Xung đột Israel - Hezbollah: Thùng 'thuốc súng' đã bén lửa

Những cuộc tấn công qua lại ngày một dữ dội

Hezbollah và Israel đã giao tranh dữ dội trong những ngày gần đây, khi nhóm chiến binh Lebanon này bắn tên lửa vào sâu trong lãnh thổ miền Bắc Israel, còn quân đội Israel thì tiến hành hàng chục vụ không kích vào các địa điểm tại Lebanon mà họ cho rằng có sự hiện diện của Hezbollah, gây thiệt hại lớn về nhân mạng cho lực lượng này.

Nhân viên cứu hộ và lực lượng an ninh tập trung tại địa điểm xảy ra cuộc tấn công của Hezbollah vào Kiryat Bialik, miền bắc Israel. Ảnh: Wall Street Journal.

Khoảng 115 quả tên lửa và máy bay không người lái đã được bắn từ Lebanon vào Israel vào sáng Chủ Nhật, thông tin từ đài truyền hình quốc gia tại Tel Aviv cho biết. Hầu hết rocket đều bị chặn lại hoặc rơi xuống các khu vực trống trải, nhưng Hezbollah vẫn kịp bắn trúng 3 quả trực tiếp vào các cộng đồng người Israel, bao gồm 2 quả vào các tòa nhà dân cư ở thành phố Kiryat Bialik.

Các video lan truyền trực tuyến được quân đội Israel xác nhận cho thấy các phương tiện giao thông và tòa nhà bốc cháy. Lực lượng cứu nạn ở Kiryat Bialik cũng cho biết 4 người đã bị thương do trúng phải mảnh đạn. Trong khi đó, hãng tin Reuters cho hay, một số tòa nhà đã bị tấn công và hư hại nặng ở gần thành phố Haifa, cách không xa biên giới Israel - Lebanon. Tuy nhiên, không có báo cáo về trường hợp tử vong do người dân đã được kịp thời hướng dẫn lánh vào hầm trú bom và phòng an toàn.

Về phần mình, Hezbollah cho biết thêm họ cũng thực hiện một cuộc tấn công bằng tên lửa vào cơ sở sản xuất của Rafael Advanced Defense System - một trong những nhà phát triển hệ thống phòng không Iron Dome. Ngoài ra, lực lượng dân quân Lebanon này cũng bắn tên lửa vào căn cứ không quân Ramat David của Israel ở gần Haifa, cách biên giới Israel - Lebanon khoảng 25 km.

Trước đó, hàng chục máy bay chiến đấu của Israel đã tấn công miền Nam Lebanon vào đêm thứ Bảy và sáng Chủ nhật, trong một động thái mà Tel Aviv gọi là đánh phủ đầu vào các vị trí phóng tên lửa của lực lượng dân quân Lebanon. Quân đội Israel cho biết các cuộc không kích nhắm vào khoảng 290 mục tiêu, phá hủy hàng nghìn ống phóng rocket của Hezbollah.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant khẳng định nước này sẽ làm tất cả để đảm bảo an ninh ở biên giới phía bắc. Ảnh: Times of Israel.

Người dân trong khu vực cho biết đây là một trong những cuộc ném bom dữ dội nhất vào miền Nam Lebanon mà họ chứng kiến kể từ khi cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah lần này bắt đầu cách đây 11 tháng.

Đây cũng là cuộc không kích lớn thứ hai liên tiếp của Israel nhằm vào Hezbollah, sau khi không quân Israel ném bom một địa điểm ở ngoại ô Beirut vào ngày 20/9 khiến Ibrahim Aqil, một trong những chỉ huy cấp cao của lực lượng này thiệt mạng.

Ông Aqil, người mà Israel xem như nhân vật số hai của Hezbollah và là người lãnh đạo lực lượng biệt kích tinh nhuệ Radwan, đang cùng khoảng 10 chỉ huy cấp cao khác tập trung trong một hầm ngầm ở vùng ngoại ô phía Nam Beirut thì bị tấn công. Bộ Y tế Lebanon cho biết, ngoài ông Aqil còn có 14 người chết và 66 người bị thương trong cuộc không kích này của Israel.

