Xung quanh cái chết của nhà sáng lập nhóm Mũ bảo hiểm trắng ở Syria

Một nhà ngoại giao nói với Reuters rằng ông Le Mesurier được phát hiện đã chết gần căn hộ của ông này ở khu phố Beyo Beylu, trung tâm Istabul. Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, ông Le Mesurier đã được tìm thấy trong tình trạng gãy xương ở đầu và chân gần khu căn hộ vào sáng 11-11 và dường như đã rơi từ ban công của một trong những căn hộ.

Một phát ngôn viên của tổ chức Mũ bảo hiểm trắng (hay còn gọi là Nhóm bảo vệ dân sự Syria) đã xác nhận thông tin về cái chết của ông James Le Mesurier. Cuối ngày 11-11, trang Twitter của nhóm này đã chia buồn cùng người thân của người sáng lập cũng như ca ngợi những nỗ lực trong công tác nhân đạo của ông Le Mesurier.

Hoạt động nhân đạo giữa vùng chiến sự

Cựu sĩ quan quân đội Anh Le Mesurier đã thành lập Đội Cứu hộ Mayday, một nhóm phi lợi nhuận đã huấn luyện và lập ra Mũ bảo hiểm trắng. Nhóm này gồm hơn 3.000 tình nguyện viên, hoạt động bên trong các khu vực do phe đối lập ở Syria kiểm soát và được cho là đã cứu sống hàng nghìn nạn nhân của các cuộc không kích của Nga và Syria.

Thành viên của Mũ bảo hiểm trắng thường kịp thời có mặt tại hiện trường các vụ đánh bom để cố gắng giải cứu những người bị thương khỏi đống đổ nát. Họ cũng đã giúp ghi lại các tội ác chiến tranh, bao gồm cả việc sử dụng vũ khí hóa học. Nhóm này tiếp tục hoạt động tại Idlib, lãnh thổ cuối cùng do phiến quân nắm giữ và giao tranh vẫn tiếp diễn tại đây khiến 3 tình nguyện viên của nhóm đã bị thương trong vụ pháo kích vào tuần trước. Mũ bảo hiểm trắng đã nhiều lần được đề cử giải Nobel hòa bình và một bộ phim tài liệu về nhóm đã giành giải Oscar năm 2017.

Theo Guardian, các nhà tài trợ của nhóm hiện bao gồm Chính phủ Anh và Đức. Chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã đóng băng nguồn tài trợ vốn chiếm khoảng 1/3 quỹ nói trên mà không có lời giải thích công khai vào đầu năm 2018, nhưng Mỹ đã nối lại viện trợ tài chính vào tháng trước trong bối cảnh bị chỉ trích về quyết định rút quân khỏi vùng Đông Bắc Syria.

Chủ đề của các thuyết âm mưu

Văn phòng Thống đốc Istanbul cho biết họ đã bắt đầu một cuộc điều tra trên diện rộng về cái chết của ông Le Mesurier. Báo Sözcü của Thổ Nhĩ Kỳ, trích dẫn lời vợ ông Le Mesurier nói rằng ông này đã uống thuốc để điều trị trầm cảm. Bởi vậy, cuộc điều tra của cảnh sát có tính đến khả năng nạn nhân tự tử.

Cái chết có nhiều điều chưa sáng tỏ của ông Le Mesurier đã lập tức trở thành chủ đề bàn tán của các thuyết âm mưu. Và như thường lệ, những cái chết không giải thích được liên quan đến Anh quốc bằng cách nào đó đều có sự liên tưởng đến các tổ chức mờ ám của Nga. Biên tập viên Ngoại giao của Đài BBC Mark Urban cho rằng nạn nhân - một cựu đặc vụ MI6, có thể đã bị sát hại, dựa trên căn cứ là “một đồng nghiệp cũ” nói với anh ta.

Nhưng cũng phải nói rằng, trong khi những người tự do ca ngợi công lao của nhóm Mũ bảo hiểm trắng, có một vài quan điểm trái ngược, trong đó có cựu thanh tra vũ khí Mỹ Scott Ritter. Ông này viết năm 2016: “Mũ bảo hiểm trắng thực hiện chức năng như một trợ thủ tuyên truyền hiệu quả cho phong trào chống Chính phủ Syria… Với sự huấn luyện, trang bị và duy trì hậu cần được các chính phủ phương Tây bảo trợ độc quyền (chủ yếu là Mỹ và Vương quốc Anh), Mũ bảo hiểm trắng giống như một đài tuyên truyền cho họ”.

Dù chưa biết sự thật cuối cùng nhưng một điều ai cũng có thể nhận thấy là thông qua công việc và mối liên hệ của mình, ông Le Mesurier là một người chắc chắn biết rất nhiều chuyện, có thể là về Nga, Anh, Mỹ và về sự can dự của phương Tây vào chiến trường Syria. Vì vậy, một giả thuyết nêu ra rằng chính vì biết nhiều mà Le Mesurier mất mạng. Hoặc một giả thuyết đơn giản hơn, ông này chỉ đơn giản là ngã từ ban công căn hộ của mình trong một khoảnh khắc mất phương hướng vào giữa đêm.

Yến Chi (Theo Guardian/RT)