Yamal – Vùng đất của người Nenets, những người chăn tuần lộc du mục cuối cùng trên thế giới

Người Nenets - những người chăn tuần lộc du mục cuối cùng trên thế giới

Nhiều thế kỷ trước, hàng trăm bộ lạc du mục đã lang thang khắp các khu vực rộng lớn trên hành tinh nhưng đến nay, văn hóa du mục đang nhanh chóng biến mất. Có lẽ bởi vì những người du mục Nenets (còn được gọi là Samoyed) vẫn bị cô lập với thế giới hiện đại ở một trong những môi trường khắc nghiệt nhất trên trái đất. Họ vẫn nằm trong số những nhóm dân tộc cuối cùng vẫn còn thực hiện lối sống du mục hoàn toàn.

Với dân số hơn 41.000 người, người Nenets là một trong những nhóm bản địa lớn nhất ở Bắc Siberia và phần lớn sống ở Yamal. Những người Nenets chăn tuần lộc nổi tiếng vì có những con đường di cư dài nhất trên trái đất hoàn toàn dựa vào những chiếc xe trượt bằng gỗ để vận chuyển trên tuyết dày và những con sông đóng băng ở Bắc Cực.

Tôn giáo và tín ngưỡng của người Nenets

Các quan niệm và phong tục tôn giáo truyền thống của người Nenets nằm trong định nghĩa chung của đạo shaman Siberia. Các pháp sư là những người trung gian chính giữa con người và linh hồn. Thần tượng sau này được tượng trưng bằng các tượng gỗ nhân hình trong đó có rất nhiều tượng được tập hợp ở những nơi linh thiêng của người Nenets.

Trong vài thế kỷ qua, các quan niệm tôn giáo truyền thống đã bị trộn lẫn với các yếu tố có nguồn gốc Cơ đốc giáo và các nhân vật từ các đền thờ Chính thống giáo đặc biệt là Nikolai Chudotvorets hoặc Mikulay ở Nenets. Ngày nay, thế giới quan của shaman giáo dường như đã biến mất phần lớn theo ý thức hệ duy vật chính thống.

Văn hóa Nenets

Đối với người Nenets, tuần lộc là một trong số ít loài động vật có khả năng sống sót trong điều kiện khắc nghiệt ở vùng xa phía bắc Siberia. Tuần lộc được sử dụng để vận chuyển, quần áo, xây dựng, sữa, thịt, máu và chất béo. Là một trong số ít nguồn thực phẩm có sẵn, người Nenets dựa vào thịt tuần lộc để tự cung tự cấp quanh năm.

Người Nenets mặc quần áo làm từ lông tuần lộc được khâu lại với nhau bằng gân tuần lộc và sống trong những chiếc lều hình nón làm từ xương và da tuần lộc được gọi là chums.

Trong khi người Nenets đấu tranh để giữ cho nền văn hóa của họ tồn tại trước áp lực ngày càng tăng của biến đổi khí hậu và công nghiệp hóa thì du lịch sinh thái mang lại tia hy vọng rằng những người chăn nuôi tuần lộc du mục cuối cùng trên thế giới có thể giữ vững truyền thống của họ trong một vài thế hệ tiếp theo.

Homestay với Nenets

Thực sự chỉ có một lý do duy nhất khiến khách du lịch nước ngoài dũng cảm với thời gian du lịch kéo dài và điều kiện leo núi đáng sợ đang chờ đợi họ ở Yamal là để quan sát và tham gia vào một cách sống được giữ gìn trong khoảng 2.000 năm.

Không có khách sạn, không có cửa hàng, không có thông tin liên lạc hiện đại và rất ít nơi để tìm nơi trú ẩn khỏi các yếu tố, cách duy nhất để đến thăm vùng Bắc Cực của Yamal và dãy núi Polar Ural là ở lại với người Nenets trong các trại du mục của họ. Toàn bộ ý tưởng đằng sau một homestay với người Nenets là hòa mình vào cuộc sống hàng ngày, văn hóa và phong tục của họ. Trong thời gian lưu trú của bạn, người dân địa phương sẽ kể về cuộc sống hàng ngày của họ và có thể họ sẽ nhiệt mời bạn giúp đỡ một số công việc miễn là bạn có đủ thể chất và cảm thấy thoải mái với nhiệm vụ hiện tại. Biết đâu, bạn có thể thấy mình có biệt tài trong việc đánh tuần lộc, xây nhà chum hoặc lắp ráp xe trượt!

Trải nghiệm cuộc di cư của tuần lộc với người Nenets

Một số ít du khách đến được vùng Yamal để trải nghiệm và tham gia các sự kiện di cư hàng năm của tuần lộc Nenets. Cuộc di cư đến và đi từ đồng cỏ mùa hè của Yamal được thực hiện hàng năm bởi người Nenets bản địa.

Cùng với những đàn lên đến 10.000 con mạnh mẽ, người Nenets sẽ hoàn thành cuộc di cư du mục dài nhất thế giới. Trước khi nhiệt độ mùa đông ở bán đảo Yamal có thể giảm mạnh xuống mức -50 ° C khó lường, người Nenets phải di chuyển những con tuần lộc của họ đi xa hơn về phía nam đến bãi rêu trên đồng cỏ địa y ở rừng taiga phía nam.

Cuộc di cư của tuần lộc vào mùa xuân chứng kiến hàng nghìn con tuần lộc và những người chăn nuôi của chúng di chuyển từ 250 km đến 1.000 km dọc theo Bán đảo Yamal đến Biển Kara với phạm vi khoảng 25 km mỗi ngày.

Cơ hội để trải nghiệm Bắc Cực quang ở Yamal

Với phần lớn Yamal nằm phía trên Vòng Bắc Cực, khu vực này là một trong những điểm đến tốt nhất ở Nga để quan sát cảnh tượng tuyệt vời của Cực quang Borealis hoặc Cực quang.

Cực quang Borealis thường được quan sát vào mùa đông, phổ biến nhất là giữa tháng 9 và tháng 5 và tốt nhất là vào tháng 1 và tháng 2. Mùa chính để bắt được màn trình diễn ánh sáng thiên thể ngoạn mục này là Trăng non vào tháng Hai khi Cực quang thường được nhìn thấy trong khoảng hai tuần liên tiếp.

Vì vậy, về cơ bản, thời gian tốt nhất để đến thăm Yamal là mùa xuân, bắt đầu từ cuối tháng 3 đến tháng 5. Trong thời gian này, trong khi bạn vẫn thấy Bắc Cực của Nga trong vẻ đẹp mùa đông và người Nenets sẽ mặc trang phục mùa đông truyền thống của họ, thời tiết không quá lạnh và ánh sáng ban ngày kéo dài hơn nhiều so với mùa đông. Ngoài ra, Lễ hội Người chăn tuần lộc diễn ra vào cuối tháng Ba và cuộc di cư bắt đầu vào giữa tháng Tư.

Theo Trúc Quỳnh/Petrotimes