Mục tiêu của Israel là đẩy lùi Hezbollah khỏi biên giới

Cái chết Ibrahim Aqil là một đòn giáng mạnh và là một thất bại an ninh lớn nữa đối với Hezbollah khi họ đang phải vật lộn để phục hồi tinh thần sau cuộc tấn công bí mật khiến các thiết bị điện tử cầm tay, từ máy nhắn tin cho tới bộ đàm, mà hàng nghìn thành viên của nhóm chiến binh này mang theo phát nổ gần như cùng lúc.

Hezbollah cho rằng Israel đứng đằng sau các vụ nổ này trong khi Tel Aviv vẫn im lặng trước mọi cáo buộc. Theo giới quan sát, dù Israel không xác nhận cũng chẳng phủ nhận sự liên quan nhưng khó có lực lượng nào, ngoài tình báo Israel, có đủ năng lực và động lực thực hiện một cuộc tấn công tinh vi trên diện rộng nhằm vào Hezbollah như vậy.

Một loạt đòn giáng vào đối thủ, bao gồm cả vụ giết hại các nhà lãnh đạo Hezbollah và Hamas gần đây, đã giúp khôi phục lại danh tiếng đáng sợ của quân đội và các cơ quan tình báo của Israel, đồng thời gieo rắc kinh hoàng lên các đối thủ của họ. Và, đang có một sự đồng thuận rộng rãi rằng, các vụ nổ thiết bị cầm tay của Hezbollah chính là tiếng pháo lệnh cho một chiến dịch quân sự toàn diện nhằm vào Hezbollah, với mục tiêu là buộc lực lượng dân quân Lebanon này phải dừng các cuộc tấn công vào miền Bắc Israel.

Mục tiêu kể trên cũng được xác nhận bởi Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant khi ông khẳng định Tel Aviv đã sẵn sàng cho “một giai đoạn mới của cuộc chiến” với Hezbollah và tuyên bố rằng Israel sẽ làm tất cả để người dân có thể trở về nhà ở phía Bắc, nơi họ đã phải đi sơ tán vì lo sợ các cuộc tấn công của Hezbollah.

“Đây là nhiệm vụ phải hoàn thành và chúng tôi sẽ sử dụng mọi thứ cần thiết để đạt được mục tiêu của mình”, ông Gallant nói với các chỉ huy không quân khi ra lệnh không kích những vị trí của Hezbollah.

Những cuộc tấn công của Israel cuối tuần qua cũng khẳng định quyết tâm của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, người cho đến nay vẫn tỏ ra sẵn sàng mở rộng các mục tiêu chiến tranh lên phía Bắc nếu điều đó giúp “đảm bảo an ninh lâu dài cho Israel”.

“Trong những ngày gần đây, chúng tôi đã giáng một loạt đòn vào Hezbollah mà họ không bao giờ tưởng tượng được”, ông Netanyahu cho biết trong một tuyên bố video cuối tuần qua. “Nếu Hezbollah chưa hiểu thông điệp, tôi hứa với các bạn, họ sẽ phải hiểu thông điệp”.

Phó Tổng Thư ký Hezbollah Naim Qassem tuyên bố tại đám tang của Chỉ huy quân sự Ibrahim Aqil rằng Hezbollah sẽ không lùi bước trước Israel. Ảnh: Sky News.

Một cuộc chiến toàn diện sắp xảy ra?

Đáp lại thông điệp cứng rắn của ông Netanyahu, Hezbollah cũng cho biết họ sẽ không lùi bước. Phó Tổng Thư ký Hezbollah, ông Naim Qassem phát biểu với hàng ngàn người ủng hộ đang tập trung tại đám tang của Ibrahim Aqil, vị chỉ huy quân sự bị thiệt mạng trong cuộc không kichs của Israel tuần trước tại Beirut: “Chúng ta đã bước vào một giai đoạn mới, có tên là trận chiến tính sổ không hồi kết”.

Nicholas Blanford, một thành viên cấp cao tại Chương trình Trung Đông của Hội đồng Đại Tây Dương, nhận định tuy Israel đã dồn Hezbollah vào chân tường với hy vọng lực lượng này sẽ nhượng bộ hoặc phải chấp nhận chiến tranh toàn diện nhưng Hezbollah sẽ không lùi bước.

