Ý nghĩa của Mariupol khiến trận chiến ở đây khốc liệt

Khi quân đội Nga chuẩn bị triển khai hoạt động quân sự ở miền Đông Ukraine, hàng nghìn binh sĩ khác vẫn đang bao vây Mariupol ở phía đông nam, trong một trận chiến kéo dài nhằm đánh bật lực lượng Ukraine khỏi thành phố cảng chiến lược.

Thế nhưng, lực lượng bảo vệ Ukraine dường như đã làm Moscow “thất vọng" khi cầm chân lực lượng Nga suốt 7 tuần tại đây.

Trong bối cảnh đó, một số nhà phân tích nhận định những khó khăn trong việc chiếm thành phố có thể khiến các lực lượng Nga trở nên “mạnh tay" hơn trong chiến thuật bao vây, theo Wall Street Journal.

Thành trì cuối cùng ở Mariupol

Thành phố Mariupol, nơi sinh sống của khoảng 400.000 dân, với nhiều khu công nghiệp và bến cảng trên biển Azov, đang diễn ra các cuộc giao tranh giữa lực lượng Nga - Ukraine.

Trong khi nhiều người đã được sơ tán qua các hành lang nhân đạo, hàng nghìn dân thường được cho là vẫn đang mắc kẹt ở đây mà không có thức ăn, điện nước đầy đủ.

TASS dẫn lời Đại tá Mikhail Mizintsev, người đứng đầu Trung tâm Quản lý Quốc phòng Quốc gia Nga, cho biết lực lượng vũ trang nước này đã mở ra 3 hành lang nhân đạo gần nhà máy Azovstal cho phép người dân sơ tán.

Khói bốc lên từ nhà máy thép Azovstal và các tòa nhà bị hư hại trong giao tranh ở Mariupol, Ukraine. Ảnh: Reuters.

Phía Ukraine cho hay trong những ngày gần đây, các lực lượng Nga đã tận dụng ưu thế trên không và sử dụng máy bay ném bom tầm xa để tấn công thành phố.

Hôm 16/4, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố việc Nga không ngừng tấn công thành phố Mariupol sẽ khiến các cuộc đàm phán ngoại giao tiếp theo đi vào ngõ cụt.

Các nhà phân tích quân sự cho biết lực lượng Ukraine ở Mariupol đã chống trả bằng cách rút lui đến nhà máy thép Azovstal. Đây là nơi có hầm trú bom hạt nhân dưới lòng đất, cùng nguồn cung cấp năng lượng và mạng lưới đường hầm. Cấu trúc nhà máy được gia cố cho phép lực lượng Ukraine di chuyển và tránh xung đột trực tiếp với Nga trong các cuộc giao tranh.

Theo một nhà phân tích quân sự Nga giấu tên, các cơ sở dưới lòng đất ở rìa phía đông trung tâm thành phố được che chắn bởi hàng tấn bê tông cốt thép có thể dày tới vài m. Bên trong là giường và nguồn cung cấp thực phẩm có khả năng đã được dự trữ để chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh hạt nhân.

Người này cho biết thêm mặc dù vượt trội hơn hẳn về quân số và hỏa lực, Nga sẽ phải vật lộn để đánh bật quân phòng thủ Ukraine tại đây.

Các nhà phân tích phương Tây cũng tin rằng lực lượng Ukraine đã được cung cấp lương thực và đạn dược trước khi cuộc chiến bắt đầu vào ngày 24/2. Vì vậy họ cho rằng Ukraine có thể tiếp tục cầm chân Nga.

“Các chỉ huy Nga sẽ phải bận tâm khi muốn chiếm được hoàn toàn Mariupol”, Thiếu tướng Không quân Anh Mick Smeath, tùy viên quân sự Anh tại Washington, cho biết.

Một người lính Ukraine ở Mariupol, Ukraine. Ảnh: AP.

