Yêu cầu sớm hoàn thành khu tái định cư Dự án Thủy lợi 4.400 tỷ đồng
Thủy lợi Krông Pách thượng, tỉnh Đắk Lắk là một dự án lớn, có vốn đầu tư hơn 4.400 tỷ đồng, tuy nhiên qua hơn 12 năm triển khai đã vướng phải rất nhiều bất cập.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Hoàng Hiệp đã yêu cầu sớm hoàn thành các hạng mục và đặc biệt là khu tái định cư.
Sớm hoàn thành tái định cư, tránh thiệt hại do thiên tai
Ngày 21/3, đoàn công tác của Bộ NN&PTNT do Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp dẫn đầu đã đi khảo sát tại cụm đầu mối công trình thủy lợi Krông Pách thượng, các tuyến kênh chính, kênh nhánh và hai khu tái định cư số 1 và số 2 của Dự án.
Tại đây, sau khi kiểm tra thực địa và nghe báo cáo của lãnh đạo địa phương, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đã yêu cầu chủ đầu tư sớm hoàn thành công tác tái định cư, nhằm tránh thiệt hại do ngập lụt như những năm trước.
Theo báo cáo của Ban quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 8, đến nay, công trình đã thi công được khoảng 80% khối lượng, với đập chính sắp hoàn thiện và đã hoàn thành hơn 40km trong tổng số 60km tuyến kênh dẫn nước.
Đối với công tác tái định cư, định canh hiện vẫn còn chậm so với kế hoạch do Bộ NN&PTNT đưa ra.
Trước đó, như Báo GD&TĐ đã thông tin, đến nay mới chỉ có khoảng gần 200 hộ dân trong tổng số hơn 700 hộ dân ở vùng lòng hồ đến khu tái định cư số 1, thuộc xã Cư Elang, huyện Ea Kar. Tại đây, nổi lên một số trường hợp người địa phương vào tranh chấp đất với các hộ tái định cư, buộc chính quyền địa phương phải vào cuộc để ổn định tình hình.
Đặc biệt, một số đối tượng không chấp hành, chính quyền nơi đây đã chuyển hồ sơ sang cơ quan công an xử lý, cố gắng không để ảnh hưởng đến việc tái định cư của người dân.
Trong khi đó, khu tái định số 2 được triển khai tại xã Cư Bông, huyện Ea Kar để tái định cư cho hơn 500 hộ dân thì hiện vẫn đang trong quá trình giải phóng mặt bằng, xây dựng cơ sở hạ tầng.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp, sau nhiều năm trì trệ, hiện nay công tác thi công công trình thủy lợi Krông Pách thượng đã đạt những kết quả khả quan, có thể hoàn thành theo tiến độ đã được Chính phủ gia hạn đến cuối năm 2023. Tuy nhiên, công tác tái định cư, định canh lại đang phát sinh nhiều vấn đề đáng lo ngại, tiến độ vẫn còn khá chậm so với yêu cầu.
“Như báo cáo của địa phương cho thấy, vào mùa mưa những năm trước, người dân vùng lòng hồ đã chịu ảnh hưởng nặng nề do ngập lụt. Vì vậy, đề nghị tỉnh Đắk Lắk và các bên liên quan đẩy nhanh tiến độ công tác tái định cư, định canh cho người dân và phải hết sức tập trung trong giai đoạn mùa khô này. Thời hạn cuối cùng, Bộ NN&PTNT đặt ra là cuối tháng 6 này, tức là trước khi vào cao điểm mùa mưa”, Thứ trưởng Hiệp nhấn mạnh.
Ưu tiên chỗ ở và đất sản xuất cho bà con
Dự án hồ chứa nước Krông Pách thượng với mục tiêu sẽ tưới tiêu cho 14.900 ha, cấp nước cho gần 73.000 hộ dân ở địa phương. Dự án chiếm dụng gần 2.300 ha đất, 663 hộ dân phải di dời.
Dự án được Bộ NN&PTNT phê duyệt lần đầu vào ngày 15/5/2009, với tổng mức đầu tư hơn 2.993 tỷ đồng. Ngày 20/12/2018, Bộ NN&PTNT có quyết định điều chỉnh mức đầu tư lên 4.421 tỷ đồng.
Dự kiến hoàn thành cuối năm 2018, nhưng do chậm tiến độ, đội vốn, Thủ tướng đã cho điều chỉnh hoàn thành vào cuối 2023.
Việc chậm giải phóng mặt bằng, hoàn thiện khu tái định cư số 2 đã gây nhiều khó khăn cho việc triển khai tổng thể Dự án. Dẫn đến kéo dài, đội vốn, đặc biệt là người dân vùng lòng hồ luôn trong trạng thái gặp rủi ro do thiên tai hàng năm.
Theo đánh giá của Thứ trưởng Hiệp, chủ trương đã có, thời gian để hoàn thành dự án cũng đã được Chính phủ phê duyệt, việc cần làm bây giờ là sớm lo chỗ ở, đất sản xuất cho bà con ở khu tái định cư.
“Bây giờ đến 30/6 là phải xong hết, nhưng không phải người bốc thăm cuối cùng là 30/6 mà phải là 30/5. Bởi vì câu chuyện lũ tiểu mãn vào tháng 5, tháng 6 không vấn đề gì, nhưng như năm ngoái, năm kia, hai năm liền, cứ đến lũ chính vụ, là 500 hộ dân này đều rất nguy hiểm.
Mà bà con sống ở đấy rất khổ, bản thân họ cũng muốn đi. Còn nguyên tắc làm gì thì làm nhưng chỗ ở mới phải tốt hơn chỗ ở cũ. Bây giờ ngoài chỗ ở, chắc chắn người dân muốn đi thì vấn đề là chỗ sản xuất nữa”, Thứ trưởng Hiệp chỉ rõ.
Theo báo cáo, đến cuối năm 2021, tại khu vực lòng hồ Krông Pách thượng, các đơn vị liên quan đã thực hiện tổng kiểm đếm được hơn 400ha; lập và phê duyệt 6 phương án bồi thường, GPMB hơn 80ha (khoảng 72 tỷ đồng). Ở các hệ thống kê thì cơ quan chức năng đã kiểm đếm được khoảng 55ha; lập và phê duyệt 6 phương án bồi thường, GPMB hơn 12ha (hơn 13 tỷ đồng).
Về tiến độ giải ngân vốn kế hoạch năm 2020 của BQL dự án Đầu tư xây dựng công trình giao thông và NNPTNT Đắk Lắk (Ban A) chỉ khoảng 167 tỷ đồng, đạt 25% kế hoạch năm 2020. Nếu tính cả vốn giải ngân từ năm 2019 chuyển sang thì cũng chỉ đạt hơn 20% (tổng 861 tỷ đồng).