Xuất khẩu thủy sản sang Hoa Kỳ kỳ vọng tăng tốc
Thách thức vẫn còn song xuất khẩu thủy sản sang Hoa Kỳ cũng đứng trước cơ hội tăng tốc nhờ những tín hiệu tích cực từ thị trường này đối với các mặt hàng chủ lực như cá tra, tôm.
Xuất khẩu thủy sản sang Hoa Kỳ tăng 22,1%
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, 2 tháng đầu năm nay, xuất khẩu thủy sản sang Hoa Kỳ đạt 188,5 triệu USD, tăng 22,1% so với cùng kỳ năm 2023. Với kết quả này, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu thủy sản lớn thứ hai của Việt Nam (sau Nhật Bản với 196 triệu USD), chiếm 15% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của hai tháng qua.
Trong đó, kim ngạch xuất khẩu tôm - mặt hàng chủ lực - đạt 72 triệu USD, tăng 26% so với cùng kỳ năm ngoái. Giá xuất khẩu tôm trung bình sau khi chạm đáy vào tháng 11. 2023 đã có xu hướng tăng trở lại trong những tháng đầu năm nay. Mặt hàng cá tra mang về thêm 34 triệu USD, tăng 25% so với cùng kỳ năm ngoái.
Bên cạnh kết quả tích cực, Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ cũng dự báo, xuất khẩu thủy sản sang thị trường này tiếp tục đối mặt với những khó khăn. Cụ thể là sức mua giảm, nhu cầu của người tiêu dùng nước này với mặt hàng thực phẩm đắt đỏ như thủy sản vẫn thấp. Về phía các nhà nhập khẩu Hoa Kỳ cũng không giảm giá bán để kích thích tiêu dùng do chi phí các khâu tăng cao. Vấn đề xây dựng, bảo vệ và khai thác thương hiệu hàng thủy sản Việt cũng gặp nhiều khó khăn khi ngoài một số doanh nghiệp lớn, các doanh nghiệp hiện chỉ phân phối qua kênh trung gian, bán lẻ chứ chưa đưa vào hệ thống phân phối trực tiếp của Mỹ.
Ngoài ra, tính cạnh tranh thủy sản của Việt Nam thấp hơn các đối thủ như Ecuador, Ấn Độ bởi chi phí vận chuyển và giá tôm nguyên liệu của Việt Nam cao hơn, gây khó khăn trong tìm kiếm đơn hàng.
Những tín hiệu tích cực
Thách thức vẫn còn song một số thông tin tích cực từ thị trường Hoa Kỳ cũng hứa hẹn triển vọng sáng sủa cho ngành thủy sản.
Cụ thể, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) mới đây đã công bố kết quả cuối cùng cho đợt rà soát thuế chống bán phá giá lần thứ 19 (POR19) đối với mặt hàng cá tra phi lê đông lạnh của Việt Nam xuất khẩu sang Hoa Kỳ trong giai đoạn từ 1.8.2021 đến 31.7.2022.
Theo đó, có 6 doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam được hưởng mức thuế chống bán phá giá thấp, gồm: Công ty Vĩnh Hoàn được hưởng mức thuế 0,00 USD/kg; 5 doanh nghiệp còn lại là Công ty Thủy sản Cần Thơ, Công ty Thủy sản Lộc Kim Chi, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Đa quốc gia I.D.I, Công ty Hùng Vương, Công ty Thủy sản Cafatex đều được áp mức thuế 0,18 USD/kg. Mức thuế chống phá giá chung mà DOC áp cho doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam trong đợt rà soát này là 2,39 USD/kg.
Theo VASEP, so với kết quả rà soát sơ bộ POR 19 được công bố vào tháng 9.2023 thì mức thuế cuối cùng POR19 cao hơn 0,04 USD/kg. Tuy nhiên, nhìn chung mức thuế chống phá giá POR19 đã giảm đáng kể so với kết quả cuối cùng của đợt rà soát POR18 trước đó. Đây là tín hiệu khá tích cực cho các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra - basa của Việt Nam trong thời gian tới.
Cùng với đó, tháng 3.2023, Chính phủ Hoa Kỳ đã công bố Sắc lệnh 14068 (E.O14068) nhằm cấm nhập khẩu các sản phẩm thủy sản có xuất xứ từ Nga, nhằm siết chặt lệnh cấm nhập khẩu cá minh thái của Nga. Tuy nhiên, sắc lệnh này không nêu rõ cấm nhập khẩu các sản phẩm từ quốc gia thứ 3 sử dụng thủy sản Nga làm nguyên liệu chế biến. Nhiều dự báo cho rằng, sắc lệnh này sẽ ảnh hưởng đáng kể đến thị trường thủy sản thế giới, có thể sẽ thiết lập lại trật tự mới của ngành thủy sản toàn cầu. Việc ngừng nhập khẩu các sản phẩm thủy sản từ Nga tạo ra 1 khoảng trống lớn và đây sẽ là cơ hội cho cá tra Việt Nam thay thế 2 sản phẩm chủ lực là cá minh thái và cá tuyết (cod).
Đối với mặt hàng tôm,Việt Nam là nhà cung cấp tôm lớn thứ 4 cho thị trường Hoa Kỳ và đang có lợi thế về các sản phẩm tẩm bột và sản phẩm giá trị gia tăng; bà Kim Thu, chuyên gia thị trường tôm của VASEP cho biết, so với một số nguồn cung tôm chính tại Mỹ là Ấn Độ, Ecuador, Trung Quốc thì Việt Nam được đánh giá có triển vọng hơn, nhất là khi quan hệ ngoại giao Việt Nam - Hoa Kỳ tốt đẹp, mở ra nhiều cơ hội cho hàng hóa Việt sang Hoa Kỳ. Hơn nữa, nước này cũng đang có chính sách tăng cường mua hàng từ các nước, giảm phụ thuộc quá nhiều vào hàng Trung Quốc.
Đặc biệt, Triển lãm Thủy sản Bắc Mỹ 2024 vừa diễn ra từ ngày 10 - 12.3 đã có sự tham gia của rất nhiều doanh nghiệp tôm lớn sang Hoa Kỳ và được đánh giá cao. Đáng chú ý, Công ty Thủy sản Minh Phú cũng đã có đơn hàng xuất khẩu đầu tiên sang Hoa Kỳ trong năm 2024 ngay tại Triển lãm, hứa hẹn nhiều triển vọng cho xuất khẩu tôm sang Hoa Kỳ, bà Thu nói.