“Sự phản kháng đáng lo ngại của Ukraine đã đặt lực lượng Nga vào thử thách, đồng thời chuyển hướng điều động binh sĩ và các trang thiết bị quân sự, làm chậm bước tiến của Nga ở những nơi khác”, ông nói thêm.

Bộ Quốc phòng Ukraine cuối tuần trước chia sẻ họ đang điều tra sau khi có báo cáo cho biết các đơn vị thuộc lực lượng hải quân Nga đang chuẩn bị một cuộc tấn công vào Mariupol.

Lầu Năm Góc không thể xác nhận thông tin này nhưng Nga hiện có ít nhất một tàu đổ bộ ở biển Azov, gần Mariupol, trong khi một số tàu khác ở biển Đen. Chuyên gia quân sự Nga cho biết Moscow đã điều khoảng 10.000 binh sĩ để chiếm Mariupol.

Nhiều nhà phân tích nhận định ngay cả khi Nga có thể tuyên bố chiến thắng ở Marupol, Moscow vẫn cần phải để lại một số quân ở đây để kiểm soát thành phố và trấn áp các cuộc kháng cự.

Biểu tượng lớn

Nhiều nhà phân tích quân sự tin rằng với nguồn lực mà Nga đổ vào cuộc giao tranh ở Mariupol, nước này cuối cùng vẫn sẽ chiếm được thành phố cảng.

“Nga có đủ nguồn lực để chiếm lấy thành phố, miễn là họ sẵn sàng trả giá", Dylan Lee Lehrke, nhà phân tích hàng đầu của công ty tư vấn tình báo Janes cho biết. “Vấn đề là thời gian và thương vong".

Cả Nga và Ukraine đều đang cố giành quyền kiểm soát Mariupol bởi nơi đây có vị trí chiến lược quan trọng. Thành phố là cửa ngõ xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine - lương thực mà nhiều quốc gia khác dựa vào.

Cảng, nhà máy thép rộng lớn và các cơ sở công nghiệp khác cũng giúp Mariupol trở thành đầu tàu kinh tế của Ukraine trước khi xung đột nổ ra. Vì vậy, nơi đây có thể là “giải thưởng" cho bất cứ bên nào kiểm soát khi chiến sự lắng xuống.

Bên cạnh đó, việc giành được quyền kiểm soát Mariupol sẽ cho phép Nga thiết lập cầu nối trên bộ từ Crimea trên biển Đen đến Luhansk ở vùng Donbas phía đông.

Nga có thể thiết lập cầu nối trên bộ giữa bán đảo Crimea với khu vực ly khai ở miền Đông Ukraine. Đồ họa: Wall Street Journal

Ngoài ra, một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ hôm 18/4 cho biết điều này cũng giúp Nga “giải phóng” gần 10 tiểu đoàn tác chiến, để tập trung quân ở những nơi khác tại miền Đông Ukraine. Mỗi tiểu đoàn thường từ 700-900 binh sĩ.

Đối với Điện Kremlin, nó có thể là một chiến thắng mang tính biểu tượng để “chào sân” vào Ngày Chiến thắng 9/5 - sự kiện kỷ niệm thất bại của Đức Quốc xã năm 1945. Nga thường tổ chức một cuộc diễu hành quân sự lớn ở Moscow vào ngày này.

“Đó là biểu tượng của sự thành công, chiến thắng quân sự lớn đầu tiên ở một thành phố lớn”, Igor Korotchenko, một đại tá dự bị trong quân đội Nga và là biên tập viên của tạp chí National Defense, cho biết.

Ông Aleksandr Yushchenko, nghị sĩ Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga, gần đây nói rằng mặc dù việc kiểm soát Mariupol sẽ rất quan trọng, nhưng phần thưởng lớn hơn là “giải phóng Donbas”, khu vực thành phố cảng tọa lạc.

Giới chức Nga từng cho biết mục tiêu họ là đạt được hòa bình ở khu vực Donbas bị tàn phá do giao tranh trong suốt nhiều năm, chứ không phải chiếm đoạt các vùng đất của Ukraine, theo TASS.

Minh An