'Yên Thế lừng danh Hà Thị Quế'

Từ trái sang phải: Bà Nguyễn Thị Thập, bà Nguyễn Thị Định, bà Hà Thị Quế, bà Lê Thị Xuyến tại Đại hội đại biểu Phụ nữ toàn quốc lần thứ V, năm 1982. Ảnh: Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam

Vốn tư chất thông minh, từ bé lại được dạy dỗ về lòng yêu nước trong một gia đình giàu truyền thống Cách mạng, từ năm 14-15 tuổi, bà đã được giao làm công tác giao thông liên lạc cùng ông và bố mình, những đảng viên đầu tiên của tỉnh Ninh Bình.

Năm 17 tuổi, bà tham gia Phường Cấy, một tổ chức tập hợp các phụ nữ yêu nước của xã, sau đó được bầu làm Bí thư Phụ nữ phản đế và Đoàn thanh niên phản đế rồi Bí thư Hội phụ nữ cứu quốc xã.

Lên 19 tuổi, bà được cử đi học lớp quân sự do Xứ ủy Bắc Kỳ mở tại Hiệp Hòa, Bắc Giang. Năm 20 tuổi, bà chính thức được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương, bước vào con đường của một nhà hoạt động Cách mạng.

Sau quá trình hoạt động tại Ban cán sự Tỉnh ủy Thái Bình và Nam Định, năm 1944, bà được điều lên ATK II phụ trách một số huyện của tỉnh Bắc Giang. Với biệt tài trong việc huấn luyện quân sự, chỉ huy các đội du kích đánh quân địch nhiều trận "xuất quỷ, nhập thần", bảo vệ vững chắc núi rừng Yên Thế, bà đã khiến quân địch khiếp sợ và đặt cho bà cái tên "Nữ tướng Việt Minh".

Năm 1950, tại Đại hội hợp nhất hai tổ chức Đoàn Phụ nữ cứu quốc và Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam thành một tổ chức Hội, bà đã được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Hội, đồng thời tham gia Ban Chấp hành Trung ương Hội nông dân cứu quốc và được Trung ương phân công làm Phó ban nông nghiệp Trung ương.

Năm 1961, tại Đại hội đại biểu phụ nữ toàn quốc lần thứ III, bà Hà Thị Quế được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Hội và được Ban Chấp hành Trung ương Hội bầu làm Phó Chủ tịch phụ trách phong trào.

Tận tâm với sự nghiệp giải phóng phụ nữ, bà Hà Thị Quế đã được nhân dân tín nhiệm bầu làm đại biểu Quốc hội liên tiếp 5 khóa, từ khóa II ngày 8/5/1960 đến hết khóa VI ngày 28/4/1981. Trải qua 21 năm ở nhiều cương vị khác nhau trong Quốc hội, bà đã có những đóng góp quan trọng trong việc xây dựng một Quốc hội liêm chính, đoàn kết và vững mạnh.

Năm 1974, bà được bầu là Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam. Năm 1976, Hội nghị thống nhất Hội LHPN toàn quốc được tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh. Hội nghị đã quyết định nhiều vấn đề quan trọng, trong đó quyết định lấy tên Hội là Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam. Bà Hà Thị Quế làm Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam.

Không chỉ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị, trong gia đình, bà cũng là một người vợ, người mẹ giàu tình yêu thương. Cả cuộc đời sống giản dị, khi về hưu, bà vẫn năng nổ tham gia các phong trào ở địa phương.

Bà qua đời năm 2012, hưởng thọ 91 tuổi.

An Nhi (Tổng hợp)