trường còn nhiều. Giải pháp đặt ra là kiểm soát chặt chẽ nguồn phát sinh chất thải.
Ông Ngô Đức Vượng, Phó trưởng phòng TN-MT H.Trảng Bom cho hay, để giảm các vụ vi phạm về xả thải, Phòng TN-MT đã phối hợp với các xã, thị trấn thành lập tổ phản ứng nhanh và tổ chức tuần tra thường kỳ, đột xuất. Trường hợp vứt trộm rác thải ra môi trường nếu phát hiện sẽ bị xử phạt, yêu cầu khắc phục hậu quả đồng thời buộc làm hợp đồng đăng ký thu gom, xử lý rác. Cùng với đó, vận động các khu dân cư lắp đặt camera ở các tuyến đường để người dân có ý thức hơn về hành động của mình. “Khó khăn hiện nay của địa phương là mật độ dân cư đông, nhiều gia đình là công nhân thuê trọ không đăng ký thu gom rác thải, mỗi xã/thị trấn chỉ có 1 cán bộ chuyên làm công tác bảo vệ môi trường” - ông Vượng nói.
Phó chủ tịch UBND TP.Biên Hòa Huỳnh Tấn Lộc cho biết, thành phố đang đẩy mạnh truyền thông ở trường học, khu dân cư; huy động Mặt trận, Đoàn Thanh niên, Hội LHPN tuyên truyền trong các tổ chức đoàn, hội nhằm thay đổi nhận thức của người dân về xử lý rác thải. Đồng thời, lãnh đạo thành phố chỉ đạo Phòng Quản lý đô thị yêu cầu các công trình xây dựng phải ký hợp đồng xử lý chất thải xây dựng mới cấp phép. Đây là cách để hạn chế tình trạng đổ trộm chất thải xây dựng ra môi trường.