Xuất hiện tin ông Morales đồng ý lưu vong, bà Chavez muốn làm Tổng thống Bolivia

Bà Chavez trong vòng vây báo chí

Theo Bloomberg, ông Evo Morales đã chấp nhận lời đề nghị tị nạn chính trị của Mexico dưới sự bảo đảm từ chính quyền cánh tả của Tổng thống Andres Manuel Lopez Obrador. "Hồ sơ tị nạn được cấp vì lý do nhân đạo và vì tình hình khẩn cấp mà ông (Morales) phải đối mặt ở Bolivia, nơi tính mạng của ông ta gặp nguy hiểm", Bộ trưởng Ngoại giao Mexico Marcelo Ebrard cho biết trong một cuộc họp báo ở Mexico City hôm qua. "Mexico đã yêu cầu Bộ Ngoại giao Bolivia đảm bảo để ông Morales rời đất nước an toàn theo luật pháp quốc tế", ông Ebrad cho biết mà không đưa ra chi tiết về thời điểm ông Morales xuất cảnh. Nhưng trước đó, ông Morales đã tuyên bố không rời đất nước vì không làm gì sai trong lúc người ủng hộ ông đang kéo về thủ đô La Paz.

Chưa biết ông Morales có chấp nhận lưu vong không nhưng chính trường Bolivia đang rối bời. Sau khi những người trong đảng Movement for Socialism tuyên bố từ chức (bao gồm Tổng thống Evo Morales và Phó tổng thống Álvaro García Linera, Chủ tịch thượng viện Adriana Salvatierra và Chủ tịch Hạ viện Victor Borda), Bolivia đang có khoảng trống quyền lực do hiến pháp chưa quy định về tình huống ai làm Tổng thống lâm thời khi 4 người trên cùng vắng mặt.

Trong bối cảnh đó, bà Jeanine Anez Chavez, thượng nghị sĩ của đảng Liên minh Dân chủ đối lập, đồng thời là phó chủ tịch thứ hai của Thượng viện cho biết bà sẽ đảm nhận vai trò lãnh đạo nhà nước tạm thời cho đến khi có cuộc bầu cử sớm. Để chính danh, bà cần hội đồng lập pháp phê chuẩn việc chuyển giao quyền lực.

Tuy nhiên, những người của đảng Movement for Socialism của ông Morales lại đang kiểm soát cả lưỡng viện. Những người ủng hộ ông trong hội đồng lập pháp có thể cố gắng ngăn chặn việc bổ nhiệm một tổng thống lâm thời và khiến cho bộ máy quyền lực tiếp tục bị bỏ trống.

Carlos Mesa, cựu tổng thống và cũng là ứng cử viên thua cuộc trong cuộc bầu cử tổng thống bị cáo buộc gian lận gần đây - cho biết các thành viên của phe đối lập đang cố gắng kêu gọi lòng yêu nước từ các nhà lập pháp đã ủng hộ ông Morales. “Họ không có lý do gì để tin rằng họ sẽ bị bức hại”, ông Mesa nói trong cuộc họp báo sáng thứ Hai.

Một trong những người lãnh đạo chính của người biểu tình, Luis Fernando Camacho, đã xuất hiện trên mạng xã hội, bác bỏ mô tả rằng những gì đã xảy ra ở Bolivia là một cuộc đảo chính. Ông Camacho nhấn mạnh rằng những gì diễn ra là đấu tranh hòa bình trên đường phố. Ông cũng cho biết sẽ tuân thủ hiến pháp để đưa Bolivia trở lại bình thường. “Ông ta (Morales) nói chúng tôi hạ bệ chính phủ. Chúng tôi đã giải phóng một dân tộc”, Camacho nói.

Vào hôm qua, phần lớn trung tâm thủ đô La Paz đã bị phong tỏa bởi những người biểu tình yêu cầu Quốc hội chọn một tổng thống lâm thời. Các nhà lập pháp từ khắp Bolivia đã cố gắng trở về La Paz để phê chuẩn việc từ chức của ông Morales và Phó tổng thống Linera dọn đường cho việc bắt đầu quá trình lựa chọn một chính phủ lâm thời.

Quân đội đã cố gắng đẩy nhanh quá trình bằng cách điều động trực thăng chuyên chở một số nhà lập pháp. Các nhà lãnh đạo phe đối lập cho biết họ đang làm việc cho một quá trình chuyển đổi nhanh chóng. “Chúng tôi cần một nghị quyết nhanh chóng”, ông Luis Vasquez, cựu thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Xã hội nói.

Nhưng đất nước nhiều đồi núi này có giao thông rất trắc trở khiến việc đi lại trở nên khó khăn trong khi căng thẳng ngày càng leo thang ở La Paz, đặc biệt xung quanh Quốc hội.

Đến chiều hôm qua, quốc hội sạch bóng các nghị sĩ và cả các nhân viên sau khi có tin phe ủng hộ Morales từ El Alto đang tiến vào trung tâm La Paz. El Alto là khu dân cư nằm sát La Paz, phần lớn là người bản địa, là một pháo đài ủng hộ cho ông Morales. Hơn 400 cảnh sát được trang bị súng phóng hơi cay và một xe vòi rồng được triển khai bảo vệ tòa nhà Quốc hội và các tòa nhà chính phủ cũng trống rỗng xung quanh.

Một vài người ủng hộ phe đối lập đã dựng hàng rào dây thép quanh trung tâm thành phố và nói rằng họ đang bảo vệ chống lại một cuộc đảo chính của lực lượng Morales. Hiện nguồn nước đến một phần của La Paz và thành phố lân cận El Alto đã bị cắt mà không nêu lý do.

Trái với căng thẳng ở trung tâm La Paz, gần như không có bạo lực ở Santa Cruz, đầu não của phe đối lập. Một tâm trạng giống như lễ hội đang ngự trị ở đó, với những người ăn mừng trên đường phố và vẫy cờ.

Anh Tú (theo The New York Times, Bloomberg)