Xuất khẩu Trung Quốc sang Mỹ lao dốc mạnh trong tháng 8
Xuất khẩu của Trung Quốc sang Mỹ giảm tới 33% trong tháng 8, trong khi tăng trưởng tổng xuất khẩu chậm lại, ghi nhận mức yếu nhất trong 6 tháng. Nguyên nhân chính đến từ chính sách thương mại cứng rắn của Tổng thống Mỹ Donald Trump và sự suy yếu của hoạt động 'chạy trước' đơn hàng từ các doanh nghiệp.
Theo số liệu hải quan Trung Quốc, kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ trong tháng 8 đã giảm 33% so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức sụt giảm lớn trong bối cảnh Mỹ tăng cường giám sát “chuyển tải hàng hóa” – cách mà nhiều doanh nghiệp Trung Quốc sử dụng để lách thuế.
Bên cạnh đó, việc các doanh nghiệp trước đó tăng tốc xuất hàng để “né thuế” nay đã hạ nhiệt, khiến dòng chảy hàng hóa sang Mỹ chững lại rõ rệt.
Tổng xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng 8 tăng 4,4% so với cùng kỳ năm ngoái, tính theo USD. Tuy nhiên, con số này thấp hơn dự báo 5% của các nhà kinh tế và cũng là mức tăng trưởng chậm nhất kể từ tháng 2.
Nhập khẩu tháng 8 tăng 1,3% so với cùng kỳ, thấp hơn kỳ vọng 3% của Reuters. Đây là tháng thứ ba liên tiếp nhập khẩu tăng, nhưng vẫn khá yếu do ảnh hưởng từ suy thoái bất động sản và tình trạng việc làm thiếu ổn định trong nước.
Một tàu chở hàng đang bốc dỡ các container thương mại nước ngoài tại Cảng Thanh Đảo, Tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc vào ngày 9/6/2025.
Trung Quốc tìm kiếm thị trường thay thế ở đâu?
Trước sức ép từ Mỹ, Trung Quốc ngày càng đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường khác như Đông Nam Á, Liên minh châu Âu, châu Phi và Mỹ Latinh. Tuy nhiên, Mỹ vẫn là đối tác thương mại đơn lẻ lớn nhất, nhập khẩu 283 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc tính từ đầu năm đến hết tháng 8. Trong khi đó, xuất khẩu sang EU đạt 541 tỷ USD trong cùng kỳ.
Điều này cho thấy, dù nỗ lực đa dạng hóa thị trường, Trung Quốc vẫn chưa thể tìm được một đối tác đơn lẻ nào thay thế được vai trò của Mỹ.
Ngày 11/8, Bắc Kinh và Washington đã đồng ý gia hạn thỏa thuận đình chiến thuế quan thêm 90 ngày. Theo đó, Mỹ duy trì mức thuế khoảng 55% với hàng nhập khẩu Trung Quốc, trong khi Trung Quốc áp 30% thuế đối với hàng Mỹ.
Tuy nhiên, các vòng đàm phán tiếp theo hầu như không đạt được đột phá. Chuyến thăm Mỹ cuối tháng 8 của ông Lý Thành Cương – trưởng đoàn đàm phán thương mại Trung Quốc – cũng chỉ mang lại kết quả hạn chế.
Để tránh thuế quan cao, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc đã vận chuyển hàng sang nước thứ ba trước khi xuất sang Mỹ. Nhưng từ tháng 7, Washington đã áp mức thuế 40% với các lô hàng bị xác định là “chuyển tải”.
Các chuyên gia cảnh báo, động thái này có thể khiến xuất khẩu của Trung Quốc tiếp tục chịu áp lực trong những tháng tới.
Kinh tế Trung Quốc có tín hiệu nào tích cực?
Một khảo sát tư nhân do RatingDog thực hiện cho thấy hoạt động sản xuất của Trung Quốc trong tháng 8 vượt kỳ vọng, nhờ sự phục hồi đơn hàng xuất khẩu mới. Điều này cho thấy nhu cầu từ bên ngoài vẫn còn khá bền bỉ.
Trong tuần này, Trung Quốc sẽ công bố thêm hai chỉ số quan trọng là CPI (lạm phát tiêu dùng) và PPI (lạm phát giá sản xuất). Goldman Sachs dự báo PPI sẽ giảm 2,9% so với cùng kỳ, trong khi CPI dự kiến giảm nhẹ 0,2%.
