Y tế tư nhân bứt phá mạnh nhờ đầu tư công nghệ và chuyển đổi số
Trong bối cảnh hệ thống y tế Việt Nam không ngừng phát triển, những năm gần đây chứng kiến sự bứt phá mạnh mẽ của khối bệnh viện tư nhân, không chỉ về quy mô mà còn ở năng lực chuyên môn, cơ sở vật chất và đặc biệt là chuyển đổi số. Nhiều đơn vị đã cho thấy tiềm lực vững vàng, sẵn sàng đồng hành với hệ thống y tế công trong chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Công nghệ là nền tảng
Tại Tọa đàm: “Đổi mới, sáng tạo trong lĩnh vực dược phẩm, y tế: Đột phá chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân” do Báo Tài chính - Đầu tư vừa tổ chức, ông Lê Xuân Tân, Tổng giám đốc CTCP Tập đoàn Bệnh viện TNH cho biết, chuyển đổi số là nhiệm vụ sống còn, đặc biệt với bệnh viện tư nếu muốn cạnh tranh với bệnh viện công.

Các đại biểu tham dự Tọa đàm Báo Tài chính - Đầu tư.
Hiện nay, TNH đã hoàn thành bệnh án điện tử toàn hệ thống trước thời hạn Thủ tướng Chính phủ đề ra (30/9), đồng thời triển khai các hệ thống quản lý hiện đại như HIS, LIS, PACS, giúp kết nối chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm, dữ liệu bệnh nhân liên thông nhanh chóng. “Buổi sáng chúng tôi có thể tiếp nhận hàng nghìn lượt khám nhưng không ai phải chờ đến chiều”, ông Tân khẳng định.
Không chỉ đầu tư vào công nghệ lõi, TNH đang ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong hoạt động khám chữa bệnh. Bệnh viện đã thử nghiệm giải pháp AI ghi nhận lời đối thoại giữa bác sĩ và bệnh nhân, từ đó tự động tích hợp kết quả xét nghiệm, hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán nhanh hơn và chính xác hơn. “Tới đây, chúng tôi sẽ xây dựng phần mềm nhận diện khuôn mặt nhân viên và bệnh nhân để nâng cao an ninh và tiết kiệm thời gian chấm công, check-in”, ông Tân nói.
Với tầm nhìn đến năm 2030, TNH đặt mục tiêu phát triển 10 bệnh viện với 2.000 giường bệnh, phủ rộng khắp các vùng từ miền núi, trung du đến đô thị lớn. “Chúng tôi đầu tư chắc từng bước, làm tốt một bệnh viện rồi mới làm tiếp. Đây là cuộc chơi dài hơi nhưng đầy cơ hội”, lãnh đạo TNH nêu.
Được biết, hệ thống TNH đã hoạt động được 10 năm với 3 cơ sở hiện hữu là 2 bệnh viện tại Thái Nguyên và 1 bệnh viện ở Bắc Giang (nay là Bắc Ninh). Dự kiến cuối năm nay, bệnh viện thứ tư tại Lạng Sơn sẽ chính thức đi vào hoạt động, nâng tổng số giường bệnh của tập đoàn lên khoảng 800.
TNH đầu tư mạnh vào cơ sở vật chất, với hệ thống phòng điều trị và giường bệnh đạt tiêu chuẩn tương đương khách sạn 4 sao. Trang thiết bị y tế hiện đại bao gồm: máy chụp cộng hưởng từ (MRI), máy chụp cắt lớp (CT), hệ thống nội soi phát hiện ung thư sớm, đặc biệt là hệ thống xét nghiệm đạt chuẩn ISO 15189 phiên bản 2022 - phiên bản mới nhất hiện nay.
Về nhân lực, bệnh viện chú trọng tuyển chọn đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng, hộ sinh và kỹ thuật viên có trình độ chuyên môn cao, đồng thời đề cao thái độ phục vụ chuyên nghiệp, tận tâm với người bệnh. Nhờ đó, hệ thống TNH hiện đang tiếp nhận khoảng 2.000 lượt khám mỗi ngày trên toàn hệ thống. Riêng Bệnh viện Quốc tế TNH Thái Nguyên là đơn vị có lượt khám bệnh cao nhất toàn tỉnh.
Tại Hệ thống Y tế Melatec, ông Bùi Lê Hà, Giám đốc Trung tâm chuyển đổi số, Bệnh viện Đa khoa Medlatec cũng nhấn mạnh rằng công nghệ là nền tảng không thể thiếu. Melatec hiện có mặt ở tất cả các tỉnh thành, với 1 bệnh viện đa khoa, 41 phòng khám và 100 điểm lấy mẫu xét nghiệm trên toàn quốc. “Nếu không đầu tư mạnh vào công nghệ thì không thể vận hành được hệ thống lớn như vậy”, ông Hà khẳng định.
