Yên Bái chuẩn bị cho dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Các đơn vị trực thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Yên Bái khảo sát, đo đạc tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Ảnh: TTXVN phát

Nhằm tạo đồng thuận trong nhân dân để triển khai dự án theo đúng kế hoạch, các cấp, các ngành và địa phương trong tỉnh Yên Bái đang tập trung thực hiện công tác đo đạc, dự kiến các khu tái định cư cho người dân bị ảnh hưởng.

Những ngày qua, xã An Thịnh, huyện Văn Yên thường xuyên phối hợp với đơn vị đo đạc của huyện và tỉnh Yên Bái đo dọc tuyến đường sắt đi qua (Đợt 1) với chiều dài 5,88km và dự kiến 5,1 ha diện tích bị ảnh với khoảng 230 hộ dân. Trong đó, 130 hộ bị ảnh hưởng về nhà ở, còn lại 100 hộ dự kiến ảnh hưởng về đất sản xuất nông nghiệp và đất rừng sản xuất.

Ông Trần Sĩ Nguyên, Bí thư Đảng ủy xã An Thịnh cho biết, nhằm tạo đồng thuận trong nhân dân, xã tổ chức các buổi hội nghị tuyên truyền tại các thôn Đại An, An Hòa, Cổng Trào để thông tin về dự án đường sắt cao tốc Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đi qua. Đồng thời, xã tuyên truyền các quy định pháp luật về sử dụng đất đai, xây dựng và các văn bản của tỉnh, Trung ương về công tác đền bù, giải phóng mặt bằng.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Yên Bái Nguyễn Thế Phước kiểm tra công tác giải phóng mặt bằng Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đoạn qua địa bàn huyện Văn Yên. Ảnh: TTXVN phát

Cùng đó, ngay sau khi nắm được thông tin có việc người dân xây dựng trái phép, xã An Thịnh thành lập 2 Tổ công tác kiểm tra, rà soát, xử lý vi phạm hành chính về xây dựng trái phép tại các thôn có dự án đi qua. Đến nay, xã ban hành 57 thông báo gửi các hộ dân đình chỉ các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai, xây dựng. Huyện Văn Yên cũng ra quyết định xử phạt 7 hộ gia đình vi phạm về xây dựng. Có 9 hộ dân vi phạm về đất đai thuộc thẩm quyền cấp xã ban hành quyết định xử phạt.

Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đi qua địa bàn 7 xã của huyện Văn Yên gồm: Xuân Ái, Yên Hợp, An Thịnh, Tân Hợp, Đông An, Châu Quế Hạ, Châu Quế Thượng với tổng chiều dài khoảng 50 km. Tổng diện tích đất thu hồi trong phạm vi giải phóng mặt bằng dự kiến 411 ha với khoảng 1.645 hộ bị thu hồi. Trong đó dự kiến bố trí tái định cư 583 hộ và 758 ngôi mộ bị ảnh hưởng.

Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Yên Lưu Trung Kiên, để đảm bảo tiến độ triển khai dự án, huyện đã tăng cường công tác quản lý trật tự xây dựng, sử dụng đất đai và kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm trong phạm vi quy hoạch dự án. Ủy ban nhân dân huyện Văn Yên ra Quyết định xử phạt 13 trường hợp vi phạm về lĩnh vực xây dựng (xây dựng cơi nới mới trên đất ở) và lĩnh vực đất đai (xây dựng công trình trái phép trên đất nông nghiệp) với số tiền 330 triệu đồng. UBND huyện tiếp tục chỉ đạo các xã rà soát, kiểm tra, vận động xử lý đối với các trường hợp cố tình thực hiện các hành vi vi phạm; kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp nếu không chủ động tự khắc phục.

Tại huyện Trấn Yên, Dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đi qua 3 xã Quy Mông, Y Can và Minh Quân với tổng chiều dài 17,38 km; tổng diện tích đất thu hồi gần 155 ha với 440 hộ thu hồi (có 117 hộ đất ở). Huyện dự kiến xã Quy Mông có 2 khu tái định cư với 33 hộ dân; xã Y Can có 2 khu tái định cư với 16 hộ; xã Minh Quân có một khu tái định cư với 53 hộ dân.

Theo ông Nguyễn Đức Mầu, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Trấn Yên, để triển khai thực hiện các nội dung liên quan đến Dự án, UBND huyện yêu cầu các cơ quan chuyên môn, đơn vị và các xã thẩm định chặt chẽ các hồ sơ xin chuyển mục đích đất của các hộ gia đình, cá nhân; tăng cường quản lý quy hoạch xây dựng, cấp giấy phép xây dựng. Đồng thời, huyện không thực hiện các thủ tục đăng ký biến động đất đai, tách thửa, hợp thửa đất đối với các thửa đất thuộc phạm vi Dự án; phối hợp với đơn vị đo đạc thực hiện tốt các nội dung rà soát, xác định chủ sử dụng, loại đất, ranh giới sử dụng đất, tính pháp lý của thửa đất và các hồ sơ liên quan. Từ đó kịp thời giải quyết các vấn đề vướng mắc, phát sinh ngay tại cơ sở.

Tại thành phố Yên Bái, Dự án đi qua phường Hợp Minh và Âu Lâu với chiều dài gần 7km, có 32,51 ha diện tích dự kiến bị thu hồi và 64 hộ cần bố trí tái định cư. Dự kiến thành phố Yên Bái sẽ bố trí 2 khu tái định cư cho người dân bị ảnh hưởng.