“Họ muốn cho Israel thấy rằng chúng tôi không khuất phục”, ông Blanford - người cũng đã viết một cuốn sách về Hezbollah, cho biết. “Thông điệp đáp trả của Hezbollah là ‘các người có thể tìm thấy những chỉ huy hàng đầu của chúng tôi, có thể hạ gục chúng tôi từng người một, nhưng chúng tôi mạnh hơn nhiều so với một chỉ huy riêng lẻ và chúng tôi sẽ tiếp tục đấu tranh cho đến khi cuộc chiến ở Gaza kết thúc’. Sau hàng chục năm xung đột với Israel, lực lượng này không dễ bị khuất phục chỉ bằng một vài đòn giáng như vậy”.

Thái độ cứng rắn từ hai phía đang khiến nguy cơ về một cuộc chiến tranh toàn diện giữa Israel và Hezbollah hiện hữu hơn bao giờ hết. Điều phối viên đặc biệt của Liên hợp quốc tại Lebanon Jeanine Hennis-Plasscharet cho biết trong một bài đăng trên mạng xã hội X rằng “khu vực đang bên bờ vực của một thảm họa sắp xảy ra”.

Về phần mình, Israel cũng đang chuẩn bị cho một cuộc chiến dữ dội hơn. Bộ Y tế Israel đã chỉ đạo các bệnh viện ở phía Bắc đất nước chuyển dần các hoạt động tới những các cơ sở được bảo vệ an toàn, còn người quản lý ngân hàng máu quốc gia Israel cũng kêu gọi người dân tăng cường hiến máu. Một số bệnh viện, như Rambam Health Care Campus của Haifa, đã xây dựng các cơ sở ngầm hoàn chỉnh để chuẩn bị cho một cuộc chiến, sau khi trải nghiệm cường độ dữ dội của các cuộc không kích trong cuộc chiến năm 2006 của Israel và Hezbollah.

Hiện tại, cộng đồng quốc tế cũng đang kêu gọi các bên hạ nhiệt để tránh một cuộc chiến lan rộng tại Trung Đông. Theo báo Politico, Mỹ đang đàm phán với Israel và các đồng minh khu vực của nước này để cố gắng ngăn chặn một cuộc đối đầu trực tiếp giữa hai bên. “Chúng tôi vẫn tin rằng vẫn còn thời gian và không gian cho một giải pháp ngoại giao”, người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ John Kirby nói. “Chiến tranh không phải là điều không thể tránh khỏi và chúng tôi sẽ tiếp tục làm mọi thứ có thể để cố gắng ngăn chặn nó”.

Nữ quân nhân Israel hỗ trợ chuyển các giường bệnh xuống hầm ngầm tại một bệnh viện ở thành phố Haifa, gần biên giới với Lebanon. Ảnh: Times of Israel.

Hiện chưa rõ những nỗ lực của Mỹ có đem lại tác dụng gì không. Nhưng, theo Lina Khatib - nhà phân tích tại Chatham House, một viện nghiên cứu về các vấn đề quốc tế ở London, thì đây không phải thời điểm thích hợp để Hezbollah bước vào một cuộc xung đột quân sự toàn diện. Chiến tranh với Israel, nếu nổ ra, có thể đẩy Hezbollah vào khủng hoảng khi mà người dân Lebanon, vốn đã chịu quá nhiều khó khăn kinh tế, có thể quay lưng lại với lực lượng này.

Vì thế, bà Lina Khatib nhận định rằng trong bối cảnh Israel đang tăng cường sức ép lên Hezbollah thông qua chiến tranh hỗn hợp, lực lượng dân quân Lebanon này vẫn sẽ tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công hạn chế vào Israel nhằm tránh tỏ ra thừa nhận thất bại, trong khi chờ một lý do hợp lý để xuống thang.

“Nếu Hezbollah nhận thấy mình phải đối mặt với một mối đe dọa hiện hữu mà họ không thể vượt qua bằng khả năng quân sự, họ sẽ tạo ra một câu chuyện giữ thể diện để bào chữa cho việc dừng các cuộc tấn công vào miền Bắc Israel”, bà Khatib nói. “Vì thế, một cuộc tấn công trên bộ của Israel vào Lebanon sẽ là món quà cho Hezbollah”.

Nguyễn Khánh