Melatec chọn ba trụ cột để phát triển: chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm và nâng cao trải nghiệm số cho người bệnh. Các hệ thống quản trị như HIS, LIS, PACS đều do kỹ sư nội bộ tự xây dựng - “make by Melatec”, giúp làm chủ hoàn toàn công nghệ lõi. Bên cạnh đó là hệ thống phân tích hành vi khách hàng (CRM, CDP), ứng dụng đặt lịch khám - theo dõi hồ sơ sức khỏe cho người bệnh (“My Melatec”) và ứng dụng dành riêng cho bác sĩ (“Doctor Melatec”).
Melatec cũng đẩy mạnh dịch vụ tại nhà như xét nghiệm, khám bác sỹ gia đình, giúp người dân giảm thiểu thời gian đi lại, đặc biệt phù hợp với người cao tuổi hoặc người bận rộn.
Nhờ ứng dụng công nghệ sâu rộng, thời gian chờ khám và trả kết quả tại Medlatec giảm xuống chỉ còn 30% so với trước đây. Dịch vụ X-quang trả kết quả trong vòng 30 phút, các xét nghiệm khác đều có trong ngày. Tỷ lệ hài lòng của khách hàng đạt tới 90%.
“Chúng tôi chứng minh rằng công nghệ không làm tăng chi phí cho người bệnh mà ngược lại, giúp tiết kiệm thời gian, thuận tiện hơn rất nhiều”, ông Hà nói.
Giải bài toán chi phí đầu tư ban đầu
Đều khẳng định công nghệ là yếu tố tiên quyết để thúc đẩy sự phát triển song cả hai đơn vị đều thừa nhận, chuyển đổi số ban đầu rất tốn kém. “Khó nhất là chứng minh hiệu quả về mặt kinh tế”, ông Hà nói.
Melatec chọn cách thay đổi quy trình vận hành trước, sau đó mới tiến hành số hóa nhằm tránh sửa đi sửa lại. Mọi thay đổi đều được thử nghiệm tại một cơ sở trước, nếu thành công mới nhân rộng. Medlatec coi chuyển đổi số là chuyện của cả tổ chức, không phải việc riêng của bộ phận công nghệ thông tin.
Tại TNH, ông Lê Xuân Tân cho biết bệnh viện đã chủ động “trấn an” cổ đông rằng đầu tư y tế là đầu tư lâu dài, năm đầu có thể không có lãi, nhưng các năm sau sẽ có thể đạt lợi nhuận 30%.
“Bệnh viện tư phải hơn bệnh viện công ở công nghệ, thiết bị, cơ sở vật chất và quan trọng nhất là thái độ phục vụ. Đó là điều làm nên sự khác biệt”, ông Tân chia sẻ. Dù chi phí đầu tư ban đầu cao, nhưng các công nghệ như bệnh án điện tử, trung tâm chẩn đoán hình ảnh liên thông… đều sẽ giúp giảm chi phí vận hành trong dài hạn.
Tuy nhiên, lãnh đạo hai hệ thống đều cho rằng còn nhiều vướng mắc khiến quá trình chuyển đổi số trong y tế tư nhân chưa phát huy hết tiềm năng.
“Chúng ta nói nhiều về bệnh án điện tử nhưng đến nay Bảo hiểm y tế ở một số địa phương vẫn không chấp nhận chi trả nếu không có phim in. Trong khi chúng tôi đã đầu tư hệ thống PACS không in phim nữa để tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường”, ông Tân nêu vấn đề.
Ông Hà thì chia sẻ khó khăn trong việc thiếu quy chuẩn liên thông dữ liệu y tế và pháp lý liên quan đến AI. “Chúng tôi đang làm nhưng không biết liệu có đúng hay không. Nếu sau này có quy định khác thì lại phải sửa, rất tốn kém”. Ông đề xuất Nhà nước sớm có hướng dẫn cụ thể về chuyển đổi số y tế, nhất là y tế từ xa, bệnh viện số, sử dụng AI trong khám chữa bệnh. Đồng thời, cần chính sách đào tạo nhân sự “lai” giữa công nghệ và y tế, nhằm giúp hai lĩnh vực “chung một tiếng nói”.
Ngoài ra, một đề xuất đáng chú ý là cần có trung tâm dữ liệu cấp tỉnh hoặc quốc gia, đủ sức lưu trữ bệnh án điện tử và các hệ thống số hóa của các bệnh viện, nhất là các bệnh viện tư nhân chưa đủ nguồn lực xây dựng hệ thống lưu trữ lớn.
Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, bệnh viện tư muốn tồn tại và phát triển buộc phải đầu tư công nghệ. Nhưng đây không chỉ là cuộc đua trang thiết bị, mà là chuyển đổi toàn diện từ tư duy lãnh đạo đến hành động cụ thể của từng nhân sự. Sự đồng thuận nội bộ, chính sách pháp lý rõ ràng và chiến lược dài hơi chính là những yếu tố quyết định thành bại.
Như ông Tân khẳng định, thế giới làm được thì chúng ta cũng làm được. Quan trọng là phải dám đi, đi chắc từng bước và đặt lợi ích người bệnh làm trung tâm. Và trong hành trình đó, chuyển đổi số không phải là chi phí, mà là khoản đầu tư thiết yếu cho tương lai.