UBND huyện Văn Yên (Yên Bái) ra Quyết định xử phạt 13 trường hợp vi phạm về xây dựng với số tiền 330 triệu đồng. Ảnh: Đinh Thùy-TTXVN

Ông Phạm Tiến Dũng, Phó Chủ tịch UBND thành phố Yên Bái cho biết, UBND thành phố giao Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai thành phố rà soát, chỉnh lý biến động đất đai; UBND phường Hợp Minh, Âu Lâu tổ chức họp dân phổ biến mục đích ý nghĩa và tầm quan trọng dự án và công tác đo đạc. Cùng đó, UBND thành phố cũng phê duyệt kế hoạch thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư và thành lập hội đồng bồi thường hỗ trợ tái định cư. Ngoài ra, UBND thành phố cũng lập biên bản vi phạm trong lĩnh vực xây dựng đối với 2 trường hợp tại xã Âu Lâu về xây dựng không có giấy phép trong phạm vi Dự án.

Dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có chiều dài gần 391km; chiều dài tuyến nhánh 27,9km, đi qua 9 tỉnh, thành phố gồm Lào Cai, Yên Bái, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng. Trong đó, đoạn qua tỉnh Yên Bái dài gần 77km, dài nhất trong 9 tỉnh, thành phố trong dự án.

Dự án tại Yên Bái gồm hai ga hỗn hợp (Ga Yên Bái mới diện tích 33,6ha, Ga An Thịnh 16,2ha) phục vụ tác nghiệp hành khách và hàng hóa, cùng ba trạm kỹ thuật (Châu Quế Thượng, Đông An, Y Can). Công tác giải phóng mặt bằng dự kiến phải di dời 1.069 hộ gia đình với tổng diện tích thu hồi sơ bộ 540ha. Tổng kinh phí giải phóng mặt bằng tạm tính là 4.592 tỷ đồng, trong đó chi phí xây dựng các khu tái định cư 440.738 triệu đồng.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về đẩy nhanh tiến độ dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Ngày 28/3/2025, UBND tỉnh Yên Bái ban hành Quyết định số 629/QĐ-UBND thành lập Ban Chỉ đạo triển khai Dự án đường sắt với nhiệm vụ chủ trì tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai, đặc biệt là công tác giải phóng mặt bằng. Đồng thời, tổ chức các cuộc họp hàng tháng để đánh giá tiến độ nhằm kịp thời báo cáo Thường trực Tỉnh ủy và UBND tỉnh.

Theo báo cáo của UBND tỉnh Yên Bái số 95/BC-UBND ngày 20/5, để thực hiện dự án, Yên Bái dự kiến bố trí 23 khu tái định cư tập trung (thành phố Yên Bái 2 khu, huyện Trấn Yên 5 khu; huyện Văn Yên 16 khu) với tổng diện tích khoảng 61,82ha, phục vụ cho 879 hộ gia đình có đất ở bị thu hồi với 1.179 lô tái định cư.

Đến nay, Yên Bái đã xác định vị trí, quy mô các khu tái định cư. Hiện tỉnh đang tiến hành khảo sát, đo đạc thiết kế và đo đạc giải phóng mặt bằng để triển khai công tác chuẩn bị đầu tư đảm bảo các điều kiện khởi công toàn bộ các khu tái định cư trên địa bàn tỉnh trong Quý III và Quý IV năm 2025 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Tuy nhiên, quá trình triển khai, Yên Bái gặp một số khó khăn, vướng mắc như: Hướng tuyến của dự án có nhiều vị trí thay đổi so với hướng tuyến ban đầu, dẫn đến kết quả đo đạc, thống kê, kiểm đếm số hộ bị thu hồi đất có nhiều sự thay đổi, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện; phạm vi giải phóng mặt bằng qua địa bàn tỉnh Yên Bái lớn, ảnh hưởng tới nhiều khu dân cư với phong tục, tập quán khác nhau; do vậy, tỉnh phải bố trí các khu tái định cư theo đặc điểm và nhu cầu của các nhóm, khu vực dân cư...

Để đáp ứng yêu cầu tiến độ, Yên Bái kiến nghị Bộ Xây dựng, Ban Quản lý dự án đường sắt sớm hoàn thành công tác lập hồ sơ Báo cáo nghiên cứu khả thi và hồ sơ cắm mốc giải phóng từng phần để bàn giao cho tỉnh làm cơ sở đẩy nhanh tiến độ thực hiện công tác đo đạc, lập hồ sơ thu hồi đất và đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng theo tiến độ dự án đề ra.

Yên Bái dự kiến bố trí một số khu tái định cư dọc theo tuyến đường tỉnh 163 (Yên Bái - Khe Sang). Để đẩy nhanh tiến độ khảo sát, thiết kế, xây dựng các khu tái định cư, tỉnh đề nghị Bộ Xây dựng, Ban Quản lý Dự án Đường sắt chỉ đạo đơn vị tư vấn thiết kế dự án sớm có phương án thiết kế sơ bộ các đoạn tuyến đường hoàn trả tuyến đường tỉnh 163.

Tuấn Anh - Đinh Thùy (TTXVN)