Xuất hóa đơn điện tử: Công ty chứng khoán đã 'nhập cuộc'

Nghị định số 70/2025/NĐ-CP và Thông tư 32/2025/TT-BTC hướng dẫn thực hiện một số điều của Luật Quản lý thuế quy định, kể từ 1/6/2025, các tổ chức cung cấp dịch vụ chứng khoán bắt buộc phải xuất hóa đơn điện tử cho nhà đầu tư sau mỗi lần giao dịch. Theo quy định này, các sở giao dịch chứng khoán (HOSE, HNX), Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC), các công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, ngân hàng lưu ý phải lập, xuất hóa đơn điện tử cho khách hàng (nhà đầu tư là tổ chức, cá nhân…) sau khi phát sinh dịch vụ.

Theo ghi nhận chung của Báo Đầu tư Chứng khoán, các công ty chứng khoán đã thực hiện rà soát quy trình, cũng như nâng cấp hệ thống công nghệ để đáp ứng yêu cầu mới. Và thực tế, các công ty chứng khoán đã tiến hành gửi hóa đơn điện tử về email đăng ký của khách hàng ngay sau khi Nghị định và Thông tư có hiệu lực.

Có thể nói, công ty chứng khoán cùng với ngân hàng, tổ chức tài chính là nhóm đi đầu trong nền kinh tế về chuyển đổi số. Vì vậy, việc tuân thủ quy định về xuất hóa đơn điện tử cho nhà đầu tư không phải là thách thức lớn với các công ty chứng khoán.

Dĩ nhiên, theo phản ánh từ một số công ty chứng khoán, cũng như bao cuộc chuyển đổi khác, cũng có những “gián đoạn” nhất định về trải nghiệm khách hàng trong giai đoạn mới chuyển đổi.

Theo chia sẻ của đại diện một công ty chứng khoán có vốn đầu tư nước ngoài, việc ban hành Nghị định 70/2024/NĐ-CP là một thay đổi lớn đối với ngành chứng khoán. Công ty ủng hộ chủ trương nâng cao tính minh bạch và chuẩn hóa công tác quản lý thuế, thông qua yêu cầu các công ty chứng khoán phải phát hành hóa đơn điện tử cho nhà đầu tư với từng giao dịch. Ngay sau khi Nghị định được ban hành, Công ty đã chủ động rà soát quy trình nghiệp vụ và bắt tay vào việc nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin để đáp ứng yêu cầu mới. Tuy nhiên, thực tế triển khai đang đặt ra một số thách thức nhất định. Cụ thể, hệ thống công nghệ thông tin của công ty này được thiết kế để đối soát cuối tháng, giúp tổng hợp chính xác các khoản phí và lãi sau khi tính toán các ưu đãi cho khách hàng. Việc chuyển sang mô hình xuất hóa đơn hàng ngày đòi hỏi tái cấu trúc hệ thống lõi và phân bổ nguồn lực kỹ thuật, tài chính đáng kể, điều này có thể ảnh hưởng đến trải nghiệm giao dịch của hàng trăm nghìn nhà đầu tư trong giai đoạn chuyển đổi.

Bên cạnh đó, phần lớn khách hàng cá nhân không có nhu cầu nhận hóa đơn cho từng giao dịch nhỏ và việc xử lý hóa đơn cho các khoản phí chỉ vài đồng như phí lưu ký cũng gây lãng phí nguồn lực công nghệ.

Theo ý kiến công ty chứng khoán này, với tinh thần đồng hành cùng cơ quan quản lý, công ty kiến nghị cơ quan quản lý xem xét ban hành hướng dẫn áp dụng phù hợp hơn với đặc thù ngành chứng khoán: Thứ nhất, về thời điểm xuất hóa đơn, cho phép các công ty chứng khoán lập hóa đơn tổng hợp định kỳ vào cuối tháng, sau khi đã đối soát dữ liệu đầy đủ. Các bảng kê nội bộ có thể được sử dụng để ghi nhận nghiệp vụ trong kỳ. Thứ hai, về đối tượng xuất hóa đơn, bổ sung quy định cho phép tổng hợp và xuất hóa đơn cuối tháng đối với nhóm khách hàng cá nhân không kinh doanh và không có nhu cầu nhận hóa đơn.

Còn theo chia sẻ của bà Nguyễn Thị Thu Vân, Giám đốc Vận hành, Công ty Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam, Công ty đã tiến hành thông báo đến toàn bộ khách hàng về biểu phí điều chỉnh một số dịch vụ chứng khoán có bao gồm thuế VAT; đồng thời, yêu cầu khách hàng cập nhật thông tin mã số thuế, địa chỉ và các thông tin cần thiết khác theo quy định để xuất hóa đơn. Về hệ thống, đội ngũ công nghệ thông tin đang triển khai cập nhật mức thuế đối với giao dịch phái sinh và giao dịch chứng khoán cơ sở.

Tuy nhiên, như nhiều công ty chứng khoán khác, tại Mirae Asset (Việt Nam), bà Vân cho biết, dù đã cố gắng triển khai nhanh nhất và đầy đủ nhất các quy định, nhưng trong quá trình triển khai vẫn gặp phải các vướng mắc như khách hàng có tài sản là chứng khoán nhưng không giao dịch, không cập nhật định danh điện tử hoặc trường hợp tài khoản chứng khoán bị phong tỏa vẫn phải xuất hóa đơn phí lưu ký, mặc dù công ty chứng khoán không thể thu phí lưu ký với các tài khoản này.

Mai Anh