Y tế - Sức khỏe Y tế - Sức khỏe Gia tăng nỗi lo HIV/AIDS ở nhóm đồng tính nam - Bài 1: 'Chợ tình' trên mạng
Theo nhận định của Khoa Phòng chống (PC) HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh, trước đây, nguyên nhân lây nhiễm 'H' phần lớn là do quan hệ tình dục, tiêm chích ma túy; gần đây, tỷ lệ này đang gia tăng ở giới đồng tính nam (MSM- Men who have sex with men).
Click chuột là có "bạn tình"
Mới đây, qua hỗ trợ của người bạn công tác tại Khoa PC HIV/AIDS tôi hẹn gặp S. (20 tuổi, sinh viên ở Trường đại học Y dược Huế) thuộc diện MSM tại quán cà phê ở phố Phan Đình Phùng, TP. Huế. S. bảnh bao, áo trắng quần tây rất "chuẩn men". Sau những lời chào hỏi thân thiện, S. vui vẻ cùng tôi trao đổi về vấn đề tình yêu và câu chuyện buồn liên quan đến "H" của giới trẻ. S thực tình, từ ngày vào đại học, tâm lý và ý niệm sống của bạn khác hẳn, ngay cả bố mẹ S. cũng không nhận ra.
Hiện nay ngoài các giờ học, S. chạy bàn ở các quán cà phê, nhà hàng ở phố tây và thích giao lưu với bạn bè trên mạng xã hội để cuộc sống thú vị. Khi đề cập chuyện tình yêu, S. nói: "Dù ở môi trường nào, có duyên thì trao nhau vì tình yêu đâu có tội". S. còn khoe, qua một năm sống học tập ở Huế, bạn đã quen không dưới 10 mối tình và chuyện "đi quá" tình bạn là bình thường vì hai bên cùng tự nguyện.
Nửa đùa nửa thật, tôi hỏi kinh nghiệm, S. cười và chia sẻ nhiều thông tin và không quên lời dặn: "Anh vào đó, muốn tình có tình, muốn bạn cũng không khó".
Tôi vào địa chỉ Blued, một ứng dụng trên mạng xã hội dành cho giới MSM, như lời S. giới thiệu, chưa đến một phút đã có một nickname TTI vào làm quen. Sau vài lời chào hỏi xã giao, nickname TTI. đề nghị yêu, tôi phải "chuyển" đề tài trao đổi về đời sống, công việc. Vừa kết thúc chuyện trò với TTI, một nickname khác chào tôi với giọng ngọt ngào rồi xin lý lịch, địa chỉ, tuổi tác, công việc... và không quên ngỏ ý xin xem "mặt" để hẹn hò.
Bạn tôi công tác ở Khoa PC HIV/AIDS tỉnh chia sẻ, với công nghệ thông tin ngày càng phát triển, việc liên lạc giữa những MSM diễn ra dễ dàng và phổ biến. Hiện, trên các mạng xã hội có nhiều ứng dụng tìm kiếm bạn dành cho giới MSM để giúp họ kết nối, trao đổi thông tin. Nhiều trường hợp có nhu cầu tìm bạn để chia sẻ công việc học hành, nhưng không ít trường hợp sử dụng các ứng dụng trên với mục đích “thả thính”, tìm kiếm bạn tình, yêu đương.
Theo quan sát, khi vào địa chỉ Blued, phần lớn giới MSM chẳng ngại ngần khi trao đổi các thông tin trên mạng liên quan các nội dung về giới tính, tình dục...
MSM nhiễm HIV ngày càng trẻ hóa
Việc kết bạn, quan hệ tình dục khá dễ dãi trong giới MSM khiến nhiều trường hợp đối mặt với nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục, như HIV/AIDS, lậu, giang mai, mào gà... Hiện, nhóm nguy cơ lây nhiễm "H" cao nhất thuộc về đối tượng MSM.
Tại Thừa Thiên Huế, từ đầu năm 2019 đến nay, có gần 100 ca "H" nhiễm mới; trong đó, 20 trường hợp ở MSM và lũy kế đến nay có 38 trường hợp MSM đang được tư vấn điều trị tại Khoa PC HIV/AIDS-CDC tỉnh. Đây mới chỉ là "bề nổi của tảng băng chìm". Quan ngại hơn, phần lớn nhiễm "H" đều là sinh viên ở các trường đại học.
Lý giải về tình hình gia tăng nhiễm "H" trong giới MSM, qua tìm hiểu có nhiều lý do. Các bác sĩ tại Phòng khám chuyên khoa và Điều trị nghiện chất - CDC tỉnh diễn giải, dễ thấy nhất là giới MSM có nhiều bạn tình. Một số MSM có quan niệm khi đã “yêu”, đã "thích”, thì tin tưởng nhau, ít khi dùng biện pháp bảo vệ. Hơn nữa MSM dùng chung bạn tình thường không rõ về cuộc sống cũng như sức khỏe của đối phương, mà chỉ quan tâm tìm sự đồng cảm khi chung giới, bởi khi đó họ được sống với bản chất thật mà không có sự gò bó hay nhìn nhận, đánh giá, phán xét của người khác. Đó cũng là nguyên nhân khiến cho tình trạng nhiễm "H" đối với người MSM có nguy cơ tăng cao.
Bác sĩ Nguyễn Lê Tâm, Trưởng khoa PC HIV/AIDS, CDC tỉnh cho biết, điều đáng lo ngại là khả năng lây nhiễm trên nhóm này cao hơn các nhóm đối tượng khác do hành vi tình dục “khác biệt”. Họ quan hệ qua đường hậu môn, nếu không sử dụng bao cao su, chất bôi trơn... sẽ mang đến khả năng lây nhiễm HIV rất cao.
Bạn NVQ. (22 tuổi, ở Phú Lộc) thuộc hệ MSM khá điển trai. Q. làm nghề pha chế thức uống ở một quán bar tại TP. Đà Nẵng nhiều năm nay. Chẳng rõ lối sống của Q. thế nào, nhưng vừa qua sức khỏe của em giảm sút, tiều tụy. Khi trở về quê, được cán bộ chuyên trách vận động đến xét nghiệm tại Khoa PC HIV/AIDS tỉnh mới biết bản thân nhiễm "H". Đáng buồn, chỉ 2 tháng sau khi phát hiện bệnh, Q. mất trong sự ngỡ ngàng của người thân và các y, bác sĩ tại Khoa PC HIV/AIDS. Trước đó, những ngày đầu đến can thiệp giảm tác hại HIV tại khoa, Q. thổ lộ: "Khi dính "H", em rất sốc và buồn. Chỉ vì thiếu kiến thức phòng bệnh cho bản thân mà mắc căn bệnh không dám chia sẻ với gia đình, thậm chí là bố mẹ".
Hay, trong 20 trường hợp MSM nhiễm HIV mới đây là LHH., chưa đến 20 tuổi, quê ở Bình Định, đang theo học tại một trường đại học ở Huế. Nhìn bên ngoài H. khỏe mạnh, điển trai. Sau khi được nhóm MSM, Khoa PC HIV/AIDS tư vấn và xét nghiệm, H. mới biết mình dương tính với "H".
Bài, ảnh: Minh Trường
Bài 2: Ngăn chặn lây nhiễm