Yêu cầu tất yếu

Ứng dụng công nghệ thông tin giúp cho việc khanh vùng phòng cháy chữa cháy rừng hiệu quả. Ảnh: ANH NGỌC

Để tăng cường công tác quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên rừng, Chi cục Kiểm lâm Phú Yên đã đẩy mạnh ứng dụng KH-CN vào công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.

Tuần tra rừng thuận tiện

Phú Yên có 70% diện tích là đồi núi với độ che phủ rừng đạt tỉ lệ 44,24% (năm 2019). Vì thế, việc đưa vào sử dụng hệ thống thông tin hiện đại, cập nhật thường xuyên diễn biến rừng, đất lâm nghiệp đã tạo thuận lợi cho các cán bộ kiểm lâm trong quá trình thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.

Ông Lê Văn Bé, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm cho biết, trước đây, cứ 3 tuần là các kiểm lâm viên ở các hạt kiểm lâm hay các ban quản lý rừng đều lập thành nhóm 5-6 người để đi tuần tra, rà soát rừng. Đồng hành cùng kiểm lâm viên chỉ có các dụng cụ hỗ trợ như bản đồ giấy, máy định vị, la bàn, máy ảnh nên đòi hỏi các kiểm lâm viên phải đi bộ nhiều, trên quãng đường dài, nhiều khi kiểm lâm viên phải ngủ lại ở rừng.

Tuy nhiên, đó là câu chuyện của trước đây. Còn hiện tại, ứng dụng KH-CN, mọi dụng cụ cần thiết để quản lý rừng đều được tích hợp trong một chiếc máy tính bảng gọn nhẹ với đầy đủ các tính năng cần thiết giúp hoạt động tuần tra, rà soát rừng trở nên đơn giản hơn, số lượng người đi tuần tra giảm xuống chỉ còn 2-3 người và công việc hiệu quả cao hơn.

Cũng như nhiều cán bộ kiểm lâm, mỗi khi đến lượt tuần tra, anh Phan Văn Thành Đoàn, Phòng Quản lý bảo vệ rừng và Bảo tồn thiên nhiên (Chi cục Kiểm lâm Phú Yên) đều truy cập vào phần mềm hệ thống theo dõi diễn biến rừng để theo dõi các điểm nghi ngờ thay đổi rừng từ ảnh vệ tinh cung cấp. Từ nguồn thông tin tham khảo này, anh Đoàn cùng các đồng nghiệp sẽ xây dựng phương án để đi kiểm tra các vị trí cụ thể ở ngoài thực địa.

“Cán bộ kiểm lâm giờ sử dụng phần mềm cập nhật diễn biến rừng; theo dõi website của Cục Kiểm lâm để biết địa phương mình nơi nào có nguy cơ cháy rừng cao; khi có đám cháy thì dùng flycam lấy hình ảnh để khoanh vùng cháy. Nói chung, việc tuần tra hiện nay rất gọn nhẹ và hiệu quả hơn rất nhiều so với trước đây”, anh Đoàn chia sẻ.

Nâng cao hiệu quả quản lý

Theo ông Lê Văn Bé để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, những năm qua, Chi cục Kiểm lâm không ngừng đổi mới công tác lãnh đạo, chỉ đạo, đề ra các giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế hoạt động của đơn vị. Trong đó, giải pháp có tính đột phá được lãnh đạo chi cục đưa vào các chương trình hành động cụ thể là: ứng dụng KH-CN vào công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng.

Để nâng cao hiệu quả công tác phòng cháy chữa cháy, bảo vệ rừng, Chi cục Kiểm lâm đã hướng dẫn, chỉ đạo các hạt kiểm lâm cách thức sử dụng và ứng dụng phần mềm: Cảnh báo cháy rừng, phân vùng trọng điểm cháy rừng và phát hiện sớm các điểm phát lửa từ ảnh vệ tinh được đăng tải trên website của Cục Kiểm lâm.

Từ kết quả theo dõi này, lực lượng kiểm lâm các cấp đã phát hiện và thông tin kịp thời cho ban chỉ đạo thực hiện mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững các cấp, các chủ rừng, tổ, đội phòng cháy chữa cháy ở cơ sở dập tắt kịp thời nhiều điểm phát lửa, không để phát sinh thành đám cháy.

Trong năm 2020, toàn tỉnh phát hiện 282 điểm cháy qua vệ tinh, trong đó có một vụ cháy rừng trồng tại phường Hòa Hiệp Bắc (TX Đông Hòa); các điểm cháy còn lại do người dân đốt thực bì sau thu hoạch nông sản, vệ sinh rừng sau khai thác rừng trồng. So với năm 2019, năm 2020 cháy rừng giảm 98,6% số vụ, diện tích thiệt hại cũng giảm hơn so với năm trước, nhờ đó đã bảo vệ tốt diện tích rừng tự nhiên, nâng cao chất lượng và giá trị rừng trồng.

Bên cạnh nâng cao hiệu quả công tác phòng cháy chữa cháy, việc ứng dụng công nghệ thông tin cũng giúp cho công tác theo dõi giám sát tài nguyên rừng, đa dạng sinh học nâng lên rõ rệt, qua đó giúp phát hiện và lưu lại vị trí tọa độ phân bố nhiều loại động vật, thực vật rừng quý hiếm, phục vụ công tác bảo tồn loài nói riêng và bảo tồn đa dạng sinh học nói chung; đồng thời cũng như giúp phát hiện nhanh và giảm thiểu về số vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp.

“Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, làm chủ các phần mềm để qua đó phục vụ hữu hiệu trong công tác quản lý, bảo vệ rừng”, ông Lê Văn Bé nói.

Việc ứng dụng công nghệ vào quản lý, bảo vệ rừng là xu thế tất yếu hiện nay và Chi cục Kiểm lâm Phú Yên đã cập nhật rất tốt những công nghệ mới. Với hệ thống thông tin quản lý ngành Lâm nghiệp hiện đại, những thông tin về diễn biến rừng được số hóa, chính xác, minh bạch đã đem lại những hiệu quả to lớn cho công tác quản lý, bảo vệ rừng và phát triển kinh tế lâm nghiệp.

Ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNT Phú Yên

THÁI HÀ